ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Δια της κωμωδίας ταύτης ο Αριστοφάνης εκτραγωδεί τα δεινά του Πελοποννησιακού πολέμου, παρουσιάζει δε τας γυναίκας μηχανευομένας την κατάλυσιν αυτού, δια της αποχής από της εκπληρώσεως των συζυγικών των υποχρεώσεων.
ΠΡΟΣΩΠΑ1
ΛΥΣΙΣΤΡΑΤΗ Αθηναία
ΚΑΛΟΝΙΚΗ Αθηναία
ΜΥΡΡΙΝΗ Αθηναία
ΛΑΜΠΙΤΩ Γυνή Λακεδαιμονία
ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΙΝΕΣ (Α΄, Β΄, Γ΄κτλ)
ΧΟΡΟΣ ΓΥΝΑΙΚΩΝ
ΧΟΡΟΣ ΓΕΡΟΝΤΩΝ
ΠΡΟΒΟΥΛΟΣ
ΚΙΝΗΣΙΑΣ Σύζυγος της Μυρρίνης
ΠΑΙΣ
ΚΗΡΥΞ ΛΑΚΕΔΑΙΜΟΝΙΩΝ
ΠΡΕΣΒΕΙΣ ΛΑΚΕΔΑΙΜΟΝΙΩΝ
ΠΡΕΣΒΕΙΣ ΑΘΗΝΑΙΩΝ
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟΝ
{Η σκηνή παριστά οδόν, αφ’ ης βλέπει η οικία της Λυσιστράτης.
Άποψις της Ακροπόλεως.Η Λυσιστράτη ίσταται παρά την θύραν της οικίας της.}
ΣΚΗΝΗ Α΄
ΛΥΣΙΣΤΡΑΤΗ
Μ’ αν τις εκάλεσε κανείς [κι από τα σπίτια φύγανε]
και ή στου Βάκχου το ναό, ή στου Πανός επήγανε,2
ή στη Γεννετυλίδα3 μας, ή και στην Κωλιάδα,4--
απ’ τα πολλά τα τύμπανα που θα’ νε στην αράδα,
δεν θα μπορούσε βέβαια γυναίκα να περάση.
Κι όμως καμμιά δεν φάνηκε στο σπίτι μου να φθάση–
έξω από τη γειτόνισσα που έρχεται τρεχάτη.
-Την Καλονίκη χαιρετώ.
ΚΑΛΟΝΙΚΗ
Κ’ εγώ τη Λυσιστράτη.
(Δίδουν τας χείρας)
Το μάτι μου σε ταραχή και σκυθρωπή σε βλέπει·
να γίνωνται τα φρύδια σου σαν τόξα, δεν σου πρέπει,
παιδί μου.
ΛΥΣΙΣΤΡΑΤΗ
Καλονίκη μου, μεσ’ στην καρδιά μου καίει
για τις γυναίκες μιά φωτιά, που κάθε άνδρας λέει
πως είμαστ’ όλες πονηρές και τούτο με λυπεί.
ΚΑΛΟΝΙΚΗ
Μα το θεό! δεν είμαστε;
ΛΥΣΙΣΤΡΑΤΗ
Μα είχαμε ειπή
εδώ να μαζευθούμε,
και όλες για υπόθεσι σπουδαία να σκεφθούμε·
μα να τες που δεν έρχονται· το ρίξαν στο κοιμήσι.
ΚΑΛΟΝΙΚΗ
Θα’ ρθούν. Δεν είνε εύκολο πολύ να ξεκινήση
γυναίκ’ από το σπίτι της· η μία θα φροντίση
και για το νοικοκύρη της· εκείνη θα ξυπνίση
το δούλο της· ή το μωρό η άλλη θα κοιμίση·
κι αυτή θα λούση το παιδί, κι αυτή θα το ταΐση.
ΛΥΣΙΣΤΡΑΤΗ
Εδώ υπάρχει κάτι
πειό σπουδαιότερ’ απ’ αυτά.
ΚΑΛΟΝΙΚΗ
Τι τρέχει, Λυσιστράτη;
που τις γυναίκες κάλεσες να ρθούνε δίχως άλλο;
Ποιο πράγμα είνε, φίλη μου, και πόσο;
ΛΥΣΙΣΤΡΑΤΗ
Ά, μεγάλο.
ΚΑΛΟΝΙΚΗ
Μπά! μήπως είνε και χονδρόν;
ΛΥΣΙΣΤΡΑΤΗ
Μα το θεό, χονδρόν.
ΚΑΛΟΝΙΚΗ
Και τότε πώς δεν ήλθαμε;
ΛΥΣΙΣΤΡΑΤΗ
Δεν είνε [των ανδρών]
αυτό που ξέρεις· τότε πειά θα φθάναμε τρεχάλα·
μα είνε πράματ’ άλλα,
που να εξέτασα καλά μονάχη μπρός και πίσω,
κι αγρύπνησα πολλές νυχτιές, για να τα συζητήσω.
ΚΑΛΟΝΙΚΗ
Αμ’ τότε θα’ νε πράματα πολύ λεπτά επίσης,
για να μπορέσης εύκολα να τα στριφογυρίσης.
ΛΥΣΙΣΤΡΑΤΗ
Τόσο λεπτά, που η Ελλάς μπορεί [σ’ αυτόν το χρόνο,]
τη σωτηρία της να βρη με τις γυναίκες μόνο.
ΚΑΛΟΝΙΚΗ
Με τις γυναίκες!; [Έλα δα! θα’ ταν μεγάλο θάμα,]
να στέκ’ η σωτηρία της σε τόσο λίγο πράμα.
ΛΥΣΙΣΤΡΑΤΗ
Για το καλό της πόλεως ό, τι θα ειπώ, αν γίνη,
από Πελοποννήσιο ρουθούνι δεν θα μείνη.
ΚΑΛΟΝΙΚΗ
Μα το θεό, καλήτερα να λείψουνε κι αυτοί.
ΛΥΣΙΣΤΡΑΤΗ
Και τότε θα καταστραφούν και όλ’ οι Βοιωτοί.
ΚΑΛΟΝΙΚΗ
Αλλά να μη καταστραφούν και όλοι στην εντέλεια·
[της