’n Paar kinders begin lag.
“Stilte!” sê die hoof streng. Die klas is tjoepstil.
Trompie het nie gelag nie. Hy is te bang. Sê nou die hoof ontdek die pop onder sy bank? Dan is hy mos so goed soos dood.
“Het jy al gedink aan die moontlikheid dat dit ’n pop kan wees wat so skree?” vra die hoof vir Ou Kasie.
Die studentonderwyser se mond val oop van verbasing.
“Nee, Doktor,” sê hy, “ek het glad nie daaraan gedink nie.” Dan draai die sagmoedige Ou Kasie, wat nie ’n benul het hoe om dissipline te handhaaf nie, na die klas toe en sê bars om die hoof te beïndruk: “Dis ’n pop, nè! Dís wat dit was!”
Die jongman gluur oor sy bril en sis: “Die een wat dit gedoen het – staan op!” Niemand staan op nie. Hulle weet mos nie wie moet opstaan nie – dié wat die pop gedruk het of dié wat die pop hanteer het of die een aan wie die pop behoort of die een by wie die pop nou op die oomblik is nie.
Trompie se hart klop al hoe wilder. Hy kyk met ’n onskuldige gesig in die klas rond om kastig te sien of iemand gaan opstaan. Almal lyk ewe onskuldig en kyk ewe ernstig rond. Niemand waag dit om op te staan nie.
“Ek sê, staan op!” bulder die studentonderwyser weer, maar hy kry nog steeds geen reaksie nie.
“Wag, meneer Claassen,” sê die hoof. “Ek sal met hulle praat.”
Die kinders se oë word al hoe groter.
“Het julle almal die geroep gehoor?” vra die skoolhoof.
“Ja, Doktor,” antwoord die klas soos een man.
“Was dit ’n pop wat die geluid gemaak het?”
Die leerders loer vinnig na mekaar. Dit klink nie juis soos ’n strikvraag nie en dit help mos ook nie hulle ontken dit nie.
“Ja, Doktor,” sê almal weer tegelyk.
Dan kom die vraag waarvoor Trompie bang was.
“Waar is die pop nou?” wil die hoof weet.
’n Hele paar kinders kyk reguit na Trompie. Ander weet nie waar die pop beland het toe die hoof sy verskyning in die deur gemaak het nie en hulle kyk oral in die klas rond.
Trompie is bleek. Hy kyk stip na sy ingeduikte skoenpunt asof dit iets te doen het met die moeilikheid waarin hy nou weer beland het. Hy voel hoe almal se oë nou op hom gerig is. Hy sug swaar en staan stadig op.
“Die pop is hier, Doktor,” sê Trompie.
“Waar?”
“Hier onder my bank, Doktor.”
“Nou haal die ding uit!”
“Ja, Doktor.” Trompie sug weer. Hy is al weer in die moeilikheid – sonder dat hy juis iets verkeerds gedoen het.
5
Die nuwe plan
Trompie buk en haal die pop onder sy bank uit. Die klas giggel. Hy kyk verbaas na die pop asof hy nie kan verstaan hoe die ding hier onder sy bank gekom het nie.
“Bring dit hier,” beveel die hoof.
“Reg, Doktor.” Trompie stap vorentoe. Hy hou die pop versigtig vas. Hy wil tog nie hê die ding moet nou weer “Mamma!” skree nie.
Trompie hou die pop aan die arm uit. Die hoof vat dit en sy groot hand beland op die pop se maag.
“Mamma!” gil die pop skril. Die hoof skrik so groot dat hy onwillekeurig uitroep: “Hiert! Jou vabond!”
Die klas skater soos hulle lag.
“Stilte!” kom die hoof se streng stem. Die kinders is tjoepstil.
Die hoof hou die pop nou versigtig aan die arm vas. Daar plooi ’n glimlag om sy mondhoeke. Hy het nie gedink ’n mens kan so vir ’n pop skrik nie.
“Is dit jou pop, Trompie?” vra hy.
“Nee, Doktor!” Trompie is verontwaardig – veral toe hy hoor hoe die seuns almal proes van die lag.
“Wie s’n is dit dan?”
Katrien staan op.
“Dis myne, Doktor.”
“Hoekom bring jy jou pop skool toe?”
“Ek wou dit vir my vriendinne gewys het, Doktor.”
“Jy los dit in die vervolg by die huis, verstaan?”
“Ja, Doktor. Jammer, Doktor.” Katrien se stem is skor. Sy het nie gedink daar gaan vandag sulke moeilikheid met haar pop wees nie.
“Wie het die pop by Katrien gevat en eerste die ding se maag gedruk? Staan op en kom vorentoe!”
Trompie staan reeds by die hoof. Hy hoef nie op te staan en vorentoe te kom nie. Hy kug.
Die hoof kyk vraend na hom.
“Dit was ek, Doktor,” sê Trompie gedwee.
“Met ander woorde die pop het by jou begin en ook by jou geëindig?”
“Ja, Doktor.” Trompie trek sy skouers op en voeg by: “Maar dit was net toevallig, Doktor weet, blote toeval.”
Die hoof kyk peinsend na Trompie. Hoe moet hy die seun straf? Daar speel weer ’n glimlag om die hoof se mondhoeke. Hy geniet die petalje al hoe meer. Hy dink daaraan dat al het Trompie hiermee begin, het feitlik die hele klas die pop gehanteer – deur dit vir iemand anders aan te gee of deur dit te druk sodat dit “Mamma!” sê.
Die Boksombende se Grootkaptein staan met ’n soet uitdrukking op sy sproetgesig voor die klas. Sy hart klop vinnig. Hy hoop nie die hoof gaan vir hom detensie of uitskryfwerk gee nie – of erger nog, ’n loesing. Die skoolhoof gee selde lyfstraf – maar wanneer hy die lat gebruik, speel hy nie. Hy slaan deksels hard.
“Dit was slegte maniere om meneer Claassen so agter die geluid te laat aanhardloop,” sê die hoof. “Julle behoort hom om verskoning te vra.”
“Ekskuus, Meneer,” sê ’n paar leerders tegelyk en dan vra die hele klas om verskoning. Trompie se stem is die hardste van almal. Hy wil hê die hoof moet hom duidelik hoor. Dit sal miskien ter versagting dien wanneer dit by sy straf kom. Hy bewys mos nou hy is jammer oor wat hy gedoen het.
“Alles in die haak,” sê die goeie, gawe studentonderwyser vir die klas. “Ek aanvaar julle verskoning.”
Trompie sit ’n patetiese uitdrukking op sy gesig en kyk hoopvol na die hoof. Die onderwyser het hul verskoning aanvaar. Kan ’n mens nie nou maar net van die hele storie vergeet nie?
“Aangesien meneer Claassen julle verskoning aanvaar het,” sê die hoof uiteindelik, “sal ek julle hierdie keer nie straf nie.”
Daar is ’n duidelike sug van verligting.
“Vir my ook nie, Doktor?” vra Trompie net om doodseker te maak. “Word ek ook nie gestraf nie?”
“Nee, maar begaan net weer ’n oortreding!”
“Nooit weer nie, Doktor!” sê Trompie vinnig. Hy is nou so verlig dat hy enigiets onder die son sal belowe.
“Gaan sit.”
“Ja, Doktor … Dankie, Doktor.” Trompie sorg dat hy vinnig terug by sy bank kom.
Die hoof loop na Katrien toe. “Hier is jou pop – en jy bring dit nie weer skool toe nie.”
“Nee,