Mignon se gesig neem ’n bot uitdrukking aan, en daar is teleurstelling in haar oë. Sy was so seker Steve sou verstaan. “Jy is ’n man, Steve. Jy sal seker nie verstaan wat dit vir ’n vrou beteken om nie te kan trou en kinders van haar eie te kan hê nie. Eugenie het ’n eed daaromtrent gesweer …”
“Belaglik!”
“Vir jou, ja, want dis nie jý wat eendag vir jou vrou sal moet sê sy sal nooit ’n kind van jul eie aan haar hart mag druk nie.”
“Is dit die ergste wat kan gebeur? Daar is talle egpare met geen onheilighede in hul bloedstrome nie, wat ook nie kinders van hul eie het nie. Dis nie die einde van die wêreld …”
“O, laat ons liewer ophou redeneer hieroor. Jy verstaan nie! Maar dít sê ek vir jou, Steve, die liewe Heer weet vir wie Hy wat moet uitdeel. Eugenie is ’n sterk mens. Mettertyd sal sy hierdie verskriklike ding verwerk kry, ek weet. Maar as dit mý moes oorkom … Ek sal dit nie kan verwerk nie … nooit nie.”
Sy staan op, maar hy keer haar vinnig: “Maar hoekom dan nou teenoor die twee mense wat haar aangeneem en twintig jaar lank soos ’n eie kind liefgehad en versorg het, vyandig word? Dis sekerlik nie die Bothmas se skuld dat hulle nie haar eie ouers is nie. Sy, en ook jou houding, verraai amper dat julle húlle nou daarvoor verkwalik – wat tog grensloos onregverdig is teenoor twee mense wat nog net goed vir Eugenie was.”
Haar stemtoon klink so onversetlik dat dit Steve aan die hart gryp. “Nee. Ons verkwalik hulle nie vir dáárdie feit nie. Dit sou belaglik wees. Maar wel dat hulle haar bedrieg het. Dit moet bitter wees om op ’n dag uit te vind dat die mense wat jy liefgehad en vertrou het, wat die naaste aan jou van alle ander mense is, jou al die jare in ’n gekkeparadys laat leef het. Ek sou hulle daarvoor ook nie kan vergewe nie. Twintig jaar het hulle …”
“Mignon, waar is jou nugter verstand? Of sy dit kleintyd geweet het, en of sy dit maar vandag eers uitgevind het, watter verskil maak dit aan die feite?”
“’n Wêreld se verskil, my boetie, want die enigste fondament wat sy onder haar voete gehad het, het skielik onder haar verkrummel. Dis een ding om van kleins af gewoond te raak aan sekere feite, want ’n kind verwerk sulke dinge met verloop van tyd. Maar om op twintigjarige leeftyd skielik te moet uitvind dat die mense wat jy as jou eie bloed beskou het, wat jy die liefste op aarde het, jou bedrieg het … Ek sal hulle ook nooit weer wou sien nie.”
Dis eers die volgende middag toe Mignon en Eugenie ’n entjie gaan ry dat Steve die geleentheid kry om alleen met sy ouers te praat. Hy weet hy durf nie die waarheid vir hulle wegsteek nie. Dis noodsaaklik dat hulle moet weet hoe Mignon oor hierdie saak voel. Ná die gesprek sê hy stil: “Ek het destyds al gedink dis ’n fout – maar dis ’n fout wat vandag nie meer herstel kan word nie. Ons kan net hoop en bid dat Mignon nooit die waarheid sal uitvind nie.”
2
Lorna Verbeuk beweeg tussen haar kunsstudente deur, bekyk die skeppende werk krities, gee hier raad, stel daar iets voor, gaan dan eindelik staan. Haar blik rus op die meisie wat met sulke somber oë voor haar staar.
Sy frons liggies.
“Mignon …” Maar daar is geen reaksie nie, en haar frons keep dieper. Dis al ’n hele ruk dat sy sien Mignon se aandag is nie meer ten volle by haar werk nie. Iets hinder die kind … Ai, die jare van storm en drang wanneer die geringste bietjie teenspoed of teleurstelling so maklik die jong gemoedere kan ontstig. Dis eers wanneer die jare silwer begin streep in die hare dat jy weet wat belangrik genoeg is om toe te laat dat dit jou ontstig – en meestal vind jy dat daar selde iets erg genoeg is. Maar op Mignon se ouderdom … Net ’n kleinigheidjie kan die hart laat omslaan en die gedagtegang oorstelp.
