»Pójědu z kólasom hyšći jadnu rundu«, groni źowćo. »Sy ty te nowe jeanse južo pśikrotcyła?«
Kněni Monholcowa wótchylecy z głowu wijo. Nic njepiknjo.
Karina dajo jej gubku na lico a wuśěgnjo pótom swójo kólaso z kólnje.
Na wejsańskej droze se južo změrka. Pśidrozne latarnje se hyšći njeswěśe. Karina pśemyslijo, lěc latarnje su se w slědnych dnjach scełego swěśili. Móžno by to było, wóna se mysli.
Pómałem kólasujo dalej pó droze. Žedna duška niźi. Ako pla Wěncojc doma mimo jěźo, glěda do napśeśiwnego směra.
Něnto jo južo na drugem kóńcu jsy. Karina cyni wjeliku kružynu a jěźo slědk, zasej pó wejsnej droze. Motorske ju pśedogónijo z wjelikim rjapotom. Karina spóznajo na njom Mrozkojc Anitu. Wobźiwujucy a pitśku zawidnje glěda Karina za njeju.
Hyšći pózlažčej ako pjerwjej dybjo do pedalowu. Ale žeden luź se njepokažo. Ako ma zasej Wěncojc dom pśed sobu, glěda Karina górjej pód kšywo. Wokna Pětšoweje śpy su śamne.
Wałtora IV
Mjazy zagrodami slězy dwórow spóromje małych pólow wjeźo wuska, z tšawu zarosćona sćažka, lěbda k spóznaśeju na někotarych městnach. Na kóńcu sćažki stoj stara cerkwicka.
Ned za njeju se zachopijo góla. Cerkwicka a mały kusk k njej słušeceje łuki stej wobgroźowanej z wusokim a gustym žywym płotom. Nutś pśiźoš jano pśez rozpadujuce drjewjane wrota. Ten wjeliki zarzaty zamk jo wódnjo a w nocy zamknjony. Mimo togo se wijo hyšći kšuty zelezowy rjeśaz wokoło drjewa. Wětšyna luźi ze Strowja zewšym njewě, chto ma chowanje klucow k wobyma zamkoma na starosći.
Karina jěźo z kólasom póspóromje žywego płota. Wón jo tak gusty, až móžo wóna njewiźona kólaso k njomu pśiłožyś. Ako na dybawu stupijo, móžo kradu pśez žywy płot glědaś. Śišyna jo jano pśetergnjona wót monotonego bincanja pcołkow. Karina cełu chylku słucha a mjelcy.
Pótom połgłosnje groni: »Stakim, how ty sy. A ja śi pytam pó cełej jsy. W starej šuli, na Kilankojc łukach, w konsumje, samo na starem sportnišću som była. Twója mama jo groniła, až śi tam nejskerjej namakajom.«
Pětš, kótaryž jo lažał měrnje a ze zacynjonyma wócyma w tšawje, pó Karininych prědnych słowach wuźěsony zeskócyjo. Něnto spjełko tšawy wutergajo a na njom kusa. Bźez zajma měni: »Něnto sy mě weto nadejšła. – Snaź ja měł swójej mamje groniś, až tebje mjenjej pśeraźijo.«
Karina pśecej hyšći na dybawje stoj. Narska se woglědujo cerkwicku a jeje wokolinu. How nic wěcej wiźeś njejo: wusoka tšawa z pór brjazami a niskimi koniferami, how a tam take pódłujke styrirožkate kopce.
Źowćo na nje pokažo. »To ga su rowy. Njamaš tšach? Luźe wulicuju, až w nocy se how šari.«
Pětš spjełko zajśpjaŕski wuplunjo.
»Pla tebje se teke šari. W głowje. – Luźe to pó zwuconosći pomjenjuju zakopowanišćo. Južo sto a styri lěta how nikogo wěcej zakopali njejsu.«
»Wót źo to tak dokradnje wěš?«
Pětš jo pśecej hyšći wobuzny. »Som to cytał.«
Karina grajkoco njerozsuźona z klinkacom na wóźidle. Pópšawem dawno južo dejała wótjěś. Ale Pětšoju měła nejpjerwjej hyšći jěderne gódło pśiwołaś. Až něchten z njeju tak wobchada, a to hyšći jaden gólc, tomu njejo zwucona.
