Pennina stoot haar onwillige dogter by die deur in. “Dis Thiri. Sy kom werk.”
Catharina spring op een been nader. “Wat gaan nou aan?”
Liesbet verdwyn in haar kamer, gooi vinnig die nuwe rok oor haar kop, klim deur die venster en hardloop fontein toe. Sy gaan nie soos ’n tortelduif in Timo se wip sit en wag vir die sendeling om haar te kom haal nie.
By die fontein kom sy agter sy het nie haar voorskoot aan nie. Sonder die mes sien sy ook nie kans om die riete te bewerk nie. Timo lei die groente nat. Sy draai om voor hy haar gewaar, bang hy gaan haar nuwe rok vuilmors as hy haar kamstig per ongeluk natspat.
Van ver af hoor sy vir Catharina skel.
Thiri is in trane waar sy in die hoek van die voorkamer probeer skuil terwyl Catharina klappe uitdeel.
Liesbet kry vir Catharina aan die arm beet. “Moenie, ousus, asseblief.”
“Sy’s dom verby!” skree Catharina. “Ek kan nie so sukkel nie. Waar was jy en dit boonop met jou nuwe rok aan?”
“Weggekruip vir die sendeling. Hulle gaan my kom haal, want Andries het gesê ek moet daar gaan bly.”
Catharina blaas soos ’n gans. “Die verraaier. Ek het hom gesê jy gaan nêrens nie. Laat die sendeling dit net waag om sy voete in hierdie huis te sit. Andries is te bang om sy man te staan, nou soek hy witvoetjie by die sendeling sodat hý vir oom Frederik op sy plek moet sit.”
Liesbet steur haar nie verder aan Catharina se tirade nie. “Kom,” sê sy vir Thiri. “Ek sal jou mooi wys hoe Catharina die werk gedoen wil hê.”
Die huis is skoon en die pot vleis is al lustig aan die kook toe manstemme buite opklink. Dis oom Jan en die ander raadslede. Hulle kom staan die voorhuis ongenooid vol en wil weet wanneer kaptein Andries terug sal wees. Daar moet dringend vergadering gehou word, want meneer Krapohl weier om weer sy winkel oop te maak tot elkeen wat hom beledig het om verskoning gevra het.
Catharina haal haar skouers op. “Een of ander tyd vandag, maar as daar iets skort by Twass dalk eers môre.”
“So lank kan ons nie wag nie,” sê oom Kort Lambert. “Jan, dis tyd om Krapohl ’n les te leer. Jy as onderkaptein kan mos besluite neem wanneer die kaptein nie hier is nie. Met jou toestemming breek ons nou die winkel oop en vat wat ons nodig het. Jonas kan as magistraat opskryf wat hy dink elke ding werd is, asook hoeveel elkeen van ons skuld.”
Daar word luidrugtig saamgestem, maar oom Jan skud sy kop. “En wat maak ons as meneer Krapohl sy dreigement uitvoer en na ’n ander plek toe trek? Die reisende handelaars is nog sku vir Gobabis oor hulle bang is om pokkies aan te steek.”
Gelukkig kom ’n kind vir Jonas roep, want sy pa soek hom dringend. Die ander verkas agter hom aan.
Die geklap van perdepote laat Catharina, wat by die venster sit, uitroep: “Andries-hulle is hier!”
Liesbet kan maar net haar kop skud. Grootmense sal sy nooit verstaan nie. Een oomblik kyf Catharina oor Andries nie sy man staan nie, maar nou glimlag sy asof sy ’n emmertjie vol lekkers gekry het.
Liesbet glip weg kamer toe, gooi ’n paar lekkers in haar voorskootsak, klim deur die venster en nael fontein toe.
Timo se glimlag is amper so groot soos Catharina s’n oor die lekker wat sy vir hom gee.
Vandag moet sy die hoop riete takel. Versigtig sny sy groefies in die riet om net die buitenste, sagte bas af te trek. Sny haarself amper raak van skrik, want iemand kom skreeuend van die rivier se kant af aangehardloop. Al wat sy kan uitmaak, is: “Wa aflaai, wa aflaai.”
“Die Vlermuise maak mense aan bome vas en laai goed van die wa af,” verduidelik Timo.
Maar hy doen niks nie.
“Gaan roep vir kaptein Andries. Hardloop!” gil Liesbet voor sy self rivier toe hardloop.
