– І як вы гэта вызначылі, што я не мясцовая?
Бландзінка ўжо заўважыла яго і, відавочна, нервавалася, але іхняя гаворка толькі пачыналася. І зразумець гэта можа толькі жанчына, якой хочацца падабацца і якая нейкім няўлоўным пачуццём адчувае, што гэта магчыма. Яны размаўлялі доўга. Самая звычайная, якая нікога ні да чаго не абавязвае, гаворка, але, нарэшце, ён сустрэўся позіркам з бландзінкай і сказаў:
– Мне трэба падысці да той Галіны, каб развітацца. Яна сёння ад’язджае, была тут наконт рэстаўрацыйных работ. Але я вярнуся…
І ён сапраўды вярнуўся, і вельмі хутка. Зноў сеў побач. Пазіраў на каменьчыкі ейных пацерак, было адчуванне, што хоча іх нават памацаць.
– Значыцца, абярэг?
– Падабаецца? – І тут жа перакінулася на іншае: – А якія ж тут рэстаўрацыйныя работы?
– Ніякіх! Пакуль толькі праект аднаўлення кляштара картэзіянцаў. Тут у наваколлі захаваліся рэшткі кляштарных будынкаў. Чула калі-небудзь пра яго?
Яны незаўважна перайшлі на «ты», і яна магла б шмат яму расказаць пра той кляштар, пабудаваны італьянцам Джыслені па фундацыі падканцлера літоўскага Сапегі, які запрасіў сюды з Францыі больш як трыста гадоў таму манахаў-картэзіянцаў (як-ніяк па адукацыі яна – гісторык), але сказала зусім пра іншае:
– У дзяцінстве, калі прыязджала да цёткі, мне даводзілася з мясцовымі падлеткамі бегаць да сцен таго кляштара, і яны палохалі зданямі, потым мне прывіды розныя сніліся.
– Прывіды? А-ат!.. Што тыя здані? Няшчасныя людзі…
– Людзі?
Сонца сцішвала свой жар, ад Ясельды цягнула халадком. Шумная кампанія побач з імі збірала свае рэчы ў рукзакі, наважваючыся пакінуць пляж.
– А ты з мясцовых? – запыталася яна. – Валю Карпінчык ведаеш? На паштамце тутэйшым працуе загадчыцай. – І далей ёй хацелася сказаць яму, што Валя яе сяброўка яшчэ з часоў дзяцінства, што заўтра – трыццатага жніўня – ейны дзень нараджэння і што ў іх з Валяй ужо ёсць дамоўленасць пасядзець заўтра вечарам з шампанскім, і калі ён не супраць, дык яна запрашае і яго да Валі на свой дзень нараджэння, але ён было не пачуў пра Валю Карпінчык ці па нейкіх прычынах не хацеў пра яе чуць і, са свайго боку, запытаўся ў яе:
– Ты з працамі Эпікура знаёмая?
Яна не без здзіўлення паглядзела на яго.
– У якім сэнсе? – збянтэжылася. – Калісьці ва ўніверсітэце, калі праходзілі курс старажытнай літаратуры, не міналі і філасофіі. – Яна баялася выглядаць недасведчанай.
– Я зусім пра іншае. Пра матэрыяльнае і тонкае…
– Ну-ну, мне цікава.
– І тое, і другое складаецца з атамаў, душа і цела… Старэе апошняе, старасці паддаецца і душа. Дарэчы, паводле Эпікура, яна размяшчаецца па ўсім целе. Ну, а ўяві смерць гвалтоўную… Матэрыяльнае цела памірае, а тонкае? Атамы душы, як больш лёгкія, пакідаюць яго… Эпікур назваў гэта «выцяканнем», якое складваецца ў «бачнасць», хочаш, магу працытаваць дакладна: «… і форма гэтая ёсць форма шчытнага цела».
– Ты захапляешся старажытнай філасофіяй?
Ён засмяяўся, але ў