Madré Marais
Luistervink
Human & Rousseau
Vir
die landskap waarin ek mens geword het –
jou vlaktehemel en jou sterreveld
Wonder wat aanhou streel en kwel:
dat ek mag saamspeel in die spel,
een mag wees van dié wat wemel
in hierdie hemeldeurweekte hel,
in hierdie heldeurweekte hemel.
– “Lewe”, Heuningsteen, Ina Rousseau
Waar die kweswerk gedoen is
Nog voordat hy met die bakkie onder die boom vol kwetterende voëls stilhou, sien hy die hond voor die agterdeur uitgestrek lê en hoe sy haar kop lig om hom aan te kyk asof niks op aarde fout is nie, nes Emmie altyd maak as hy die dag probeer praat oor wanneer sy Koen finaal hel toe gaan stuur.
Bo die toe deur brand die buitelig nog nie, al is dit sterk skemer. Nadat hy die werkers gaan aflaai het, is hy met die terugry deur die dorp eers in die strate op en af, sy kop by die venster uit, totdat sy lippe droog gefluit was.
Hy het hom weer heeldag oor die weglopery bekommer terwyl hulle in die veld gewerk het. Die onderhoudwerk aan die wildheining vorder stadiger as wat verwag is en hy ry al twee weke lank hoeveel liters diesel uit tot op Davies se plaas, meer as halfpad Jansenville toe. Totdat hy die werk gedoen kry, betaal die man hom nie die groot bedrag waarop hy staatmaak om met die bouwerk op die dorpsmeent te kan aangaan nie.
Die laaste ding wat hy nodig het, is moeilikheid by die huis, soos Emmie se hond wat elke nou en dan onderdeur die heining grawe of by die hek uitkom as iemand nie oplet nie. Dit het haar elke keer in ’n toestand.
As dit nie daarvoor was dat hy die huis so gou moontlik só sou wou inrig dat sy niks meer wil hê nie, sou hy liewer ’n verskoning uitgedink het as om vir Davies te werk.
Daar is groot dinge wat hy en Emmie nog moet uitsorteer voordat hy haar kan vra om te trou, maar al kom hulle ook nooit sover nie, sal hy daarmee tevrede wees om haar eenvoudig gelukkig te sien, en veilig.
“You should bring that Remington of yours with you tomorrow,” het Davies Maandag gesê toe hy op een van sy rondtes deur die wildkampe by hulle stop waar hulle nuwe sparre insit en ’n doringboom snoei wat oor die brandbaan tot teenaan die heining groei. Davies het in sy bakkie bly sit met die enjin wat loop, en met sy arm by die venster uit beduie terwyl die koelte van die lugversorger buitentoe mors.
“Might as well keep busy while you watch them work, of hoe sê ek?”
Hy het gewonder wat die ou bliksem die idee gee dat hy net rondstaan. Davies sien mos elke namiddag hoe hy lyk van die sweet en die stof wanneer hy by die lodge om ry sodat hy oor die dag se werk verslag kan doen.
“One of those laaities who came on the weekend hunt wounded a kudu. Shot one front leg clean off below the knee. Moer toe. If you can find it and shoot it, the meat is yours.”
Hy het vir die vangplek gewag, en die bakkie het al begin wegtrek toe Davies half terloops brom: “Bleddie nice bull too. If you don’t take a head shot, I could have a lekker shoulder mount made out of it.”
So iets sou natuurlik ’n gawe troosprys kon word vir ’n oorsese toeris wat te vrot skiet om sy eie trofee te oes en skaam kry om met leë hande huis toe te gaan; dít ongetwyfeld teen ’n gawe prys wat Davies op sy beurt skaamteloos sal laai.
Dit het hom twee dae gevat om die koedoe op te spoor, selfs al het hy sy Jack Russell en een van die werkers saamgebring om te help. Vandag, teen die namiddag se kant, het hy die bok in die visier gekry, maar die dier het teen ’n steilte aan die ander kant van ’n klofie gestaan. Daar sou nie genoeg daglig oor wees om die karkas daar te gaan haal en tot by die bakkie te bring nie.
Hy was gefrustreerd dat hy nie die sneller kon trek nie. ’n Koedoe is moeilik om te kry. Jy vra jou nog af of dit die draai van ’n horing of die tak van ’n olienhout is, terwyl hy stiller as ’n skaduwee in die bos verdwyn. Toe hy dié bul se driedraaihorings opmerk, was hulle laag, te naby die grond om ’n ervare jagter te bedrieg. Die dier het lank so gestaan voordat hy aangestruikel het.
