– У палац? Навошта? Ці ты маеш на ўвазе рэстаран?
– Але. А што, можам жа сабе дазволіць.
Арына запаволіла крок (мы перайшлі на зусім чарапашую хаду) і праз пару секунд вымавіла:
– А давай. Хопіць ужо фігнёй з пераходаў харчавацца, хоць тут бы разгуляцца! Будзем мой грант праядаць.
Я не вытрымала і зарагатала:
– Вось гэта клас!
Далёка мы не паспелі адысці – трэба было толькі прабрацца праз фігурныя веснічкі з усходняга боку і перасячы парк (наогул розных уваходаў на тэрыторыю маёнтка было шмат, затое амаль усё – патаемныя).
З графскім асабняком неяк зусім не вязалася слова «музей» – хутчэй, культурны цэнтр. Самай галоўнай і незвычайнай рысай была адкрытасць – можна было ўваходзіць у любыя памяшканні, сядаць на крэслы, вальсаваць па паркеце, граць на фартэпіяна. Тут увесь час праводзіліся экскурсіі, выставы, літаратурныя вечары, парк быў упадабаным месцам шпацыраў для гараджан і прыезджых. Дзіўна, але тут зусім, у прынцыпе не бывала смецця, хоць я не бачыла ніводнай урны. Да таго ж, нягледзячы на ажыўленне, маёнтак не здаваўся перапоўненым.
Мы з Арынай падняліся на другі паверх і прайшлі ў напоўненую святлом і паветрам бела-залатую банкетную залу, дзе і знаходзіўся знакаміты рэстаран. Тут стаялі велізарныя сталы з кіпнева-белымі абрусамі, з крэсламі а-ля Людовік XV, у келіхах і вазах са свежымі букетамі адбіваліся свечкі.
Кожны проста сядаў на вольнае месца, да яго падыходзіў афіцыянт у фраку (яны ў мностве бегалі туды-сюды, выяўляючы дзівы манеўру), прымаў заказ, але таксама на стале заўсёды стаялі іншыя стравы – за іх належала фіксаваная цана, а за тое, што заказвалася апроч таго – асобная плата. Таму ўсё тут пакідала ўражанне бясконцага банкетавання, урачыстага балю – і гэтае ўражанне давяршалася жывой класічнай музыкай.
Мяне заўсёды асляплялі і чаравалі ўсе гэтыя палацавыя атрыбуты: пазалота, вытанчаная разьба на мэблі, цяжкія парцьеры, кандэлябры і жырандолі, роспіс на столі, высачэзныя дзверы, гербы. З мяне пакеплівалі, але ў такіх месцах і мне хацелася выглядаць як мага болей шыкоўна, паважна. Сёння я не ведала, куды мы пойдзем, але нейкім шостым пачуццём адгадала, што трэба надзець белыя сандалі з залатымі спражкамі і доўгую пунсовую сукенку, падол якой развяваўся і напамінаў мяккую, пышную кветку.
Арынін падыход быў прынцыпова іншым. Зараз яна сядзела ў бандане, брыджах, майцы і зручных адкрытых красоўках. Яна лічыла, што ва ўмовах турыстычнага падарожжа галоўнае – мабільнасць і трываласць, а нездаровае эстэцтва да дабра не даводзіць. Што я на сабе і прачула, калі жорстка спаліла плечы на летнім шпацыры ў Вене, апрануўшы эфектную адкрытую сукенку.
– Так якім чынам? Грант, кажаш, далі?
– Умгу. Я цяпер грантасос.
– Ачмурэць проста. А што за тэма, што за…
– Ой, ды тая ж тэорыя камунікацыі, культурныя ўсялякія фішкі. Заадно тут канферэнцыя перакладніцкая, я і на яе вырашыла зматацца.
– Нішто сабе, дык ты даклад будзеш чытаць альбо некага