1
przed więcej jak sto laty – ponad sto lat temu. [przypis edytorski]
2
zwidzenie – dziś: zwiedzanie. [przypis edytorski]
3
wzięcie się – tu: zachowanie, maniery. [przypis edytorski]
4
dostarczający – tu: wystarczający, dostateczny. [przypis edytorski]
5
do żywocie – dziś: dożywotnio. [przypis edytorski]
6
żył zbiorem swej osady – utrzymywał się ze zbiorów ze swojej ziemi. [przypis edytorski]
7
pięć lat stara – mająca pięć lat. [przypis edytorski]
8
z wzrostem – tu: z wiekiem. [przypis edytorski]
9
przymioty – dziś popr. forma N. lm: przymiotami (tj. zaletami). [przypis edytorski]
10
farba (tu daw.) – kolor. [przypis edytorski]
11
bierać – zabierać wiele razy. [przypis edytorski]
12
dżdżem – deszczem. [przypis edytorski]
13
ptastwo – dziś: ptactwo. [przypis edytorski]
14
zawolny – zbyt swobodny. [przypis edytorski]
15
drzewię – drzewko. [przypis edytorski]
16
zniszczota – zniszczenie. [przypis edytorski]
17
nieodwetowanie – na zawsze, nieodwołalnie. [przypis edytorski]
18
prątek – mały pręt, gałązka. [przypis edytorski]
19
przed parą dniami – dziś popr.: przed paru dniami. [przypis edytorski]
20
czymsiś (daw.) – czymś. [przypis edytorski]
21
niezapominajków (daw. a. gw.) – dziś popr. forma D. lm: niezapominajek. [przypis edytorski]
22
farba (tu daw.) – kolor. [przypis edytorski]
23
garderobianna – dziś: garderobiana. [przypis edytorski]
24
cokolwiek – tu: chwilę, niedługo. [przypis edytorski]
25
bieżcie (daw.) – biegnijcie. [przypis edytorski]
26
garderobiannie – dziś popr. forma: garderobianej. [przypis edytorski]
27
mię – dziś popr. forma: mnie. [przypis edytorski]
28
panię – dziś popr. forma B. lp: panią. [przypis edytorski]
29
onę – dziś popr. forma B. lp r.ż.: ją. [przypis edytorski]
30
jenaczej – dziś popr.: inaczej. [przypis edytorski]
31
twoję własnę – dziś popr. forma B. lp r.ż.: twoją własną. [przypis edytorski]
32
wiadoma – dziś: wiadomo. [przypis edytorski]
33
odecknąć – obudzić się, ocknąć się. [przypis edytorski]
34
ociążony – dziś: obciążony. [przypis edytorski]
35
mię – dziś popr. forma: mnie. [przypis edytorski]
36
rozpoznawszy swoje nieszczęśliwe położenie, odnowiła się zgryzota i żal – dziś popr.: rozpoznawszy swoje nieszczęśliwe położenie, odczuła na nowo zgryzotę i żal (wymagana tożsamość podmiotu imiesłowu i czasownika w formie osobowej). [przypis edytorski]
37
pogorsza – dziś popr.: pogarsza. [przypis edytorski]
38
twę – dziś popr. forma B. lp r.ż.: twą. [przypis edytorski]
39
Maria – tu: Marianna. [przypis edytorski]
40
bawet – tu: przednia część sukni osłaniająca gorset (w odzieży francuskiego kroju, popularnego w XVIII w.). [przypis edytorski]
41
one (tu daw.) – je. [przypis edytorski]
42
różczka – gałązka. [przypis edytorski]
43
swoję – dziś popr. forma B. lp r.ż.: swoją. [przypis edytorski]
44
onęż (daw.) – tę właśnie. [przypis edytorski]
45
więdniejecie – dziś popr. forma: więdniecie. [przypis edytorski]
46
wśrzód (daw. a. gw.) – wśród. [przypis edytorski]
47
odecknąć – obudzić się, ocknąć się. [przypis edytorski]
48
odecknąć – obudzić się, ocknąć się. [przypis edytorski]
49
jenaczej – dziś popr.: inaczej. [przypis edytorski]
50
nię – dziś popr. forma B. lp r.ż.: nią. [przypis edytorski]
51
plagi – tu: bicie, chłosta. [przypis edytorski]
52
za karę przyczytane – policzone jako odbyta kara. [przypis edytorski]
53
obierać (tu daw.) – wybierać. [przypis edytorski]