“Ja, sy het by ons huis geval. Seergekry. Ek was binne oomblikke by haar. Sy het gelê en ruk op die mat.”
“Ek het my velle afgeskuur,” voeg Klarabelle by en trek haar T-hemp oor haar een skouer om te wys hoe nerfaf dit is.
“Ouch,” sê dokter Breedt en kreukel sy neus. “En sedert die val?”
“Sy het nog nie weer geval nie, dokter. Maar sy kry elke nou en dan episodes waar sy, wel … amper hang soos ’n rekenaar wat vries.”
“En hoe lank duur hierdie episodes, sou jy sê, juffrou?”
“Ek het dit nog nie gemeet nie, maar dis seker so tussen drie en sewe sekondes, as ek moet raai.”
Dokter Breedt kyk nog heeltyd na die EEG-drukstukke.
“Mmmm. Dit strook met wat ek hier sien.”
“Wat gebeur met my kind, dokter?”
“Dit wil lyk asof sy deur die dag elke nou en dan petit mal-aanvalle kry. Dis wanneer sy vries, soos ’n rekenaar. In haar geval word dit veral aangebring deur angs of hiperventilasie.”
Die dokter sit die papierwerk neer, vleg sy twee hande se vingers inmekaar en kyk om die beurt na Suria en Klarabelle.
“Daar is honderde soorte epilepsie. Party mense is ligsensitief. Ander se aanvalle word deur skerp reuke gesneller. Dit wil lyk asof Klarabelle s’n gebeur wanneer sy hiperventileer.”
“Maar Klara is tog nie ’n angstige kind nie?” Suria wonder of die dokter dink sy’s een van daai ma’s wat onnodig druk op haar kind plaas.
“Dit hoef nie noodwendig angs te wees wat ’n mens laat hiperventileer nie, juffrou. Opwinding, om oorstelp te wees van vreugde, oefening, hartseer … dit kan alles mors met mens se natuurlike asemhalingsritme.”
Suria voel asof sy ’n klomp koue klippe met ’n baie klein glasie water moet afsluk. Klara is ’n sonskynkind. Sy was nog altyd so gesond. Die hele ding voel onwerklik.
“Opwinding, vreugde, oefening, hartseer … dis tog waaruit die lewe bestaan. Hoe beskerm mens jou kind daarteen?”
Sy is nie seker of die man haar vraag opsetlik ignoreer nie toe hy vra: “Was daar nooit enige aanduiding van petit mal in die verlede nie?”
Suria dink. Klara sit en skop-skop met haar voete in die lug voor haar stoel.
“Wel, ons is oortuig daarvan dat Klara ’n bietjie disleksies is. Sy sukkel om te lees.”
Klarabelle kyk haar ma beskuldigend aan. Haar oë sê daar is sekere goed waaroor mens nie uitpraat nie.
“Dis jou dokter, Klara. Hy moet weet.”
“En ek praat nie uit nie,” verseker Anton Breedt hulle vriendelik.
“Julle weet natuurlik waarom Klarabelle stadig lees? Sy verloor die hele tyd haar plek. En dis die petit mal se skuld. Klara – mag ek jou maar so noem? Elke keer as jy ‘vries’, moet jy weer jou plek gaan soek. Ek mag verkeerd wees, maar ek dink nie jy is disleksies nie.”
Dis vir ’n paar oomblikke stil in die spreekkamer. Mens hoor net die tik-tak van ’n horlosie. Suria se oë draai onwillekeurig na die bron van die monotone geluid. Dis ’n vreemde kunswerk – ’n smeltende Salvador Dali-staanhorlosie wat besig is om van een van die rakke af te “drup”.
“Hoe help ons my kind, dokter?” Suria wil net hier uitkom met ’n oplossing.
“Ons gee vir haar chroniese epilepsiemedisyne. Dit gaan hierdie woeste breingolwe van jou mooi uitplat, Klara, en jy sal weer kan konsentreer sonder om elke nou en dan te vries.”
“Klara het dus epilepsie?” Suria wil dit nie regtig hoor nie. Vallende siekte. Sy onthou so goed die antie in haar grootwordbuurt wat met ’n motorfietshelm op haar kop geloop het omdat sy so dikwels geval het en dit die beste manier was om haar brein te beskerm. Epilepsie is beslis nie ’n glamorous siekte nie, as daar so iets bestaan.
