© Copyright by PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2020
Wszystkie prawa zastrzeżone.
Przedruk i reprodukcja w jakiejkolwiek postaci całości bądź części tej publikacji bez pisemnej zgody wydawcy są zabronione.
Wydawca: Dorota Kobierzewska
Projekt wnętrza: Kalina Możdżyńska | www.worksbykalina.com
Projekt okładki: Michał Lis
eBook został przygotowany na podstawie wydania papierowego z 2020 r. (wyd. I)
Warszawa 2020
ISBN 978-83-200-6027-0
PZWL Wydawnictwo Lekarskie
02-460 Warszawa, ul. Gottlieba Daimlera 2
tel. 22 695 43 21
Księgarnia wysyłkowa:
tel. 42 680 44 88; infolinia: 801 33 33 88
e-mail: wysył[email protected]
Informacje w sprawie współpracy reklamowej: [email protected]
Rozdział pochodzi z książki „E-zdrowie. Wprowadzenie do informatyki w pielęgniarstwie” pod redakcjąnaukową Doroty Kilańskiej, Hanny Grabowskiej i Aleksandry Gaworskiej-Krzemińskiej.
Zapraszamy do lektury całej publikacji.
Skład wersji elektronicznej na zlecenie PZWL Wydawnictwa Lekarskiego: Monika Lipiec / Woblink
SŁOWO WSTĘPNE
Pielęgniarki podejmują wiele działań, nie tylko w kierunku zapobiegania zarażeniu się, ale także w celu zablokowania rozprzestrzenienia się wirusa wśród placówek opieki zdrowotnej i obywateli.
Drodzy Koleżanki i Koledzy,
ze względu na trudną i szybko zmieniającą się sytuację COVID-19 postanowiłam skierować do Was kilka słów – zapewnić o bezwarunkowym wsparciu oraz przypomnieć o tym, jak dzięki nowym technologiom możemy sprawnie poprawić naszą komunikację z pacjentem i jednocześnie zwiększyć bezpieczeństwo obydwu stron. W dobie pandemii słowo „bezpieczeństwo” nabiera jeszcze wyraźniejszego znaczenia i wartości. Pojawiają się pytania o strategię oraz sposoby opanowania i spowolnienia pandemii. Myślę, że głos pielęgniarki w tej światowej dyskusji ma/będzie miał ogromne znaczenie.
To są bardzo trudne czasy dla nas, pielęgniarek, naszych pacjentów, ale i całej służby zdrowia na świecie. Chciałabym Was zapewnić, że całym sercem jestem z Wami. Zarówno ICN, jak i EFN działają na arenie międzynarodowej dla uzyskania wsparcia dla wszystkich pielęgniarek pracujących na pierwszej linii, które każdego dnia toczą heroicznie walkę, aby spowolnić postęp pandemii i pomóc wszystkim obywatelom/pacjentom wrócić do zdrowia.
Na pandemię tego wymiaru nikt nie był przygotowany – ani Europa, ani cały świat. Mam na to wiele przykładów płynących z różnych państw. 11 marca 2020 roku Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) ogłosiła pandemię nowego koronawirusa SARS-CoV-2, wywołującego COVID-19, a tym samym problem został oficjalnie udokumentowany. Aby wygrać walkę z wirusem potrzebne są integracja, wzajemna pomoc i zrozumienie. To nie jest sprawa tylko ochrony zdrowia…
Pamiętajmy jednak, że każdy kolejny dzień pandemii to też bardzo ważna lekcja dla nas, pracowników tego sektora, zwykłych obywateli, ale i włodarzy wszystkich państw. Ta trudna sytuacja wyraźnie pokazuje luki w systemie ochrony zdrowia, brak integracji w strategicznych działaniach, a także uwidacznia potrzeby wszystkich pielęgniarek – zwłaszcza tych mierzących się na co dzień z chorobami zakaźnymi. W takich sytuacjach niezwykle ważne są wiedza i świadomość. Bez wątpienia wszyscy obywatele i pracownicy służby zdrowia muszą być w pełni poinformowani i przygotowani do funkcjonowania w warunkach pandemii, tak aby nie ryzykowali własnym życiem podczas opieki nad chorymi i nie zagrażali swoim pacjentom.