»Kak móžoš how scełego nutś pśiś?«, se pšaša. »Ten žywy płot wuglěda tak wusoki a gusty.«
»Wóstaj to, ty se jano rozdrapjoš. A ja teke dejm ned zasej pšec.«
Karina jo rozgórjona. Ale ceło měrnje pókšacujo: »How jo rědnje. Wiźim to źinsa prědny raz tak pšawje. Wšak som how cesćej mimo jěła.«
»Snaź coš jano kólasowaŕske wuběgowanje dobyś«, Pětšowy głos jo pśijaznjejšy. »Jolic na kuždy pad coš: Tśi metry napšawo wót tebje jo dołojce w žywem płośe taka rycyna. Dejš pak pśelězć.«
Karina skócyjo z kólasa. Spórajo jo wót drogi pšec a scynijo jo do wusokeje tšawy. Tak jo lěbda wiźeś. Rozwězujo sandaleśe a pśicynijo jej na brěmjenjowy nosaŕ kólasa. Žywy płot njejo jano wusoki a gusty, jo teke šyroki. Karina wobglědniwje dołojce pśelězo. Napinajucy sebje do guby kusa.
Pětš woła: »Ale njezwěŕ se, jadnomu cłowjekoju něco wót teje rycyny pśeraźiś.«
»Źo ga …« Karininy głos klincy pógłušny wót napinanja. Pótom jo pśelězła. Wurownajo se a wóttśapujo se proch wót swójogo krotkego zeca. Ako zawupytnjo, až Pětš ju wobglědujo, smjejkoco se bźezradna. Zrědujo puli a wobglědajo se. Městno z cerkwicku jo mały swět za sebje. Wobgroźone z wusokim žywym płotom. Samo pówětš se how zda hynakšy byś. Śoplejšy. Połny wónjow. Lěśojska wóń. Něźi šwjerc cyrka. Karina ženjo pór kšacow k cerkwicce. Spjełka tšawy jeje nagej noze łakosće. »Ceło śopła jo zemja how. Sy ty how cesto?«
»Casy.« Na Pětšowem woblicu jo wiźeś: Wó tom njoco z Karinu powědaś.
Karina ženjo hyšći kusk dalej. Narska se wobglědajo małe twarjenje.
»Pópšawem mam lubjej te wjelike grody ako Sanssouci abo Pillnitz.« Pśimjejo za jadneju z tych drjewjanych grědow a wobpśimjejo ju wobglědniwje. »Zbliska wuglěda ta cerkwicka ceło hynakša. Teke rědna. Abo lěpjej: zajmna. Sy ty južo raz nutśi był?«
Pětš pśecej hyšći w tšawje sejźi, kusa na swójom spjełku a wobglědujo źowćo. »Njejo tam nic wěcej wiźeś. Pór starych drjewjanych ławkow, hołtaŕ, tśi abo štyri wobraze swětych …«
»Šołta jo gronił, až ju how wóttwariju a na drugem měsće rowno tak zasej natwariju«, woła Karina. Wóna jo kusack wokoło cerkwicki gnała. Pětš se wobrośijo na brjuch: »No jo, mógu se ju pótom turisty woglědaś«, wón barcy.
Karina naraz z wjelikimi skokami k njomu doženjo. Pětš se ju pśełapjony wobglědujo. Ako jo Karina pśi njom, wujasnijo smjejkajucy: »To słuša k mójomu treningowemu programoju za lěśe. Ten jo mě trenaŕ nadał. Mimo togo mam wjele z kólasom jězdźiś a wjele plěwaś.«
Karina se sednjo pódla Pětša do tšawy. Tak ako wón se wutergnjo spjełko tšawy a kusa na njom. Pśi tom powěda dalej: »Wót septembra dejm ja tśi raze w tyźenju na trening. A snaź pśidu samo hyšći na sportowu šulu.«
Pětšowe woblico jo se zasej póchmuriło. Pómałem se zwiga. »Zda se, až ty sy superźowćo.« Stojecy wón groni wótgórjejka: »Dejm něnto hyś.« A dokóńcnje wuplunjo zbytki spjełka.
Karina glěda ku gólcoju dogórjejka. Pětšowej dłujkej noze stej wobrunjonej. Rowno ako jogo woblico a jogo ruce. Źowćo wopytajo gódaś, kaku barwu drje jogo wócy matej. Wón jo jano w turnaŕskem zglě a zecu, wobej stej módrej.
Pómałem źo Pětš k žywemu płotoju.
Karina powěda bźezradna a rozgórjona dalej: »Wiseca grěda jo mój nejlubšy sportowy rěd. Lěbda namakajoš sportaŕku, kótaraž wó grědu roźi.« – Jeje głos jo wótśejšy. Pětš jo južo w bliskosći žywego płota. »Ale ja som dobra na njej.« Pětš dajo se na kóleni padnuś a póglědnjo hyšći raz slědk ku Karinje. »W swójom nowem zwucowanju mam ako wótchad wagu ze slědujucym saltom.«
Pětš nyga. »Rědnje, rědnje. Pón ga zwucuj. A měj se derje.« Wón pśelězo pśez žywy płot.
Karina sebje kusyjo