Die vorige keer dat haar hond weg was, het Emmie daarop aangedring om elke dag die twee kilometer tot in die middedorp en terug te stap. Sy sê hy behoort tog van beter te weet as om te dink die hond sal na ’n voertuig toe aangeloop kom.
Die rede hiervoor is in sy gedagtes ingebrand, maar hy verkies om die eerste keer dat hy die hond gesien het te onthou as die dag dat hy Emmie eindelik oorreed het om by hom te kom woon. Nadat hulle die oggend vir hóé lank oor die foon daaroor geredeneer het, het hy homself gedwing om op te hou dink en is hy na Koen se plaas toe om haar te gaan haal.
Hy is van vertrek tot vertrek deur die huis agter haar aan terwyl sy maak asof sy besig is met dinge wat dringend gedoen behoort te word en hulle in harde fluisterstemme stry soos twee akteurs in ’n verhoogdrama, met die toneel wat ’n paar keer in die TV-kamer gaan draai waar Koen in ’n stoel met ’n klomp klein, ronde brandmerke aan die armleunings teruggesak lê, al twee bene reguit voor hom uit, met sy kop skuins vooroor op sy skouer en een arm wat slap langs hom hang.
Hulle het in sirkels bly praat, maar in ’n stadium het hy agtergekom sy ruim nie meer op waar iets laat lê of gebreek of uitgemors of omgeskop is nie; sy het begin om haar goed bymekaar te kry. Dit het haar nie te lank gevat nie. Sy het net ’n rugsak oor die tralies agterop die bakkie gegooi en voor langs hom ingeklim met die tjankende bokser op haar skoot. Hy wou iets daaroor sê, want hy het nie geweet wat sy hond met dié een sou maak nie, maar hy het die vars rowe en die kaal kolle aan die pels gesien en gemaak dat hulle daar wegkom voordat Koen wakker word.
Emmie het hom eers baie later vertel van hoe Koen daardie oggend soos ’n kind gesit en huil het met die halfdooie hond in sy arms.
Koen kon niks onthou van wat die dag vantevore gebeur het nie, en sy het hom ook nie gesê dat hy die bokser agter sy bakkie vasgemaak en op die werf rondgesleep het nie, en dat dit sy was wat die klip teen die voorruit gegooi het om te keer dat hy na die grootpad uitdraai. Hy het in ’n dwaal uitgeklim en in die huis verdwyn terwyl sy ’n plan moes maak om die tou los te kry waar dit in die verwoede dier ingesny het. Sy en Koen was teen daardie tyd al lank genoeg saam dat sy geweet het dit sou nie ’n verskil maak om hom te vertel van dit wat nooit eens tot sy bewussyn deurdring nie.
Anders as Koen kon haar pa destyds ten minste agterna probeer verskoning maak vir die goed wat hy aangevang het terwyl hy dronk was, het sy gesê.
Die bokser het hier by hom kom gesond word, en hy weet Emmie vertrou niemand anders as hom met die hond nie. Die tefie spring nou spelerig om hom rond soos sy altyd maak om te groet, net ver genoeg van ’n mens af dat sy buite bereik bly.
Hy sluit die deur oop en sit die buitelig saam met die opwaskombuis se lig aan. Die hakie langs die een waaraan hy die bakkie se sleutel hang, is leeg.
Die hond moes self teruggedwaal het. Emmie is weg met die motor.
Hy loop deur die kombuis en in die donker gang af en sit eers weer in die slaapkamer ’n lig aan voordat hy die jaggeweer op die grond neersit en die deure van die klerekas waarin die kluis is, met al twee hande oopmaak.
Vanoggend het hy Emmie probeer oorreed om dié keer nie weer te stap wanneer sy na die hond gaan soek nie, maar hy was steeds nie seker of sy enigiets gehoor het wat hy sê nie.
Hy het alleen wakker geword. Sy is gewoonlik voor hom uit die bed om koffie te maak en kos te pak wat hy kan saamvat veld toe, maar teen die tyd dat hy aangetrek was en in die kombuis gekom het, was niks daarvan nog gedoen nie.
Hy is deur die sitkamer op die stoep uit en het haar ’n ruk staan en dophou waar sy in die bedding links van die sementdam besig was. Aan die ander kant van die dam, na die hoenderhok se kant toe, was die akkers van die groentetuin wat hy net voor die winter aangelê het. Die varkore waartussen sy aan die werskaf was, het al so hoog gestaan dat die houtrakkies wat hy