Warto w tym miejscu przypomnieć wszystkim stronom zajmującym się zdrowiem i instytucjom rządowym, że wkład pielęgniarek w walkę z epidemią koronawirusa jest ogromny. Pielęgniarki podejmują wiele działań, nie tylko w kierunku zapobiegania zarażeniu się, ale także w celu zablokowania rozprzestrzenienia się wirusa wśród placówek opieki zdrowotnej i obywateli. Podstawowe metody ochrony, takie jak: higiena rąk, kichania, izolacja, mogą być bezpiecznie zalecane pacjentom i obywatelom. Bezpiecznie w dobie pandemii, czyli jak? Idealnym rozwiązaniem jest właśnie telenursing (telepielęgniarstwo) oraz wykorzystanie różnego rodzaju platform cyfrowych do pracy z pacjentami. Przy tej okazji chciałabym wyraźnie podkreślić, że cyfryzacja opieki zdrowotnej to nasza przyszłość, nasze większe bezpieczeństwo oraz efektywniejsza praca.
Wszystkim swoim Koleżankom i Kolegom, którzy codziennie zajmują się COVID-19, chciałam życzyć zdrowia i wytrwałości.
Jak powinna wyglądać teleporada pielęgniarska, o tym w zamieszczonym artykule, który pochodzi z książki „E-zdrowie. Wprowadzenie do informatyki w pielęgniarstwie” pod redakcją naukową Doroty Kilańskiej, Hanny Grabowskiej i Aleksandry Gaworskiej-Krzemińskiej. Serdecznie zapraszam do zapoznania się z całą publikacją.
TELENURSING I WYKORZYSTANIE TELEFONÓW W OPIECE NAD PACJENTEM – DOROTA KILAŃSKA
W Polsce prawnie usankcjonowano teleopiekę Ustawą z dnia 9 października 2015 r. o zmianie ustawy o systemie informacji w ochronie zdrowia oraz niektórych innych ustaw. Istnieją odpowiednie zapisy prawne (sankcjonujące udzielanie świadczeń medycznych za pośrednictwem systemów teleinformatycznych lub systemów łączności), które znajdziemy w:
• Art. 3 ust. 1 Ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej: „Działalność lecznicza polega na udzielaniu świadczeń zdrowotnych. Świadczenia te mogą być udzielane za pośrednictwem systemów teleinformatycznych lub systemów łączności”(Sejm RP, 2011).
• Art. 11.1 Ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej: „Pielęgniarka i położna wykonują zawody z należytą starannością, zgodnie z zasadami etyki zawodowej, poszanowaniem praw pacjenta, dbałością o jego bezpieczeństwo, wykorzystując wskazania aktualnej wiedzy medycznej oraz pośrednictwo systemów teleinformatycznych lub systemów łączności” (Sejm RP, 2016).
• Art. 2 ust. 4 Ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty: „Lekarz, lekarz dentysta może wykonywać czynności, o których mowa w ust. 1 i 2 także za pośrednictwem systemów teleinformatycznych lub systemów łączności” (Sejm RP, 1996).
Zapisy umożliwiają korzystanie w szerokim zakresie z systemów teleinformatycznych lub systemów łączności przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych.
W literaturze przedmiotu pielęgniarskie usługi w ramach świadczenia teleopieki, wynikającej z połączenia narzędzi teleinformatycznych z rozwojem technologii podczas udzielania świadczeń zdrowotnych, są określane różnorako. Można spotkać takie terminy, jak: pielęgniarstwo w telezdrowiu (Telehealth Nursing), telefoniczny triaż pielęgniarski (Telefone Triage Nursing), teleopieka (Telecare).
W publikacji – zgodnie z sugestią Międzynarodowej Rady Pielęgniarek – będzie wykorzystywany termin telepielęgniarstwo (Telenursing), zamieszczony w 2009 r. przez Polskie Towarzystwo Pielęgniarskie na jego stronie internetowej (PTP, 2009), który oznacza: „wykorzystanie technologii telekomunikacji w pielęgniarstwie w celu poprawienia poziomu opieki nad pacjentem”. Jest to także: „komunikacja na odległość, z wykorzystaniem elektronicznych albo optycznych możliwości transmisji między ludźmi i/albo komputerami” czy: „wykorzystanie technologii telemedycznych podczas dostarczania opieki i realizowania praktyki pielęgniarskiej”.
Telepielęgniarstwo