“Ja?” hoor sy hom sê. “Maar ek het dan gesê u hoef nie werk huis toe te neem nie!” Die res van die gesprek is baie tegnies en sy luister net met ’n halwe oor en veronderstel dat hy met sy nuwe sekretaresse praat.
“Ek maak jou dood!” sê hy suur toe hy klaar gepraat het. “Wat dink die vroumens van my?”
“Maak dit saak?” Sy droog die laaste bord af en pak dit weg. “Sal ek vir ons koffie maak?”
Hy skud net sy kop en gaan sit in een van die leunstoele. Nee, dit maak seker nie saak nie, dink hy. En tog wil hy hê die nuwe sekretaresse moet ’n goeie dunk van hom hê; waarom weet hy nie. Wat hom op die oomblik meer interesseer, is die feit dat hy ’n baba op die agtergrond hoor huil het toe hy met juffrou Nel gepraat het. Wie s’n is dit en waar kom sy daaraan? Hy weet ook dat hy haar nooit sal vra nie, want hy kon sien aan die uitdrukking op haar gesig dat sy dit nie sal duld as iemand te na aan haar kom nie.
“En as jy so ingedagte hier sit?” vra Maryke toe sy met die koffie binnekom.
“O, ek dink sommer net. Dit reën nog steeds – wat gaan ons omtrent jou motor doen?”
“Ons los hom maar hier,” sê sy asof dit nie veel saak maak nie. “Ek sal môremiddag ná klas vir John of iemand vra om daarna te kom kyk. Sal jy my netnou huis toe neem?”
“As jou klere droog is, ja. Ek ry nie in die strate rond met ’n meisie wat in my kamerjapon geklee is nie.”
Sy lag en draai in die rondte. “Ek dink ek lyk mooi daarin. Hoeveel meisies het dit al aangehad?”
“Jy is stuitig, Maryke,” sê hy stroef. “Gaan kry jou klere dat ons kan ry.”
Hoofstuk 2
Kristien Nel besit nie ’n motor nie en moet per bus huis toe gaan, met die gevolg dat sy ook papnat by die huis aankom. Sy is ergerlik daaroor omdat sy gewoonlik goed genoeg georganiseer is en altyd ’n sambreel in haar handsak het. Toe sy die voordeur van haar woonstel oopstoot, kom ’n huishulp uit die kombuis met ’n baba op die arm en toe sy die laggende gesiggie sien, vergeet sy van haar nat klere en hare en vat die baba om hom teen haar vas te druk.
“Hy’t klaar geëet,” sê die huishulp, Lina, “maar hy moet nou gebad word.”
“Ek sal dit doen,” sê Kristien en stap na haar slaapkamer waar sy die baba op die mat neersit terwyl sy haar nat klere afstroop en haar hare losmaak sodat dit kan droog word.
Toe sy op haar knieë langs die bad staan en na die volmaakte lyfie kyk, oorval die ou beklemming haar weer. Die kind is nie hare nie en sy sal hom eendag moet teruggee. Dis ’n feit wat sy nie kan wegredeneer nie en sy het al dikwels gewens sy het nie aangebied om hom te neem nie. Sy moes geweet het sy sal vir hom lief word en dat dit haar hart gaan breek wanneer sy hom moet teruggee.
“Neelsie, my ding!” sê sy en die kind druk die waslap in sy mond en kraai van die lag. Sy was hom, trek hom aan, speel ’n ruk met hom en sit hom daarna in die bed.
Nadat sy geëet het, lê sy agteroor in een van die leunstoele in die sitkamer. Sy is moeg en voordat sy met die werk begin wat sy huis toe gebring het, wil sy net ’n oomblik rus. Sy weet nie of sy die regte ding doen om te gaan werk nie en tog weet sy dat sy nie kon weier om haar tante te help nie. Haar tante was al so goed vir haar, was soos ’n ma vir haar sedert haar ouers jare gelede verongeluk het. Maar sy is moeg. Die afgelope jaar het baie eise aan haar gestel; as sy daaraan terugdink, is dit soos ’n droom.
Sy werk al ses jaar by ’n groot firma en sy was gelukkig daar. Sy het ’n belangrike pos beklee en haar salaris was goed. Haar spaarrekening was iets om op trots te wees en haar lewe was georganiseer. Sondae het sy by haar tante gekuier of die dag by haar broer en sy jong vroutjie deurgebring. Hulle was baie geheg aan mekaar en het tergend gepraat van die weeskinderklub, want haar skoonsuster was ook ’n weeskind. Almal was in die wolke toe daar ’n baba op pad was en hulle tante het gebrei en kleertjies gemaak. Dit was kompleet asof dit hulle almal se baba was.
