Die afstand tussen hulle en die landauer krimp stadig, maar dit krimp. Rosalie sit voor langs oom Markus. Skaars ’n halwe meter van haar voete af is Sahara en Sheba se agterstewe. Dit maak haar dronk om net na die grond te kyk wat onder die kapkar deurskiet. Dus kyk sy maar weer terug na die agterkant van die landauer wat stadig nader kruip. Daar is bome langs die pad, en oom Markus moet die perde effens inhou omdat hulle nie verby kan gaan nie.
Renier ry skielik stadiger en bring uiteindelik sy landauer tot stilstand. Hy klim van die waentjie af en kom na oom Markus toe aangestap.
“Dis onnodig om die perde so te moor, oom Markus,” sê hy laggend. “Dié waentjie is nog steeds die vinnigste.”
Oom Markus lag opgewek.
“Dis nou wat ek ruiterlikheid noem! ’n Man moet dit kan erken as hy verloor het.”
Daar is ’n onpeilbare uitdrukking op Renier se aantreklike gesig.
“Nie altyd nie, Oom. Soms byt ’n man nog ’n bietjie vas, of hoe?”
Oom Markus sien nie die subtiele verandering in Renier raak nie.
“Jy’s reg, ou seun. Dit maak juis van ’n mens ’n goeie sportman.”
Renier glimlag en staan terug.
“Dan ry ons nou maar verder. As Oom wil verbygaan, doen dit gerus. Ek jaag nie vandag meer resies nie.”
Die res van die pad word teen ’n meer gematigde tempo afgelê. Rosalie kon kwalik haar verligting wegsteek toe Renier netnou die resies beëindig het. Die uitslag kon dalk noodlottige gevolge vir hulle vier gehad het.
Gedurende die res van die week bly oom Markus dwalende. Hy is rusteloos, en by die werkery in die skuur waar die sakke koring opgestapel word, is hy iesegrimmig en verskreeu hy die werkers soms onnodig.
Daar het nou al meer as twee weke verloop sedert hy van Derek gehoor het, en hy het nog nie uitgekom nie. Hoe lank moet hy dan nog wag om sy seun terug te verwelkom?
Vrydagmiddag kom Samuel by die huis met die nuus dat daar die Saterdag ’n perdewedren op Harrismith gehou word. Enige perd mag ingeskryf word.
Rosalie se oë vonkel.
“Kan ek Harmonie inskryf, oom Markus?”
Die ou man kyk onseker na haar.
“Wie sal hom ry? Ek sal nie toelaat dat jy dit self doen nie.”
“Maar hoekom nie, oom Markus? Ek is die enigste een wat haar verstaan.”
“Ek sal haar ry,” bied Samuel onverwags aan.
Rosalie kyk onseker na hom.
“Jy sal haar skrik maak met jou wilde ryery, en dan sal dit neusie verby wees.”
Hy vererg hom.
“Wil jy vir my sê dat ek nie kan perdry nie?”
Sy skud haar kop heftig.
“Dit het ek nie gesê nie, maar vir Harmonie moet ’n mens sagkens behandel om die beste uit haar te haal.”
Samuel haal sy skouers op.
“Wel, as ek nie kan ry nie, dan moet jy jou perd maar liewer môre op stal hou.”
Oom Markus byt aan sy snor.
“Laat hom die een keer ry, Rosalie, dan kyk ons wat daar in hom en die perd steek. As Harmonie wen, sal jy ’n waardevolle perd in jou besit hê.”
Rosalie gee eindelik toe alhoewel sy nie baie van die gedagte hou dat Samuel die perd moet ry nie. Hy lê te maklik die sweep in, en dit gaan Harmonie steeks maak.
Saterdagoggend is sy baie vroeg uit die vere om na die perd te gaan omsien. Tot haar verbasing vind sy Samuel reeds by die stal besig om Harmonie se saal na te gaan en ’n bietjie te verstel.
