GESONDE
SEKS
Die sleutel tot ’n vervulde huwelik
TIMOTHY KIESWETTER
Lux Verbi
Voorwoord
Wat is ’n seksueel gesonde huwelik? Is dit ’n huwelik wat gesonde seks geniet? Maar is dit nodig om dit te noem? Is dit nie vanselfsprekend dat elke huwelik seksueel van aard is nie? Almal weet tog dat ’n getroude paartjie seks het, ons hoef dit sekerlik nie uit te basuin nie? Waarom fokus ons dan op iets wat net tussen man en vrou plaasvind? Is dit dan nie waar dat seks vanself gebeur wanneer dit in die huwelik goed gaan nie? Ons almal weet mos wat om te doen wanneer die ligte afgaan. Dit is tog vanselfsprekend.
As Bybel- en seksualiteitskenner wat elke dag met seksuele vrae gekonfronteer word, kan ek jou met redelike sekerheid sê: Gesonde seks in die huwelik is nié vanselfsprekend nie. As dit was, sou ek werkloos gewees het. Pornografie sou nie ’n verslawing gewees het nie. Egskeidings sou nie so gewild gewees het nie en cheating (om te verneuk) sou verwys na die skelm sjokolade wat jy tussendeur jou streng dieet en ewe streng oefenplan inglip.
Eintlik ontvang ons in ons Christelike grootwordstyl geen merkwaardige seksopvoeding nie. Dit sluit nou nie daardie deurgetrapte algemene enkelsinspreuke in nie. Jy weet mos: “Moenie vat nie, dit gaan afval!”; “Bewaar jou siel as jy seks voor die huwelik durf hê!”; “Alle mans soek net een ding!” En dies meer …
As jy gelukkig was, het jy hopelik nie net waarskuwings nie maar darem ook meer oor die positiewe en mooi aspekte van seks gehoor: “Die huwelik is wonderlik.”; “Die huwelik is ’n Goddelike en heilige instelling!”; “Wag tot die huwelik.” Die huwelik, die huwelik, die huwelik …
Dus, slegs wanneer ons gewaarsku word oor seks, is ons bereid om daarna te verwys al wil ons dit nie eintlik op die naam noem nie. Die gevoel dat dit iets vuils, leliks en sondigs is, kom duidelik oor. Maar wanneer ons die positiewe en gesonde kant van seks wil beklemtoon, gebruik ons “die huwelik” as sinoniem van alles wat vir ons te ongemaklik is om oor te praat. Amper asof almal, wanneer ons oor “die huwelik” praat, presies moet weet dit behels seks en sommer ook hoe om daardie seks gesond, gereeld en genotvol te kan geniet.
Ek het niks teen die huwelik nie. Ek is self getroud – al elf jaar lank – met dieselfde vrou (’n mens moet dit deesdae darem ook byvoeg). Maar die huwelik is nie dieselfde as seks nie. Seks is nie die huwelik nie. Ek stem saam dat die twee soos vinkel en koljander pasmaats is, maar ons kan nie verwag dat ’n gesonde en vervulde sekslewe sommer net vanself in ons skoot gaan val deur bloot te “huwelik dit” en “huwelik dat” nie.
As ons gesonde seks in ons huwelik wil geniet, gaan ons oor seks móét begin praat. Nie as ’n nagedagte, ’n voetnota of ’n afgerammelde onderwerp nie, maar as ’n hoofpunt van bespreking. Seks moet amper so belangrik vir ons word soos wat dit vir God is. Hoe nou? Sê gou weer, ek het sekerlik nie reg gelees nie! Hoekom anders sou God ’n hele hoofstuk in sy Woord afstaan aan die onderwerp van die seksuele liefde?
Seks is belangrik, want God het dit belangrik gemaak. (Glo jy my nie? Hou maar net aan lees.)
Ek wil jou graag uitnooi om deel te raak van die gesonde-seks-rewolusie waar ons ’n platform skep om vrylik oor seks te praat.
Help om die taboe van seks te breek. Elke keer wanneer jy iets waarvan jy hou in hierdie boek lees, of jy nou op Twitter of Facebook is, #GesondeSeksBoek dit.
God se seën en gesonde seks
DEEL EEN
DIE FONDAMENT VAN GESONDE SEKS
’n Gesonde-seks-perspektief
My gesonde-seks-reis het begin die dag toe ek my vrou ontmoet. Kom ek verduidelik …
Ek was vas oortuig daarvan dat almal soos ek dink. Natuurlik nie die goddelose mense nie (duidelik dink hulle anders), maar ten minste al die gelowiges. Hulle dink sekerlik almal dieselfde as ek. (Glo ons tog nie almal so nie? En wanneer ons ’n medegelowige met ’n ander perspektief raakloop, glo ons dit is ons Goddelike plig om te sorg dat hierdie persoon sy of haar denke stelselmatig vernuwe.)