Kristien glimlag wrang terwyl sy nou daaraan dink. As hulle maar geweet het hoe naby hulle aan die waarheid was. Pierre, haar verloofde, het haar altyd daaroor geterg en sy het maar gelag. Hulle was ’n hegte gesin gewees en die dood van haar ouers was ’n geweldige skok en het haar en Neels, haar broer, saamgegooi en bewus gemaak van hulle kwetsbaarheid. Pierre was simpatiek en het haar daagliks verseker dat sy een van die dae deel sal wees van sy eie groot familie. Dit was vir haar ’n troos en tog het sy geen moederlike teerheid by haar aanstaande skoonmoeder gekry nie. Sy was ’n koue vrou, gesteld op haar voorkoms en gedrag en minder besorg oor Kristien se geestelike gesteldheid.
En toe die tweede skok: haar skoonsuster is enkele weke ná klein Neelsie se geboorte dood. Sy wou dit nie glo nie en toe sy by haar broer se groot huis aankom en hom sien, so geskok dat hy byna nie kon praat nie, het sy nie geweet wat om te doen nie. Dit was die baba se gehuil wat haar tot haar sinne gebring het. Die baba moes versorg word, al was die hartseer ook hoe groot.
“Wat van Neelsie?” het sy haar broer gevra.
Hy het net sy kop geskud, te verdwaas om te praat. “Marie is dood,” het hy oor en oor gesê en dit was Kristien wat op die ou end die baba geneem het. Haar broer wou nie langer in die groot huis bly waar elke meubelstuk vol herinneringe was nie en hy het dit verkoop en weer in ’n woonstel gaan bly. Sy het onbepaalde verlof geneem – soos sy vir meneer Fourie gesê het – maar op die ou end het sy bedank. Dit het sy nie vir hom gesê nie, maar sy kon nie haar ou firma aan ’n lyntjie hou nie en dit was nie vir haar noodsaaklik om te werk nie, aangesien haar broer haar maandeliks ’n meer as voldoende toelaag betaal het.
Die eerste paar weke was die versorging van die baba iets wat sy werktuiglik gedoen het. Sy het nie altyd geweet wat om te doen nie en sy was ook die hele tyd daarvan bewus dat die baba nie hare is nie. Wanneer Neels die dag weer trou, sal hy sy kind wil terughê. En tog kon sy nie afsydig bly nie. Die baba het dit nie toegelaat nie. Hy wou liefgehê word en sy kon nie anders nie, sy het vir hom lief geword. Sy het hom liefgekry asof hy haar eie kind is en dit het haar broer tevrede gestel. Selfs nou, nege maande later, is die situasie nog net so vaag. Neels sê hy sal nooit weer trou nie, maar sy weet sy kan dit nie glo nie. Hy kan weer iemand ontmoet en dan is sy klein Neelsie kwyt. In haar hart het sy al vrede gemaak met die konflik. Al is dit dan net tydelik, moet sy die kleinding liefhê asof dit permanent is.
Pierre het gesorg vir die derde skok. Hy het die aand vervaard by haar aangekom nadat hy die nuus van Marie se dood gehoor het en toe hy inkom, het sy met die baba op haar skoot gesit.
“Ek is so jammer,” het hy gesê en by haar stoel gekniel. “Ek is jammer ek was nie op kantoor toe jy gebel het nie.”
Sy het net voor haar gesit en uitstaar en werktuiglik alles vertel wat daar te vertel was. Hy het geluister met sy arm om haar skouer, en sy was opreg dankbaar vir sy bystand en simpatie. Toe het die baba gehuil en sy het opgestaan en die klein dingetjie teen haar skouer gehou.
“Pas jy die baba vanaand op?” het Pierre gevra.
“Nie net vanaand nie. Ek sal hom van nou af versorg.”
“En jou werk?”
“Ek het verlof geneem.”
Daardie aand het hy nie verder iets gesê nie en die volgende paar weke was hy swygsaam. Hulle kon vanselfsprekend nie meer so dikwels saans uitgaan nie, al was Marie se goeie huishulp altyd bereid om die baba op te pas. Alles het op ’n krisis uitgeloop toe Pierre een aand kom kuier het toe die baba knieserig was. Hy wou gesels en trouplanne maak en die baba het gehuil terwyl Kristien op en af in die sitkamer geloop het.
“My goeie genade!” het hy uiteindelik uitgeroep. “Hoe kan ons iets bespreek onder hierdie omstandighede?”
“Jy is reg,” het sy afgetrokke geantwoord, al haar aandag by die baba. “Ons moet maar ’n ander aand weer probeer.”
“Nee.” Sy stem was skerp en vasberade. “Dis tyd dat jy jou regruk. Ons kan nie langer