Расм-17. Жамоат марказига мисол
Расм-17.Жамоат марказининг архитектуравий режалаштиришни ташкиллаштириш бош кўчанинг яқинидаги яхши табиий муҳит оғушида; 1-савдо маркази; 2-клуб; 3-маъмурий марказ.
Мураккаб марказнинг тизимли фазовий ўзорабоғликлигини архитектуравий режалаштиришни ташкиллаштириш
Расм-18.Мураккаб марказнинг тизимли фазовий ҳолати
Расм-18.Мураккаб марказнинг тизимли фазовий ўзора боғликлигини меъморий режалаштиришни ташкиллаштириш.
Жамоат марказининг меъморий режалаштиришни ташкиллаштириш вариантлари
Катта шаҳар марказида тўпланган кўплаб функциялар гоҳида у ҳаддан ташқари ортиқча юклаб қўяди.
Шунинг учун мустақил ихтисослашган марказларни жумладан савдо сотиқни ташкил топдириш мақсадга мувофиқ бўлади.
Савдо марказлари бу савдо корхоналари, умумий овқатланиш жойлари, бўш вақтни мазмунли ўтказадиган жойлар ва шулар кабиларнинг комплекс кўринишидир.
Биноларни яхлит ҳажмда гуруҳлаш тарқоқ кўринишдаги бинолар билан таққослашда транспорт маҳсулотлар ассортиментининг хилма-хиллиги, тараққий этаётган савдо усулларини қўллаш иш имкониятини ташкил этиш нуқтаи назаридан қараганда шубҳасиз устунликни беради.
12—13 расмлар. Қишлоқ жамоат марказининг лойҳаси намуналари
Расм-19.Кивиляй аҳоли пункти жамоат маркази; а-парк тамонидан умумий кўриниш; б- бош режа; 1-маданият уйининг кооперативлашган биноси; 2- савдо биноси
Расм-20.Қишлоқ жамоат марказининг лойиҳаси; а-бош режа; б- маданий марказнинг макети
Савдо зоналарида пиёдалар ва юк ташиш йўлларини ажратиш мақсадида дўконларга маҳсулотларни ҳовли томондан етказиб бериш мақсадга мувофиқ. Савдо марказлари таркибига шунингдек бозор иншоотлари ҳам киради.
Курорт шаҳарларнинг марказлари санитар курорт муассасалари, курзаллар ва шу кабилар асосида пайдо бўлади.
Бу ерларда меҳмонхоналар, умумий овқатланиш, маданий хордиқ ва туризм муассасалари устунлик қилади.
Курорт марказлари денгиз бўйида жойлашиши, бундан ташқари пляжлар билан тўлдирилганлиги, соҳил бўйлари, сайл йўллари, манзаравий майдончалари ва бошқалар билан характерли.
Тиббий марказлари, тиббий ташхис, илмий тадқиқот муассасалари ва тиббиёт йўналишидаги ўқув юртларини ўзида бирлаштиради. Бу марказлар, намуна сифатида, аҳоли яшамайдиган худудларга яъни шаҳар ташқарисига ёки ўрмон парк минтақасида жойлаштирилади.
Шаҳар марказини такомиллаштиришда транспорт муҳим ўринни эгаллайди. Шаҳар магистраллари ва кўчалари унинг қолган туманлари билан боғлайди, бу алоҳида ўз навбатида марказдаги транспорт харакатининг якуни ва ўтиш нуқталарига муҳим урғу беради, шунинг билан бирга йирик маъмурий биноларга уларнинг автомобиль тўхташ жойларига кириш имконини яратади.
Марказдан ташқарида транспорт ва пиёдалар харакатланиши бир хил тақсимланади.
Дўкон биноларини лойиҳалашдаги бошқа муҳим муаммолардан бири бу савдо заллари ва маҳсулот сақлаш ва