“Klara het epilepsie. En danksy moderne mediese deurbrake, kan sy ’n baie normale lewe lei as sy haar chroniese medikasie getrou gebruik. Sy kan dit ook ontgroei. Baie jongmense kry dit wanneer hulle begin hormone kry, en dit hou net twee of drie jaar voordat dit spontaan verdwyn. Dit is die beste scenario, en die een waarvoor ons hoop. Intussen moet sy ’n paar leefstylaanpassings maak.”
“Soos?”
“Liewer stort as bad. As sy alleen in die bad is en ’n aanval kry, kan sy verdrink. Dit geld ook vir swem. Nooit alleen nie.”
Suria en Klara kyk vir mekaar. Klara is die junior swemkampioen by haar skool.
“Kry genoeg slaap. Slaapgebrek kan lei tot aanvalle. En neem jou medikasie baie getrou op presies dieselfde tye elke dag.”
“Ek mag nie swem nie?” Klara het skynbaar niks gehoor nadat die dokter daardie bom laat val het nie.
“Nooit alleen nie. Dis wat die dokter gesê het, Klara,” help Suria haar reg.
Die rit huis toe is lank en stil.
Toe Klara uiteindelik haar gesig na haar ma toe draai om iets te sê, is dit met ’n stem vol huil en wange nat van trane.
“Mamma-Su, wat beteken petit mal? Beteken dit ek is net ’n biétjie mal?”
Suria se hart breek meteens in stukke vir haar kind.
“Haai néé, my baby! Daardie ‘mal’ is ’n Franse woord wat ‘sleg’ of ‘verkeerd’ beteken. Petit mal beteken ’n klein, klein foutjie het ingesluip by jou breinaktiwiteit. Dis al.”
“Hoekom kon dit nie met iemand anders gebeur het nie? Iemand wat nié van swem hou nie?”
Uit die hoek van haar oog sien Suria hoe Klara deur die venster na die sopnat stad staar. Daar was bitter min winterreën hierdie jaar en vandag se lentebui is ongewoon, asof selfs die stad saam met hulle huil. Sy vat haar kind se hand en bring dit na haar mond, soen die soepel jongmeisievel.
“Alles gaan oukei wees, Klara Banana. Jy sal sien.”
3
“Oukei, nou het ek alles gesien.” Paul Biddulph staar geskok na die flambojante krul skuim op sy skemerkelkie. “Wat sê jy is dié?”
“Net wat oom daar sien,” sê Dawid. “’n Cocktail met skuim op.”
Paul leun terug in sy stoel en stoot sy gesellige boepmagie uit. Sy besnorde bolip is altyd vir Retta die fokuspunt wanneer sy na hom kyk. Maar vanaand is dit die ontevrede mondjie onder die snor wat haar aandag trek. Hy lyk regtig asof daar van hom verwag word om enjinolie te drink. Terwyl almal vol afwagting toekyk, trek hy sy vet voorvinger deur die skuimkroon en proe versigtig daaraan. “Smaak lemoenerig.”
“Bingo,” sê Dawid terwyl hy skuim op Christa se daiquiri skep. “Dis eierwit met ’n bietjie Grand Marnier.”
“Wel, grand is dit beslis. Weet net nie of ék grand genoeg is hiervoor nie.” Paul spreek die “grand” uit soos in Grand Marnier.
’n Klein, stywe bolletjie vorm in Retta se maag. Paul is nou sommer aspris en sy kan sien hoe Dawid hom vervies.
Toe Christa haar kelkie kry, suig sy behaaglik aan die kort strooitjie in die martiniglas.
“Dis flippen lekker, Dawid. Los ek die skuim vir laaste, of moet ek dit soort van inmeng?”
“Tannie Chris kan eintlik self besluit. Dis maar soos cappuccino. Party mense eet eers die skuim af met ’n lepel, ander roer dit in en die res los dit vir laaste.” Retta kyk dankbaar en verlig na haar vriendin. Dis duidelik dat Christa vanaand sal opmaak vir Paul se gebrek aan takt.
“Wel, ek love dit,” spin Christa