In hierdie aktiwiteit gaan jy
•’n teks vir hardoplees voorberei
•instruksies skryf
•jou Piekfyn-woordeboek bestudeer.
Dit is weer tyd vir hardoplees. Lees Pitkos om voor te berei.
Pitkos
Tegnieke vir hardoplees
Onthou die volgende wanneer jy hardoplees:
•Spreek jou woorde korrek en duidelik uit.
•Moenie woorde uitlaat of byvoeg nie.
•Lees vloeiend en hoorbaar. Let op na leestekens – rus by kommas en wag langer by ’n punt.
•Verstaan wat jy lees sodat jy jou stemtoon kan verander en aanpas by die inhoud – jou voorlesing moet interessant wees!
•Hou jou teks sodat jou gesig sigbaar is en jy oogkontak met die gehoor kan maak.
Voorbereide hardoplees
•Gaan soek by die huis enige vorm van instruksies of aanwysings in Afrikaans. Dit kan aanwysings/instruksies wees wat saam met een of ander medisyne gekom het/instruksies hoe om ’n instrument of apparaat te gebruik/instruksies hoe om sekere oefeninge te doen/instruksies in jou pa se motorhandleiding. Dit kan enige iets wees, maar dit mag nie iets wees wat jy self uitgedink het nie.
•Berei dit deeglik by die huis voor sodat jy dit foutloos (en interessant!) aan die klas kan voorlees.
Onvoorbereide hardoplees
Jou onderwyser gaan vir jou ’n teks uit die Piekfyn Afrikaans Leesboek vir onvoorbereide lees gee.
Formele assessering
Jou onderwyser gaan jou voorbereide en onvoorbereide lees formeel assesseer.
Skryf instruksies
Jy gaan op ’n skooltoer en het vergeet om jou ouer broer te vra om vir jou troeteldier kos te gee terwyl jy weg is. Daar is egter ’n oplossing: jy kan vir hom instruksies op ’n papier neerskryf en dit in sy kamer los.
Jou instruksies moet aan die volgende vereistes voldoen:
•Voorsien die instruksies van ’n volledige opskrif wat aandui wat die doel van die aanwysings is.
•Begin jou sinne met ’n werkwoord – dit moet ’n bevelsin wees.
•Die aanwysings moet in chronologiese volgorde wees.
•Dit moet puntsgewys aangedui word.
•Jou aanwysings moet 40-60 woorde lank wees.
•Maak gebruik van die stappe van prosesskryf.
Leer hierdie woordeskat in jou Piekfyn-woordeboek vir ’n klastoets.
Piekfyn-woordeboek
Woordeskat
bekendstelling
kliënte
uitdaging
bewusmaking
onderneming
vervaardig
buurlande
sakegeleenthede
vindingryke
geldeenhede
statistieke
winsgewendheid
identifiseer
teikenmark
klant
troetelnaam
Idiomatiese taal en vaste uitdrukkings
Alles gaan voor die wind – alles gaan goed.
Iets soos goud bewaar – iets baie veilig bewaar.
Hy het die daad by die woord gevoeg – hy het dadelik iets gedoen.
Iets hokslaan – iets stop.
So skaars soos hoendertande – moeilik om te kry.
Jou hande staan vir niks verkeerd nie – jy kan alles doen.
Sy steek haar hande nie in koue water nie – sy doen geen werk nie.
Vir iemand ’n klip uit die pad rol – vir iemand ’n guns bewys.
Tou opgooi – moed opgee.
Moeilike spelling
belangstellings
identifiseer
onvergeetlike
besighede
illustrasies
oorspronklik
briljante
kleurryke
samelewing
eienskappe
kliënt
veldtog
entrepreneurs
navorsing
geïnteresseerd
onderneming
Aktiwiteit 7: Assessering
•Lees en kyk
•Taalstrukture en -konvensies
•’n niefiksie-teks soeklees vir inligting
•skryftekens doeltreffend gebruik
•hoofletters en leestekens korrek gebruik
•tydsvorme, die ontkennende vorm en afkortings korrek en gepas gebruik
•taalvrae beantwoord wat formeel geassesseer gaan word.
Preleesaktiwiteite
Waar kom die buitelanders vandaan wat SA besoek? In die grafiek langsaan is syfers wat deur Statistieke Suid-Afrika (SSA) uitgereik is oor die buitelanders wat ons land in 2007 besoek het. Die grafiek dui aan waar die mense vandaan kom. Bestudeer die grafiek.
•Wat sê die titel van die grafiek vir jou?
•Lees die onderste ry name. Watter name is dit?
•Wat dui die getalle aan wat heel links geskryf is?
•Kan jy die grafiek nou lees en verstaan?
Leesbegrip
Lees die teks aandagtig deur en beantwoord die vrae.
Die meeste besoekers kom uit nabygeleë buurlande vir sportbyeenkomste en inkopies en gaan by hulle families tuis. Ons moet meer toeriste lok uit die ontwikkelde wêreld wat hul sterker geldeenhede gewillig hier kan kom verkwis!
’n “Wêreld in een land” – só word Suid-Afrika as toeristebestemming beskryf, omdat daar ’n uiteenlopendheid in die natuur is waarmee min lande kan spog. Ons land se mense is ook van so ’n verskeidenheid kulture en herkomste dat Suid-Afrikaners as die “reënboognasie” bekend geraak het. En wat kom doen buitelanders in Suid-Afrika? Die tabel hieronder dui die verskillende kategorieë aan:
(Verwerk van: www.statssa.gov.za)
Leesbegrip en leesstrategieë
1.Kyk na die staafdiagram en beantwoord die volgende:
a)Uit watter land kry ons die meeste besoekers? (1)
b)Uit watter Europese land kry ons die meeste besoekers en hoeveel van hulle besoek ons jaarliks? (2)
c)Uit watter Afrika-land op hierdie grafiek kry ons die minste besoekers?