Ukraina. Przewodnik historyczny. Sławomir Koper

i wybudował okazałą rezydencję w pobliskich Podhorcach. Ze względu na kłopotliwe sąsiedztwo (Kozacy, Tatarzy) pałac był przystosowany do obrony (tzw. palazzo in fortezza ).

      Koniecpolski zapewne nie podejrzewał, że nie będzie długo się cieszył nową rezydencją. W 1645 roku owdowiał i kilka miesięcy później ponownie stanął na ślubnym kobiercu, a jego wybranką była młodsza o ponad trzydzieści lat, piękna i bogata Zofia Opalińska. Małżeństwo przetrwało jednak zaledwie kilka tygodni – w marcu 1646 roku hetman niespodziewanie zmarł. Śmierć najlepszego wodza wywołała żałobę w kraju, a jej przyczyny – wiele komentarzy.

      Hetman padł ofiarą własnej, męskiej próżności. Nieustraszony wojownik, pięćdziesięciopięcioletni mężczyzna chciał wykazać się przed młodą partnerką w małżeńskim łożu i zażądał od przybocznego lekarza środków wzmacniających potencję. Nie zwracał uwagi na jego zalecenia, zażywał zbyt duże dawki, co spowodowało katastrofę. Doszło do niedrożności dróg moczowych i w taki absurdalny sposób Rzeczpospolita straciła najlepszego wodza.

      Od wielu lat trwają dyskusje historyków o wpływie jednostki na historię. Jedni odsądzają tę teorię od czci i wiary, inni uważają, że indywidualne umiejętności i predyspozycje odgrywają znaczną rolę. Nie wiadomo, jak potoczyłyby się losy naszego kraju, gdyby hetman zachował rozwagę w małżeńskiej łożnicy i nie udawał młodzieńca. Mógł przecież jeszcze żyć i walczyć przez długie lata – Jan Karol Chodkiewicz zmarł pod Chocimiem mając 70 lat, Żółkiewski poległ pod Cecorą w podobnym wieku. Kto wie, czy gdyby Koniecpolski żył dłużej, to w ogóle doszłoby do powstania Chmielnickiego w 1648 roku? Hetmana obawiali się Kozacy, a Tatarzy zapewne nie poparliby powstańców. Zresztą sam wódz potrafiłby bez problemu stłumić rebelię. Wystarczy spojrzeć na jego następców i ich umiejętności – ani Mikołaj Potocki, ani Marcin Kalinowski nie potrafili mu dorównać. Powstanie Chmielnickiego okazało się graniczną datą w dziejach Polski, podstawową przyczyną upadku kraju. Niestety, o przyszłości Rzeczypospolitej zadecydowała męska próżność i staropolska viagra.