Кая, тизрәк халык җыелсын!
Мөәззин. Җәмәгать! Бу сөлгенең мәчеткә керүе тикмәгә түгел. Бер хикмәт булырга кирәк монда.
1 кода. Хикмәт бар, хикмәт бар!
2 кода. Зур хикмәт бар монда, бик зур!
Мөәззин. Җеннәр алып кермәдеме икән анда?
1 кода. Җендер, җендер!
2 кода. Тәгаен җендер.
Мөәззин. Картлар! Моның хикмәтен хәзрәттән сорарга кирәк. Фәтвасын ул тапсын.
1 кода. Сорыйбыз, сорыйбыз!..
2 кода. Фәтвасын хәзрәт тапсын.
Хәзрәт. Ие, ягъни мәсәлән, фараз кылдык, хуш… бу инде, мәсәлән, хуш, бинабәрин[9], ие, фаразан, мәсәлән, бу инде хуш… сөлге!
1 кода. Дөрес, дөрес.
2 кода. Ие, сөлге.
Хәзрәт. Бу инде, фаразан, ягъни мәсәлән, ие, хуш… Казан сөлгесе!
1 кода. Дөрес, дөрес.
2 кода. Ие, Казан сөлгесе.
Хәзрәт. Ие, хуш, ягъни мәсәлән, фараз кылдык, бу инде, фаразан, җен эше.
1 кода. Дөрес, дөрес.
2 кода. Тәгаен җен эше.
Хәзрәт. Фаразан, бу нәрсәгә мулладан башкага кагылырга ярамый.
Мөәззин. Мөәззингә дә дөрес, дигән китап.
Хәзрәт. Хуш, фаразан, моның серләренә дучар булырга кирәк. Җеннән, фаразан, кәҗә тәкәсе исе килер, дигән китап. Шуның өчен, фаразан, иснәп карарга кирәк. (Ятып исниләр.) Хуш, ягъни мәсәлән, ие, хуш, фараз кылдык, җенне эзләргә кирәк.
1 кода. Дөрес, дөрес.
2 кода. Эзләргә кирәк, эзләргә кирәк. (Эзлиләр.)
Мөәззин. Менә ул! Тотарга кирәк, тотарга кирәк. Алдан хәзрәт, хәзрәт барсын.
Хәзрәт. Ягъни мәсәлән, фараз кылдык, ие, хуш, бинабәрин, бездән булмас. Безнең, фаразан, тәһарәтебез шөбһәле хәзер. Фараз кылдык, мөәззин барсын.
1 кода. Дөрес, Дөрес.
2 кода. Мөәззин барсын.
Мөәззин. Юк, җәмәгать, бездән булмас. Аның өчен минем тәһарәтем кичәге шул. Ягъни мәсәлән, иске. Яңа тәһарәтле кеше бару кирәк.
Ильяс. Картлар! Бу җен түгел. Бу – урман арты боярының көтүчесе…
1 кода. Алай…
Мөәззин. Син, хәшәп, ахмак! Ни эшләп монда утырасың, халыкны куркытып? Бар, бар, юлыңда бул!.. Йә, ни эшләп катып торасың? Тукта, тукта, ни эшкә монда килдең? Ә?
Ильяс. Кәҗәләребез югалган иде. Шуларны эзләп килгән идем. Төнгә калгач кайтырга курыктым да шунда кундым.
Мөәззин. Соң кәҗәләреңне таптыңмы?
Ильяс. Берсен таптым.
Мөәззин. Шунда кундым, дисеңме?
Ильяс. Әйе.
Мөәззин. Төнлә мәчеттә җеннәр йөргәнне ишеттеңме?
Ильяс. Ишеттем.
Xалык. Ә, ә, ә!!
Ильяс. Ишеттем, дим. Төн буенча шау килделәр.
Мөәззин. Әйттем бит, җен эше дип. Син аларны монда алып килгәнсеңдер әле. Моңарчы, Аллага шөкер, тыныч иде. Ярый, ярый, бар, юлыңда бул!
1 кода.
2 кода.
Бар, бар!
Ильяс капчыгын күтәреп китә башлый. Капчык ертыла. Мөршидәнең аяклары салынып төшә.
Мөәззин. Тукта әле, бу нәрсә?
Ильяс. Кәҗә.
Мөәззин. Ә?!
Ильяс. Кәҗә, дим.
Мөәззин. Кая, кая?
Әсма керә.
Әсма. Кая, сөлгем табылган, ди. Кая, кая? Ә менә ул, Казан сөлгем!
Мөәззин. Аһ, адәм хурлыклары, ил корткычлары! Менә сезнең аркагызда яңгыр да яумый, игеннәр булмый. Терлек-туар кырыла. Бәйләгез үзләрен!
2