edytorski]
767
to mi będzie po sercu – sens.: to będzie zgodne z tym, co czuję. [przypis edytorski]
768
starunek (daw.) – staranie, opieka. [przypis edytorski]
769
ładzić (daw.) – porządkować. [przypis edytorski]
770
cnić się (daw.) – tęsknić za czymś, martwić się, nudzić. [przypis edytorski]
771
ninie (daw.) – teraz. [przypis edytorski]
772
przesadzić (daw.) – przeskoczyć. [przypis edytorski]
773
zadni – tylny. [przypis edytorski]
774
brzechwa – tylna część strzały. [przypis edytorski]
775
wrony – (o koniu) kary, czarny. [przypis edytorski]
776
dyć (gw.) – przecież. [przypis edytorski]
777
podjezdek – koń mniejszej wartości, słaby a. młody. [przypis edytorski]
778
srokacz – srokaty koń, koń o umaszczeniu w cętki bądź w łaty. [przypis edytorski]
779
pozwoleństwo (daw.) – pozwolenie. [przypis edytorski]
780
czeladź (daw.) – służba. [przypis edytorski]
781
lubo (daw.) – chociaż. [przypis edytorski]
782
roków (gw.) – lat. [przypis edytorski]
783
prawować się (daw.) – spierać się o coś. [przypis edytorski]
784
zgrzebny – prosty, nieozdobny bądź utkany z grubego płótna. [przypis edytorski]
785
łan – obszar ziemi przeznaczonej do uprawy, wydzierżawiony osadnikowi. [przypis edytorski]
786
opat – przełożony w męskim zakonie kontemplacyjnym. [przypis edytorski]
787
bitwa pod Płowcami – rozegrana 27 września 1331 r. między wojskami Władysława Łokietka a oddziałami krzyżackimi, przerwała krzyżacką kampanię przeciw Polsce. [przypis edytorski]
788
do szczętu – dziś: doszczętnie, całkiem. [przypis edytorski]
789
wojna Grzymalitów z Nałęczami – wojna domowa w Wielkopolsce, toczona w latach 1382–1385 między przedstawicielami dwóch rodów możnowładców. Konflikt wynikał z różnych koncepcji obsadzenia tronu polskiego po wygaśnięciu linii Piastów. [przypis edytorski]
790
niwy (daw.) – pola. [przypis edytorski]
791
kmieć – bogaty chłop, posiadający własne gospodarstwo. [przypis edytorski]
792
odsep – opłata w formie odsypanej mąki. [przypis edytorski]
793
lech (daw.) – obszar ziemi uprawnej. [przypis edytorski]
794
skwapliwie (daw.) – chętnie i szybko. [przypis edytorski]
795
opat – przełożony w męskim zakonie kontemplacyjnym. [przypis edytorski]
796
częstokół (daw.) – palisada. [przypis edytorski]
797
węgieł – styk pionowych ścian budynku. [przypis edytorski]
798
komora (daw.) – pomieszczenie magazynowe. [przypis edytorski]
799
wędlarnia – dziś: wędzarnia. [przypis edytorski]
800
comber – mięso z kością z grzbietu zwierzęcia. [przypis edytorski]
801
kropierz – długa kapa osłaniająca konia. [przypis edytorski]
802
czerw – pasożyt (larwa) żerujący na drewnie. [przypis edytorski]
803
toporzysko – drewniany uchwyt siekiery bądź topora. [przypis edytorski]
804
czeladź (daw.) – służba. [przypis edytorski]
805
statki – majątek, zwł. ruchomy, w znaczeniu węższym: naczynia. [przypis edytorski]
806
wrony – (o koniu) czarny, kary. [przypis edytorski]
807
starunek (daw.) – staranie, opieka. [przypis edytorski]
808
kazalim – dziś popr.: kazaliśmy. [przypis edytorski]
809
statki (daw.) – majątek, zwł. ruchomy, węziej: naczynia. [przypis edytorski]
810
wyładzić (daw.) – przygotować. [przypis edytorski]
811
spyża (daw.) – jedzenie, pokarm, prowiant. [przypis edytorski]
812
rad (daw.) – zadowolony. [przypis edytorski]
813
bez (daw.) – przez. [przypis edytorski]
814
jeno (daw.) – tylko. [przypis edytorski]
815
udać się komuś – spodobać się. [przypis edytorski]
816
łosi kubrak – kubrak ze skóry łosia. [przypis edytorski]
817
pilśniowy – wykonany z gęstego, zbitego materiału produkowanego z włókien wełny. [przypis edytorski]
818
mycka – mała, okrągła czapka. [przypis edytorski]
819
pątlik – siatka do podtrzymywania włosów. [przypis edytorski]
820
hoży – tryskający zdrowiem, urodziwy. [przypis edytorski]
821
jeno (daw.) – tylko. [przypis edytorski]
822
Fryz a. Fryzyjczyk – mieszkaniec Fryzji, krainy nad Morzem Północnym, obecnie stanowiącej pogranicze Niemiec, Danii i Holandii. [przypis edytorski]
823
jąć (daw.) – zacząć. [przypis edytorski]
824
Burgund – mieszkaniec Burgundii, regionu w centralnej Francji. [przypis edytorski]
825
grodziec (daw.) – gród. [przypis edytorski]
826
bogdaj (daw.) – oby (od: daj Boże, aby). [przypis edytorski]