Ek het dus maar geglo my siening oor seks is ook ’n algemeen aanvaarde siening onder gelowiges. Wanneer ek terugdink, besef ek: As negentienjarige oningelyfde in die kuns van seks (oftewel ’n maagd) was my siening oor seks glad nie so goed ontwikkel soos ek gedink het nie.
Nietemin, hier ontmoet ek die liefde van my lewe. Dit was regtig liefde met die eerste oogopslag. (Oukei, dalk nou nie liéfde met die eerste oogopslag nie, maar dit was vir seker iéts met die eerste oogopslag.) Sy het vertel hoe sy haar Christen-sielkundestudie geniet, pas ’n taak oor liefde klaargemaak het en baie trots daarop was.
Sy het die bekende vier Griekse woorde vir liefde, naamlik agape, storge, philia en eros, gebruik om die struktuur van ’n Goddelike en gelukkige huwelik uit te beeld:
• Agape: Onvoorwaardelike, opofferende liefde: “‘God het die wêreld so liefgehad dat Hy sy enigste Seun gegee het, sodat dié wat in Hom glo, nie verlore sal gaan nie maar die ewige lewe sal hê’” (Joh 3:16).
• Storge: Familieliefde (waarvan gesinsliefde deel is), byvoorbeeld die liefde wat ’n ouer vir sy kinders het.
• Philia: Vriendskapsliefde: “As broers en susters in God se huisgesin moet julle mekaar in liefde koester en voor in die ry staan om mekaar met respek te hanteer” (Rom 12:10, NLV).
• Eros: Erotiese en seksuele liefde tussen ’n paartjie.
Sy het die huwelik vergelyk met die beeld van ’n kruis. (My vrou was in daardie stadium baie geestelik. Nie dat sy nou baie vleeslik is nie.) In haar beeld was die balk wat hemelwaarts gewys het, God se liefde vir ons wat die agape-liefde in die huwelik verteenwoordig. (Ek vermoed dit is die onvoorwaardelike liefde in die huwelik.)
Die een dwarsbalk was die balk waarop Jesus uitgereik het na die man wat langs hom gekruisig is en gesê het: “Vandag sal jy saam met My in die paradys wees” (Luk 23:43, NLV). Dit het na die vriendskapsliefde verwys. (Wanneer jy en jou maat mekaar se beste vriende is, voel dit asof jy in die paradys leef.)
Die ander dwarsbalk verteenwoordig die familieliefde, want Jesus het na Johannes gedraai en gesê: “Daar is jou moeder” (Joh 19:27). Daarna het Hy na Maria gedraai en gesê: “Daar is u seun.” (Ek vermoed hierdie liefde is veral belangrik om jou skoonma te oorleef.)
Dan is daar die laaste van die vier soorte liefde, nie omdat sy die beste vir laaste wou hou nie, maar eerder omdat die seksuele liefde vanselfsprekend ook deel van die huwelik moet wees. Hierdie liefde, eros-liefde, het sy voorgestel as die onderste balk van die kruis wat in die grond geslaan was.
Sien, die seksperspektief waarmee sy grootgeword het, was een waarin seks ’n vanselfsprekende deel van enige huwelik was, maar nie ’n groot of belangrike deel daarvan nie. Dit was die deel wat gebêre en selfs in die grond weggesteek moes word, wat vleeslik en vuil is – slegs daar om eendag Godgegewe kinders in die lewe te bring en jou man te keer om nie rond te loop nie.
Ná hierdie verduideliking kon ek vir haar maar net reguit en met groot oortuiging sê: “Ek kry jou arme man eendag baie jammer!” As dit is hoe sy oor seks dink, siestog! Die arme ou, hy gaan seker met ’n hele spul kinders eindig.
My vrou beweer dit was op hierdie oomblik dat sy geweet het ek is dié een. Ek kan jou belowe, ek was nog salig onbewus van my toekomstige trouplanne.
Sy kon egter nie verstaan hoekom ek haar man eendag sou jammer kry nie. Daar is dan seks in die huwelik, wat meer wil ek van haar hê? Gelukkig het ek in daardie stadium ’n liefdesteorie gehad wat ook gegrond was op dieselfde vier soorte liefde. Die enigste verskil was my perspektief wat die seksuele dimensie betref.
Ek het die huwelik vergelyk met die bou van ’n huis – een waarin man en vrou eendag graag sou