Mignon kyk aandagtig voor haar uit. Dis nie ’n kleinigheidjie wat hierdie meisie se gedagtes na sulke vertes, weg van die onmiddellike omgewing, dwing nie. Sy sien nou eers dat haar kunsstudent selfs ’n bietjie gewig verloor het en dat die tyd van somberheid en introversie ’n bietjie te lank aanhou vir ’n kleinigheidjie. Sy aarsel. Dis teen haar beginsels om in te dring daar waar sy nie genooi is nie. Die private lewens van haar studente respekteer sy. As daar hulp of raad gevra word, sal sy probeer om te help. Maar in hierdie geval is sy nie genader nie, wat haar nou ook hinder. Sy behandel al haar studente presies dieselfde, maar daar is altyd die enkeling wat onder jou vel inkruip, wat nader as die ander aan jou kom. Mignon was van die begin af so ’n uitsondering …
Sover sy weet, kom Mignon uit ’n baie gelukkige ouerhuis, het ’n ouer broer wat sy verafgod, het talle vriende, is baie gewild, vaar goed in haar studie. Waar kan die fout dan lê?
Mignon het haar al ’n paar keer huis toe genooi. Tot dusver het sy nog altyd die uitnodiging omseil. Maar miskien moet sy dit tog een keer aanvaar.
“Mignon, die tyd is amper verstreke.”
Die meisie kyk af op die halfklaar taak voor haar, blik dan verskonend op. “Ek is jammer, mevrou.”
Lorna se stem is heeltemal egalig. “Ja. Gelukkig is dit nie vandag eksamen nie, nè?” Sy glimlag effens. “As ek miskien kan help … Dinge is nooit regtig só erg as wat dit lyk nie.”
Mignon glimlag ook. “Dis hoekom ek weet julle twee sal so goed klaarkom.”
Lorna lig haar wenkbroue vraend. “Wie is die julle?”
“U en my broer. Hy sou presies dieselfde gesê het as hy nou hier was.”
“O?”
Mignon lyk verskonend. “Jammer, mevrou. Ek klink seker baie voorbarig, maar ek wil so graag hê julle twee moet mekaar ontmoet. Ek bedoel nie iets daarmee nie. Dis net … julle twee kyk na die lewe deur dieselfde bril.”
Lorna onderdruk ’n geamuseerde glimlaggie. O, die jeug wat so seker is van hul menslike oordeel en mensekennis!
“Hy is ook aan die universiteit verbonde, nie waar nie?”
“Ja. Hy is by die departement ekonomie, en daarom loop julle mekaar nooit raak nie.”
Lorna moet nou glimlag. “En is dit die oorsaak dat jy jou tyd hier staan en omdroom – omdat ek en jou broer mekaar nie raakloop nie?”
Natuurlik weet sy dis nie die rede nie, maar Mignon trap in die strik, soos sy verwag het. “Nee, maar … ek sou so graag die een of ander tyd met u wou kom gesels as ek mag. Dis nie in verband met kuns nie.”
“Jy is welkom. Jy weet waar my woonstel is. Ek sou nie graag vanjaar ’n druipeling in my klas wou hê nie.” Sy sê dit egter met ’n glimlag en vervolg tergend: “Terloops, ek weet darem hoe lyk jou broer. Het hom al op ’n afstand op die kampus gesien. Ek wed jou hy kan niks ouer as dertig wees nie – en dit maak hom ’n hele ses jaar jónger as ek!”
Maar Mignon is onmiddellik reg met ’n antwoord: “Erger. Hy is agt-en-twintig. Maar wat het ouderdom met vriendskap te doen?”
Lorna lag met dartelende oë. “Reg, juffrou Preller! Wat, inderdaad?”
Mignon aarsel ’n oomblik. Sedert hierdie ding met Eugenie gebeur het, is die atmosfeer ook nie meer dieselfde in haar eie ouerhuis nie. Dis of daar iets haper aan die ou spontaneïteit wat altyd daar geheers het. Almal is half versigtig vir mekaar, dink eers voordat hulle praat. Die ou openhartigheid is beslis nie meer aanwesig nie. Dis of elkeen deesdae hul gedagtes vir hulself hou. Miskien is dit nie nou die regte tyd om Lorna Verbeuk vir ete huis toe te vra nie. Sy is ’n mens met ’n fyn aanvoeling. Sy sal onmiddellik bewus word van die spanningsvolle onderstrominge wat so onverklaarbaar in die Preller-huis ingesluip het.
Aan die ander kant weer … Hoe gouer sy haar mense, veral Steve, ontmoet, hoe gouer sal sy die Prellers miskien tot ander insigte omtrent Eugenie kan dwing. Want dinge is besig om handuit te ruk. Dis byna ongelooflik