“Ons gaan wen, gaan ons nie, Samuel?” vra sy onseker terwyl sy die perd se nek streel.
“Dit hang alles van Harmonie af.”
Sy draai om na hom.
“En van jou. Miskien moet jy ’n entjie met haar gaan ry dat sy eers aan jou gewoond raak.”
Hy kyk vinnig op.
“Ek het dit al klaar gedoen, en ons kom baie goed oor die weg.” Hy staan op en sit die saal op die vloer neer. “As ek vandag met Harmonie wen, wil ek haar in die vervolg voor my spaider inspan.”
Rosalie ruk orent.
“Jy kan dit nie doen nie!”
“Dan wen ek nie!”
“Nou goed, verloor dan maar, maar jy sal haar nié vir jóú gebruik vat nie!”
Hy gooi die teuels woedend neer.
“Jy is ’n koppige vroumens! Jy kan hierdie perd vir meer as ’n duisend pond verkoop as sy vandag wen!”
“Sy is vir my meer as ’n duisend pond werd! Sy is die enigste vriend, behalwe oom Markus, wat ek het!”
Samuel byt op sy tande. Uit ondervinding weet hy dat hy Rosalie nie in ’n ding kan dwing nie.
“Dan ry ek haar nie.”
Rosalie lig haar kennetjie.
“Ek kan dit self doen, dankie!”
“Oom Markus sal dit nooit toelaat nie!”
Sy kyk woedend na Samuel.
“Ek hoef maar net vir oom Markus te sê hóékom ek verplig is om die perd self te ry, en dan sal hy my toelaat om dit te doen.” Sy onthou iets anders. “Jy kan die helfte van die prysgeld kry as jy wen.”
Hy lag.
“Ek was in elk geval van plan om alles te vat, ou niggie!”
Rosalie staar hom nog ’n oomblik sprakeloos aan, en dan draf sy by die stal uit op soek na oom Markus.
Samuel weet uit ondervinding dat daardie vasberade stappie van Rosalie net moeilikheid voorspel, en hy hardloop uit om haar te keer.
“Nou goed, jy wen. Ek sal die helfte van die prysgeld vat en Harmonie met rus laat op een voorwaarde.”
Sy kyk agterdogtig na hom.
“En dit is?”
“Dat ek Harmonie se eerste vul kry.”
Rosalie staar hom aan. Haar verstand wil maar nie begryp wat hy sê nie, en toe dit tot haar deurdring, oorval ’n moedeloosheid haar. Samuel is besig om haar af te pers, maar sy het hom al afgedwing na ’n kompromie vir die toekoms. Sy sou nie graag Harmonie se eerste vul wou afgee nie, maar aan die ander kant is sy ook in ’n hoek. Sy wil só graag hê die perd moet vandag wen.
“Nou goed,” sê sy gelate en hy grinnik. “Maar net die eerste vul! Al vrek dit ook na twee dae, kry jy net die eerste vul!”
Hy lag ingenome.
“Top! Ek belowe jou ek sal vandag met haar wen.”
Twee uur later is hulle in die kapkar op pad Harrismith toe. Samuel kom agterna gery op Danser terwyl hy Harmonie aan ’n riem lei. Hy fluit ’n vrolike deuntjie terwyl hy voortry. Wat hy nié aan Rosalie gesê het nie, is dat daar twee perdekopers uit Pietermaritzburg en Bloemfontein vandag op die dorp sal wees. Hy kan dalk ’n goeie prys vir daardie vulletjie nou al beklink. Dalk kan hy nog vir Rosalie ompraat om Harmonie te verkoop en die helfte van die geld in sy sak te steek. So iets kan altyd bewimpel word.
Die De Konings is ook reeds daar, en hulle kom die kapkar tegemoet toe dit eenkant van die pad af trek.
Julius groet oom Markus opgewek.
“Ek sien jy het vir Harmonie saamgebring.