Kandyd. Вольтер

полную легальную версию на ЛитРес.

      Безопасно оплатить книгу можно банковской картой Visa, MasterCard, Maestro, со счета мобильного телефона, с платежного терминала, в салоне МТС или Связной, через PayPal, WebMoney, Яндекс.Деньги, QIWI Кошелек, бонусными картами или другим удобным Вам способом.

      1

      Wolter – właśc. François-Marie Arouet (pseud. Voltaire) urodził się w r. 1694 w Paryżu, umarł, również w Paryżu, w r. 1778. [przypis tłumacza]

      2

      Russo – właśc. Jean-Jacques Rousseau (1712–1778) pisarz francuskojęzyczny, pochodzący z Genewy, filozof; tu: zapis nazwiska zgodny z wymową oraz polską odmianą formy fonetycznej. [przypis edytorski]

      3

      sprawa Calasów – sprawa Jeana Calas, hugenoty, oskarżonego w 1762 r. o zamordowanie swego syna, Marc-Antoine'a zamierzającego rzekomo przejść na katolicyzm (Marc-Antoine najprawdopodobniej popełnił samobójstwo lub padł ofiarą napadu); ojca połamano kołem dla uświetnienia uroczystości dwudziestej rocznicy rzezi hugenotów, z syna uczyniono katolickiego świętego-męczennika, jego młodszego brata, Pierre'a zmuszono do konwersji na katolicyzm, wszystkich zresztą członków rodziny dotknęły represje; w związku z tą sprawą Voltaire napisał Traktat o tolerancji w 1763 r., a w 1765 r. doprowadził do rehabilitacji Jeana Calasa przez fr. parlament. [przypis edytorski]

      4

      ad hominem (łac.) – dosł. do człowieka; argument ad hominem: niemerytoryczny sposób argumentowania odnoszący tezy rozumowania do konkretnej osoby. [przypis edytorski]

      5

      noc św. Bartłomieja – dokonana w Paryżu z 23 na 24 sierpnia 1572 r. rzeź, której ofiarą padło 3 tys. hugenotów (fr. kalwinów) na czele z ich przywódcą, admirałem Coligny i która dała sygnał do dalszych rzezi w całej Francji; krwawą rozprawę z heretykami pochwalił papież Grzegorz XIII, złożył też specjalne podziękowania Katarzynie Medycejskiej jako inicjatorce zajść. [przypis edytorski]

      6

      Russa – właśc. Rousseau. [przypis edytorski]

      7

      ecrasons l'infâme (fr.) – zniszczmy tę hańbę. [przypis edytorski]

      8

      Westfalia – Wolter, prawdopodobnie dla jakichś osobistych wspomnień, darzył Westfalię szczególną antypatią. [przypis tłumacza]

      9

      dowcip (daw.) – inteligencja. [przypis edytorski]

      10

      Kandyd – z fr. candide: naiwny, szczery, czysty. [przypis edytorski]

      11

      funt – tzw. funt paryski wynosił 0,489 kg. [przypis edytorski]

      12

      preceptor – wychowawca, nauczyciel. [przypis edytorski]

      13

      Pangloss – imię utworzone z gr. pan: wszystko i glossa: język, mowa. [przypis tłumacza]

      14

      wpodle – podług, wzdłuż. [przypis edytorski]

      15

      król Bułgarów – to król pruski Fryderyk II; Bułgarzy: Prusacy; Abarowie: Francuzi. Cała anegdota stanowi aluzję do wojny siedmioletniej. [przypis tłumacza]

      16

      człowieka, który (…) rozprawiał o miłosierdziu – chodzi o pastora protestanckiego. [przypis tłumacza]

      17

      anabaptysta – członek powstałej w XIX w. w Niemczech grupy w

1

Wolter – właśc. François-Marie Arouet (pseud. Voltaire) urodził się w r. 1694 w Paryżu, umarł, również w Paryżu, w r. 1778. [przypis tłumacza]

2

Russo – właśc. Jean-Jacques Rousseau (1712–1778) pisarz francuskojęzyczny, pochodzący z Genewy, filozof; tu: zapis nazwiska zgodny z wymową oraz polską odmianą formy fonetycznej. [przypis edytorski]

3

sprawa Calasów – sprawa Jeana Calas, hugenoty, oskarżonego w 1762 r. o zamordowanie swego syna, Marc-Antoine'a zamierzającego rzekomo przejść na katolicyzm (Marc-Antoine najprawdopodobniej popełnił samobójstwo lub padł ofiarą napadu); ojca połamano kołem dla uświetnienia uroczystości dwudziestej rocznicy rzezi hugenotów, z syna uczyniono katolickiego świętego-męczennika, jego młodszego brata, Pierre'a zmuszono do konwersji na katolicyzm, wszystkich zresztą członków rodziny dotknęły represje; w związku z tą sprawą Voltaire napisał Traktat o tolerancji w 1763 r., a w 1765 r. doprowadził do rehabilitacji Jeana Calasa przez fr. parlament. [przypis edytorski]

4

ad hominem (łac.) – dosł. do człowieka; argument ad hominem: niemerytoryczny sposób argumentowania odnoszący tezy rozumowania do konkretnej osoby. [przypis edytorski]

5

noc św. Bartłomieja – dokonana w Paryżu z 23 na 24 sierpnia 1572 r. rzeź, której ofiarą padło 3 tys. hugenotów (fr. kalwinów) na czele z ich przywódcą, admirałem Coligny i która dała sygnał do dalszych rzezi w całej Francji; krwawą rozprawę z heretykami pochwalił papież Grzegorz XIII, złożył też specjalne podziękowania Katarzynie Medycejskiej jako inicjatorce zajść. [przypis edytorski]

6

Russa – właśc. Rousseau. [przypis edytorski]

7

ecrasons l'infâme (fr.) – zniszczmy tę hańbę. [przypis edytorski]

8

Westfalia – Wolter, prawdopodobnie dla jakichś osobistych wspomnień, darzył Westfalię szczególną antypatią. [przypis tłumacza]

9

dowcip (daw.) – inteligencja. [przypis edytorski]

10

Kandyd – z fr. candide: naiwny, szczery, czysty. [przypis edytorski]

11

funt – tzw. funt paryski wynosił 0,489 kg. [przypis edytorski]

12

preceptor – wychowawca, nauczyciel. [przypis edytorski]

13

Pangloss – imię utworzone z gr. pan: wszystko i glossa: język, mowa. [przypis tłumacza]

14

wpodle – podług, wzdłuż. [przypis edytorski]

15

król Bułgarów – to