Erewhon’a İkinci Ziyaret. Samuel Butler

oldu. Dükkânlar kapanmadan kasabaya yetişebilmek için hızla yürüdü.

      Önceki ziyaretinde kaldığı süre içinde hapiste olduğundan kasabanın çok az yerini görmüştü. Erewhon’daki ilk gecesini geçirmiş olduğu bu köye köylülerce getirilirken çok azı gözüne ilişmişti. Sağ tarafına baktığında görmüş olduğu ama gitmek istese bile yolunun üzerinde olmayan köyü ve Eski Makineler Müzesini görmüştü ama hapisten çıkarılırken gözleri bağlanmıştı. Yine de kuleler orada olsaydı onları mutlaka görmüş olacağından emindi ve bu kulelerin pazar günü kendisine adanacak olan tapınağa ait olduklarını düşündü.

      Kenar mahallelerden ilerlerken kendisini ana caddede buldu. Gözüne takılanların hepsini burada anlatmaya yerim yetmeyecek ama gördükleri, Erewhon’daki alışkanlık ve fikirlerde yapılan değişikliklerin şimdiye kadar fark edebildiğinden çok daha fazla olduğunu anlamasına yetti.

      Geldiği ilk önemli bina Ruhani Atletizm Üniversitesiydi ve okula bağlı olduğu anlaşılan bir dükkânın camında “Gücünüzü sınayın, her türlü sıradan günaha uygun ürünler en kısa sürede sağlanır.” yazan bir ilan gördü.

      Daha çok bilinen günah türlerini hedef alan bazıları vardı ama bunlar genelde öfke sınamalarından oluşuyordu. Örneğin, hazineye para atarak biber, un ya da kiremit tozundan hangisini istersen yüzüne fışkırtırsın ve böylece soğukkanlılığının daha fazla gelişime ihtiyacı olup olmadığını öğrenirsin.

      Babam bunu gücünüzü sınayın başlığının üzerine yapıştırılmış yazıdan öğrendi ama içeri girip de makinayı ya da kendi öfkesini ölçecek zamanı yoktu. Sinirliliğe karşı diğer ayartmalar canlı insanların ya da bir şekilde canlı varlıkların aracılığıyla oluyordu. Ağlayan çocuklar, çığlık atan papağanlar ve tüküren maymun gülünç şekilde düşük ücretlerle işe alınabilirdi. Güzelce çerçevelenmiş bir reklam gördü, üzerinde şöyle yazıyordu: “Dırdırcı Bayan Tantrums, Ruhani Atletizm Üniversitesi diplomalı. Sıradan dırdırın saati iki şilin ve altı peni. Sinir krizi ekstradır.”

      Sonra deneyenlerden gelen bir seri ifade vardı. Örneğin: “Sevgili Bayan Tantrums, yıllardır son derece sinirli, huysuz mizaçlı, hayatı tahammül edilmez hâle getiren bir koca tarafından işkence görüyorum ona bazen öyle bir cevap veriyorum ki kişisel şiddetini bana yöneltiyor. Sizden on iki seans kurs aldıktan sonra kocam melek gibi oldu ve o zamandan beri tamamen uyum içinde yaşıyoruz.”

      Bir diğeri de bir kocadandı: “Bay … Bayan Tantrums’a övgülerini sunar ve ekstra özel sinir krizlerinin, daha önce çok stres verici bulduğu bu ataklara duyarsız kılmasına dair karısının yaptığı her şeye üstün geldiğini temin ettiğine yemin eder.”

      Benzeri ifadeleri olan pek çok başka yazı da vardı ama babamın hepsine bakacak zamanı yoktu. Şu ikisiyle idare etti: “En sonunda denedi. Doğru zamanda doğru şeyle yapılan küçük bir düzeltmeye paha biçilemez. Artık küfretmiyor, hiç kötü dil kullanmıyor. Bizim ruhani hazım tabletlerimizle yaklaşık yirmi dakika içinde kuzu gibi olması garanti. Basit yalanlardan cinayet düşkünlüğüne kadar ve yine nefrete eğilim, kötülük, kabalık, bilincin zayıflaması veya aşırılaşması, duygusal içgüdülerin yokluğu veya çokluğu gibi daha sıradan ahlaki şikâyet durumlarında bizim ruhsal hazımsızlık tabletlerimiz ani rahatlama ve başarı sağlayacaktır.”