Matriks
Joan Hambidge
Human & Rousseau
Die uitleg van gedigte in hierdie digitale uitgawe van Matriks mag verskil van dié van die gedrukte uitgawe, afhangende van die instellings op u leestoestel. Die uitleg vertoon optimaal indien die standaardinstelling op u leestoestel gebruik word. Lesers kan egter eksperimenteer met die instellings vir verskillende perspektiewe op die gedigte.
Sommige vreemde karakters vertoon nie korrek op alle e-lesers nie.
Vir Joost Heystek
Om te leer om ’n digter te word, is om die lewe te ontleer.
Michel Houellebecq
The moon is the mother of pathos and pity.
Wallace Stevens
Matriks
Ek is ek is op
my eie sofa
my eie analis
luisterend
na die analisant
vis na klarigheid
Ek is ek is
op soek na stilte
dansend derwies
Rumi in ’n sirkel
Ek is ek is
op weg van pyn
mis-
lukking
ingeslukte woorde
my tong uitgesny
Ek is ek is
op pad om te sien
hoe die digkuns
se matriks
die gietvorm
moedervorm
deur letterparades
van die Ek
ontset word
I Chora
A poet’s life:
always awaiting mail.
Erica Jong
Ek skryf omdat ek moerig is
’n aweregse ars poëtika
’n Vrouedigter bely
op ’n keer dat woede
haar gedigte begelei.
’n Ander een bly
in die verre vreemde
en perk verlange in.
’n Ander is kinderloos
en ongedurig aan’t stry.
Een verdrink, so waar
die Here weet, digby
ónvergenoegd. ’n Vuur
brand ’n heilige met ’n engel
deur haar lyf;
’n ander draai taal
monsteragtig op syn kop.
Ylings, ylings gaan hul ons verby.
Niemand kan jou leer,
geen skryfskool óf handleiding,
van die spanninge onblusbaar,
wat die digkuns
woordeloos
laat ly.
So hier
of ondermaans
hoor jy hul algar roep:
dit was, dit was ter wille
van die wrewel spui.
Beyond the pleasure principle
I can play hide and seek
with my fears.
Dusty Springfield
Deesdae voel ek al hoe meer
soos ’n aktrise afgeneem
in ’n koue kleedkamer
net vóór ’n bloedige vertolking
van Lady Macbeth of Blanche DuBois.
When all else fails, iets vir Loerbroer.
“Sonder skuilplek, sonder skans”
skryf Olga Kirsch tussen tale
en met elke gedig terug
na dit waarvan sy ylings wou ontvlug.
When all else fails, iets vir Loerbroer.
Deesdae klink my woorde
soos ’n leë gebaar we must do lunch
en meer shaken as stirred.
Iewers in Robert Lowell staan dit reeds:
getem deur Miltown nie deur poësie.
When all else fails, iets vir Loerbroer.
Hoe lank gelede, ja eendag, eendag
my eerste winterverse aan haar
uit ’n koue New Haven, óngekonnekteer,
wat bloot opmerk, ja my moeder:
ek kon jou handskrif nie dissekteer.
Ars poetica
“I will survive,” neurie my moeder
onverwags nes Gloria Gaynor in daardie tyd
lank voor die vlug van Air Malaysia
met ’n lyk wat land in iemand se kombuis;
twee jongelinge gevind nog met oorfone aan
’n horlosie, ’n speelding, skoene (die gewone)
en in die diep nag youtube ek vir Gloria
gedagtig aan háár en ons oorlewing:
had ’n noue ontkoming terug van Hanoi
met Air Malaysia na my moederland
toe ’n ander vliegtuig soos sonmis verdwyn
en nou is daar ’n trein met koeltrokke op pad
om die reeds ontbinde lyke terug te neem:
miskien het een van hulle geluister na
“I Will Survive” en miskien was die toiletdeur
se rooi liggie aan, ’n waarskuwingsteken
vir die missiel so venynig so dwingend so finaal:
die imperfektum van onthou ’n fratsongeluk
met my moedertaal sonder ’n plusquamperfektum
om presies dít wat my moveer by herhaling
op verskillende maniere te iteratief-duratief.
So dan
Ek staan voor jou oop kis:
hoe broos en klein lyk jy nie?
Die begrafnisbrief, ’n laaste lykskouing.
Soveel verydeling, soveel verdriet.
Jou oë dra weerhake, jou mond gestop
met watte en blinde kruissteek versier.
Soveel verydeling, soveel verdriet.
Jou hande dig gesluit op jou moeë bors,
naels