Sy huiwer net ’n oomblik voor sy die droë rivierbedding oorsteek. Hier tussen die kalkklippe het die pofadder geskuil wat vir Catharina gepik het. Die gehuil van ’n kind laat haar vergeet van haar vrees. Op die geluid af kry sy hom waar hy met ’n stuk bont lap aan ’n boom vasgemaak is. Die dubbelknoop is te styf vasgetrek. Die mes wat sy uithaal, laat die seun se rooigehuilde oë rek van vrees. Vinnig druk sy die stokkielekker, wat sy in haar voorskootsak bêre om net af en toe spaarsamig aan te suig, in sy mond. “Sjuut,” beduie sy met haar vinger op die lippe. “Ek gaan jou losmaak.” Verder weg drom mense om ’n wa saam en sy wil nie hier betrap word nie. Die oomblik wat die seun se arms los is, gryp hy die mes uit haar hand en hol tot by ’n ander boom. Nou eers sien sy die vrou wat daar vasgemaak is. Dié ruk haar kop heen en weer, maar die stuk lap in haar mond verhoed dat sy ’n geluid uitkry. Toe sy los is, hardloop ma en seun die bosse in sonder om haar mes terug te gee.
Liesbet se aandag word afgetrek deur Andries wat skree: “Hou dadelik op!” Hy kom te perd deur die droë rivier gejaag dat die kalkklippe spat. “Wat de duiwel gaan hier aan, oom Frederik?”
“Hou jou hier uit, kortgat!” skree oom Frederik terug. “Vra liewer vir Krapohl met watse konkelry hý besig is.”
Koes-koes agter bosse gaan Liesbet nader. Oopgebreekte kiste staan langs die wa. Klere en ander goed lê die wêreld vol. Onder die wa soebat ’n man om hulp, want sy arms is aan die as vasgemaak.
“Ag nee, magtig, oom Frederik,” raas Andries. “Maak dadelik die man los en laai al die goed terug op die wa. Julle kla aanmekaar oor handelaars skelm in die nag verby Gobabis trek op pad Ngamimeer toe en nou behandel julle die een wat hier kom so sleg.”
“Jy sal ’n ander deuntjie sing as jy weet wie dié mense is en hoe Krapohl agter jou rug knoei. Gaan aan met die aflaaiery,” beveel oom Frederik die mans wat nog op die wa is en hulle gehoorsaam dadelik.
Liesbet se keel trek toe oor Andries wat sy geweer uithaal. Die oomblik wat die geweerskoot weergalm, smyt van die mans neer wat in hulle hande is en laat spaander.
“Wat de moer dink jy doen jy om op ons te skiet?” tier oom Frederik wat self ’n paar treë teruggestaan het.
“Die eerste skoot was in die lug,” waarsku Andries. “Die tweede een is vir wie ook al weer iets van die wa aflaai, want só het my pa en my oupa my nie grootgemaak nie. Jonas, jy as magistraat sal toesien dat die mense en die wa veilig by meneer Krapohl se huis kom. Daarna kan hy en die handelaar hulle saak voor die Raad kom stel.”
Oom Frederik slaan die vooros met die rysweep terwyl Andries nog praat. Die span osse stu vorentoe. Die man onder die wa skreeu, want hy word saamgesleep.
Jonas gryp die vooros aan die horing. “Hokaai, hokaai!” Toe die osse stilstaan, waag hy sowaar om met oom Frederik te raas: “Pa moet liewer padgee voor hier vandag lelike moeilikheid kom. As magistraat kan ek nie vir Pa kant kies as Pa sulke dinge doen nie.”
Eers lyk dit of oom Frederik vir Jonas ook met die sweep wil bykom, maar toe spoeg hy op die grond en gluur vir sy seun. “Verraaier, jy en daai kortgat gaan hierdie dag nog berou. En ek soek jou nie langer op my werf nie.” Toe klim hy op sy perd en gee die arme dier ’n hou dat hy op sy agterpote steier en hom amper afsmyt.
Die gille van die man onder die wa het die vrou en kind te voorskyn laat kom. Albei huil nou jammerlik. Andries kruip self onder die wa in om die rieme los te maak.
Liesbet waag dit nader om haar mes terug te kry, maar Andries gewaar haar die oomblik wat hy onder die wa uitkom en roep haar. O gonna, nou is sy in die moeilikheid.
Maar Andries glimlag en vryf oor haar hare. “Dit was slim van jou om Timo te stuur om my te roep. Oupa sou trots wees op jou. Stap saam met my huis toe, want ek wil jou ’n groot guns vra.”
Liesbet stap gedwee saam, want sy weet wat hy wil vra. Sy sal maar instem om by die Webers te gaan bly, want dis al manier om naby genoeg aan daardie seun te kom dat sy haar mes kan terugkry.
4