Нимкакич. Платон Ламутский. Читать онлайн. Newlib. NEWLIB.NET

Автор: Платон Ламутский
Издательство: Айар
Серия:
Жанр произведения:
Год издания: 0
isbn: 978-5-7696-5963-8
Скачать книгу
син уларыйбатах.

      Тыыннаах буолар иннигэр,

      Булду бултуур туһугар

      Киэҥ сири тилийэ сүүрүөххэ,

      Иҥиир-күүс эрчимин

      Харса суох туттуохха.

      Күн ахсын ол оннук этэ.

* * *

      Наматкан удьуор ыччата

      Ньөлбуни диэн аҕалаах,

      Буркан диэн ийэлээх

      Бэһэ эвен наматканнар,

      Элбэх хаан аймахтардаах,

      Кинилэр эрэ дэтэннэр,

      Баһылык удьуор сураҕыран,

      Бу дойдуга олорбуттара.

* * *

      Онно

      Хотун Буркан дьонугар

      Кистээн үөрдэр кэһиилээх.

      Кини дьолуота сотору

      Уолу төрөтөн дьоллуохтаах.

      Оччоҕо үөрэн

      Хара тыата дьигиһийиэ,

      Далай уута долгуннуруо,

      Ойууртан кыыллара кыҥыа,

      Үрдүттэн көтөрө өҥөйүө.

* * *

      Оҕо төрүүр – киһи төрүүр.

      Дарбаана суох буолуохтаах.

      Көтөҕөөччү эмээхсин

      Соҕотоҕун алгыахтаах.

      Оҕо төрүү соруммутунан

      Суукка иһинэн төрүөхтээх.

      Малааһыннаах үөрүүтэ

      Номнуо буолбут буолуохтаах.

* * *

      Ийэ Буркан хоһулайан

      Үһүс хонугар төрөттө.

      Уол оҕо одьунааһын,

      Мөхпүтүнэн кэлээччи,

      Хайалар төбөлөрүн

      Логлорута хаһыытааччы,

      Үстээх үөҥэс сарыытын

      Хайыта тэбиэлээччи

      Оҕо дэнэр аарыматын.

* * *

      Маннык сүдү сонуну,

      Кырдьык сөҕүмэр быһыыны

      Үөһээ халлаан диэкиттэн,

      Олох дьолун түстээччиттэн

      Таҥнары өҥөйөн көрдүлэр,

      Ханнык оҕо төрөөбүтүн

      Билгэлээн көрөн бардылар,

      Уолу бэлиэҕэ ыллылар.

* * *

      Маны көрөн Орто дойду

      Аймах дьоно мустаннар,

      Үҥүүлэрин ууналаатылар,

      Үөрэ-көтө айхаллаатылар,

      «Алике! Алике!» – диэтилэр.

      Ону билэн аллараттан

      Өксүөннээх тыал түстэ,

      Этиҥнээх ардах кутта.

      Ариҥка оҕонньор өҥөйөн

      Тылын салбанан барда,

      Ынчык бөҕөтүн түһэрдэ.

* * *

      Дьэ онтон эһэтэ,

      Дууһата хомойуоҕа диэн,

      Муннугар силиинэн бистэ,

      Хоһуун буоллун диэн эбэтэ

      Муустаах тымныы уунан сууйда.

      Алгыс үтүөтүн алҕааннар,

      Инникитин түстээтилэр,

      Малааһыны тэрийэннэр,

      Дьону-сэргэни үөртүлэр.

* * *

      Үөрүү-көтүү ортотугар

      Кырдьаҕастар сылыктааннар

      Оҕо хоһууна чинчилиннэ,

      Дьүлнэкун диэн аат бэрилиннэ.

      Такымын иҥиирин көрөн:

      «Аҕатын эрэ туйаҕын

      Хатарыах оҕо», – дэстилэр.

      Мантан ыла кинини

      Им-дьимкээн ииттилэр,

      Күҥҥэ да көрдөрбөттүү

      Күндүтүк туттулар.

* * *

      Күөх оттуу үүнэр оҕобут,

      Баардаах баара өтөн, уолбут:

      Үстээҕэр үчэһэ үрдүгэр,

      Биэстээҕэр эһэҕэ киирэр,

      Тоҕустаах лөкөйү соһор.

      Онтон ыла аҕата куруук,

      Бэйэтин тэҥнээҕин курдук,

      Уолун