IV Księga Machabejska, 8; dzieło przypisywane dawniej Józefowi Flawiuszowi. [przypis edytorski]
48
rzeczenie Antystenesa (…) – Gellius Aulus, Noctes Atticae IX, 5. [przypis tłumacza]
49
Spumantemque (…) leonem – Vergilius, Aeneida, IV, 158. [przypis tłumacza]
50
Obyczaje wyspy Cea – w swoich dwóch słynnych listach za i przeciw samobójstwu J.J. Rousseau zaczerpnął wiele argumentów z tego rozdziału; [por.] Nowa Heloiza, Ks. II. List 1 i 2. [przypis tłumacza]
51
snadno a. snadnie (daw.) – łatwo. [przypis edytorski]
52
Gdy Filip wkroczył zbrojną ręką do Peloponezu (…) – ten i następne przykłady z Plutarcha, Powiedzenia spartańskie. [przypis tłumacza]
53
gdy Filip pisał do nich (…) jako odpowiedział Bojokalus Rzymianom – Tacyt, Roczniki, XIII, 56. [przypis tłumacza]
54
Ubique mors est (…) patent – Seneca, Thebais (Phoenissae), I, 1, 151. [przypis tłumacza]
55
Najbardziej własnowolna śmierć jest najpiękniejsza – Seneka (Młodszy), Listy moralne do Lucyliusza, LXX. [przypis tłumacza]
56
Pospolicie wszelkie leczenie odbywa się kosztem życia (…) Serwiusz gramatyk (…) – Pliniusz, Historia naturalna XXV, 3; Suetonius, De Grammaticis (O słynnych mówcach i nauczycielach). [przypis tłumacza]
57
Słabością jest ustępować złemu, ale szaleństwem je hodować – dosłownie z Cycerona: Cicero, De finibus bonorum et malorum (O granicach dobra i zła), III, 18. [przypis tłumacza]
58
Diogenes, spotkawszy filozofa Speuzippa (…) – Diogenes Laertios, Speuzyp z Aten [w:] Żywoty i poglądy słynnych filozofów, IV, 3. [przypis tłumacza]
59
Proxima (…) animas – Vergilius, Aeneida, VI, 434. [przypis tłumacza]
60
podać tył (daw.) – odwrócić się. [przypis edytorski]
61
Duris (…) ferro – Horatius, Odae, IV, 4, 57. [przypis tłumacza]
62
Non est (…) dare – Seneca Theb. 1, 190. [przypis tłumacza]
63
Rebus (…) potest – Martialis, Epigrammata, XI, 56, 15. [przypis tłumacza]
64
Si (…) ruinae – Horatius, Odae, III, 3, 7. [przypis tłumacza]
65
(…) – Martialis, Epigrammata, II, 80, 2. [przypis tłumacza]
66
Multos (…) potest – Lucanus, Pharsalia, VII, 104. [przypis tłumacza]
67
Usque (…) timorem – Lucretius, De rerum natura, III, 79. [przypis tłumacza]
68
Debet (…) accidere – Lucretius, De rerum natura, III, 834. [przypis tłumacza]
69
ευλογον εξαγογην – rozsądnym wyjściem. [przypis tłumacza]
70
czytamy o dziewicach milezyjskich (…) – Plutarch, Cnoty kobiet. [przypis tłumacza]
71
Sperat (…) minax – Pentadius, De spe. [przypis tłumacza]
72
bitwa pod Serizolles – w r. 1544. [przypis tłumacza]
73
Aliquis (…) fuit – Seneca [Minor], Epistulae morales ad Lucilium, 13. [przypis tłumacza]
74
Multa (…) locavit – Vergilius, Aeneida, XI, 425. [przypis tłumacza]
75
Seneka uznaje jedynie te choroby (…) – Seneka (Młodszy), Listy moralne do Lucyliusza, LXX. [przypis tłumacza]
76
Demokryt, wódz Etolczyków (…) przebił się mieczem – Tytus Liwiusz, Dzieje Rzymu od założenia miasta, XXXVII, 46. [przypis tłumacza]
77
Antinous i Teodot (…) – por. Tytus Liwiusz, Dzieje Rzymu od założenia miasta, XLV, 26. [przypis edytorski]
78
w Biblii, że gdy Nikanor (…) wzywając na nich pomsty bożej – Biblia, 2 Mch, 14:37–46. [przypis edytorski]
79
trefny (daw.) – tu: zabawny, ucieszny, inteligentny; por. trefniś: błazen. [przypis edytorski]
80
rzeczenia (…) jednej pani, która przeszła przez ręce kilku żołnierzy – toż samo u Brantome'a Żywoty pań swawolnych. [przypis tłumacza]
81
w myśl rady dobrego Marota – epigram współczesnego poety Marota pt. Tak i Nie. [przypis tłumacza]
82
Lucjusz Aruncjusz (…) – u Tacyta: Tacyt, Roczniki, VI, 48. [przypis tłumacza]
83
Graniusz Sylwanus i Stacjusz Proksimus (…) – Tacitus, Roczniki, XV, 71. [przypis tłumacza]
84
Spargapizes, syn królowej Tomirys (…) – Herodot, Dzieje, I, 213. [przypis tłumacza]
85
Boges, gubernator Ejony z ramienia Kserksesa (…) – Herodot, Dzieje, VII, 107. [przypis tłumacza]
86
Sekstylia (…) i Paksea (…) Kokcejusz Nerwa – u Tacyta: Tacitus, Roczniki, VI, 29 i 26. [przypis tłumacza]
87
śmierć żony Fulwiusza (…) – Plutarch, O gadulstwie, 9. [przypis tłumacza]
88
Wibius Wiriusz (…) – Tytus Liwiusz, Dzieje Rzymu od założenia miasta, XXVI, 13–15. [przypis tłumacza]
89
Taurea Jubeliusz (…) – Tytus Liwiusz, Dzieje Rzymu od założenia miasta, XXVI, 15. [przypis tłumacza]
90
Gdy Aleksander oblegał pewne miasto w Indiach (…) – Diodor z Sycylii, Biblioteka historyczna, XVII, 18. [przypis tłumacza]
91
W Astapie, mieście hiszpańskim (…) – Tytus Liwiusz, Dzieje Rzymu od założenia miasta, XXVIII, 22–23. [przypis edytorski]
92
dla – tu: z powodu. [przypis edytorski]
