24
1
przedtym – dziś: przedtem. [przypis edytorski]
2
niż (daw.) – tu: zanim. [przypis edytorski]
3
płaneta (daw.) – dziś: planeta. [przypis edytorski]
4
charaktery – tu: litery, znaki. [przypis edytorski]
5
lubiemy – dziś popr.: lubimy. [przypis edytorski]
6
niż (daw.) – tu: zanim. [przypis edytorski]
7
tym końcem (daw.) – tu: w tym celu. [przypis edytorski]
8
dowcip (daw.) – inteligencja. [przypis edytorski]
9
niż (daw.) – tu: zanim. [przypis edytorski]
10
ieżeli (daw.) – tu: czy. [przypis edytorski]
11
Jmość – Jejmość, od: Jej Miłość; pani. [przypis edytorski]
12
każdy ma swoie dziwactwo – dama iedna, podczas kolacyi u xiążęcia lotaryńskiego, postrzegłszy paiąka, z krzykiem wybiegła do ogrodu. Widząc przy sobie pierwszego ministra dworu: „ah! Mospanie (rzekła) iakżem przestraszona…”. „Ktoż by się tego nie bał (odpowiedział Minister). Ale byłże wielki?”. „Straszliwym sposobem”, odpowiedziała dama. „Latałże koło mnie blisko?”. „Cóż znowu W. Pan mówisz? paiąk latał?”. „Alboż W. Pani dla paiąka takie historye robisz? iakie głupstwo! ia rozumiałem, że to był niedopyrz”. Helwecjusz, O rozumie. [przypis autorski]
13
kompleksja – budowa; tu: charakter, osobowość, konstrukcja psychiczna. [przypis edytorski]
14
non cuivis homini contingit adire Corinthum (łac.)– nie każdego stać, by jechać do Koryntu (cyt. z Horacy, Listy I, 17, 36); przen.: nie każdy jest wystarczająco zamożny i wyrafinowany. [przypis edytorski]
15
koniec – tu: zwieńczenie, korona, punkt dojścia. [przypis edytorski]
16
zasiągnął – dziś: zasięgnął; tu: sięgał; zażył. [przypis edytorski]
17
przytomny (daw.) – obecny (przy tym, o czym mowa). [przypis edytorski]
18
płaneta (daw.) – dziś: planeta. [przypis edytorski]
19
merydyana (łac. meridiana) – linia południkowa. [przypis edytorski]
20
ekwator (daw.) – równik. [przypis edytorski]
21
alwar a. Alwar – podręcznik do nauki gramatyki łacińskiej (trzytomowe dzieło De institutio grammatica) z XVI w., używany w szkołach jezuickich; pot. nazwa utworzona została od nazwiska autora, portugalskiego jezuity Emmanuele Alvareza (1526–1586), rektora kolegium jezuickiego; gramatyka została wydana po raz pierwszy w Lizbonie w 1572, pierwszy przedruk polski pochodzi już z 1577 r., a do końca okresu Oświecenia miało miejsce blisko 70 wydań dzieła na terenach Rzeczpospolitej. [przypis edytorski]
22
prawdzić się – sprawdzać się. [przypis edytorski]
23
pedes (z łac.) – stopa; tu: staroż. miara rytmiczna wiersza. [przypis edytorski]
24
elizja – opuszczenie samogłoski w wygłosie a. sylaby końcowej. [przypis edytorski]
25
wiersz – tu: wers. [przypis edytorski]
26
potym – dziś popr.: potem. [przypis edytorski]
27
autor „Zabawek wierszem i prozą” – Franciszek Karpiński (1741–1825). [przypis edytorski]
28
za każdą razą – dziś: za każdym razem. [przypis edytorski]
29
Chrya działaiąca – Chria activa. Rodzay mowy, który dawniey dawano w szkołach. [przypis autorski]
30
dowcip (daw.) – inteligencja, spryt, intelekt. [przypis edytorski]
31
wysoko – tu: wzniośle; według reguł stylu wysokiego. [przypis edytorski]
32
nie dostawać (daw.) – nie starczać; brakować. [przypis edytorski]
33
mało dba o to, aby go zrozumiano, byleby tylko pisał i mówił in forma – satyra Rabnera. [przypis autorski]
34
sylogizmu według form, które mądrzy ludzie (…) w dowcipnym epigrammacie opisali —
Barbara Celarent, Darii Ferio Baralipton.Celantes Dabitis Fapesmo Frisesomorum,Cesare Camestres Festino Barocco Darapti.Felapton Disamis Datisi Brocardo Ferison.[przypis autorski]35
w przytomności (daw.) – w obecności. [przypis edytorski]
36
wieku naszego – w naszym wieku. [przypis edytorski]
37
jeżeli (daw.) – tu: czy. [przypis edytorski]
38
jeżeli działaiące powinno się stykać z biernym, czy też działać może z daleka – Utrum agens debeat esse immediatum posso, an vero agere possit indistans. [przypis autorski]
39
czyli w zepsuciu substlancyalnym rozsypuią się cząstki, aż do materyi pierwszey – An in corruptione Substantiali resolvuntur partes usq. ad Materiam Primam. [przypis autorski]
40
jeżeli przedmiot duchowny może zostawać w podpadniku cielesnym; albo przeciwnie przymiot cielesny w podpadniku duchownym – Utrum accidens spirituale possit inherere subiecto corporeo, vel e contra accidens corporeum subiecto spirituali. [przypis autorski]
41
o cnocie plastyczney – De virtute plastica. [przypis autorski]
