– Надя, эн үөрэххин бүтэрэн баран олоҕу билэ таарыйа тыаҕа баран үлэлээ. Манна куорат оҕолорун сатаан тутуоҥ суоҕа, – биир киэһэ аһыы олорон эдьиийэ кыыс дьылҕатыгар ыалдьарын биллэрэн эппитэ-тыыммыта.
– Миигин университекка хаал дииллэр ээ. Аспирантураҕа направление биэриэхпит диэн сүбэлээбиттэрэ.
– Хайа муҥун мин моойбор олороору гынаҕын? Наар үөрэҕи сырса сырыттаххына, хаһан үлэлээн айаххын ииттэҕин? Олох ол-бу буолума! ¥лэлиигин, онон бүтэр!
Бу курдук Надя наукаҕа карьерата быстыбыта. Кини тылланан туран хоту оройуоҥҥа путевканы көрдөөбүтүгэр бары да соһуйбуттара. Куратора хааларын курдук кэпсэтэн көрбүтэ даҕаны, буолумматаҕа. Тыаҕа биир эмит сайын дэҥҥэ баран кэлэр кыыс бу курдук билбэт дойдутугар тоҕо талаһарыттан муодарҕааталлар да, эдэр специалист баҕатын ылыммыттара.
…Бүгүн балаҕан ыйын маҥнайгы күнэ. Надя бэйэтэ маҥнайгы кылааска киирэр оҕолуу долгуйан аанньа утуйбата. Талаһан кэлбит хоту дойдутун дьоно-сэргэтэ аламаҕайдарыттан, туох кыалларынан көмөлөһө сатыыр айылгылаахтарыттан кыыс соһуйа да, астына да санаабыта. Саҥа учуутал кэлэрин бөһүөлэк дьоно бары кэтэспит курдуктара. Оскуола таһыгар учууталларга анаан тутуллубут түөрт квартиралаах дьиэҕэ икки хостооҕун анаан кэбиспиттэрэ. Аттынааҕы квартиратын хаһаайката тута киирэн билсибитэ. Маҥнай утаа диэн, куобах, кус этин бэрсибитэ. Бырааһынньыктыы тардыллыбыт остуолугар ыҥыран чэйдэппитэ. Зинаида Ивановна Мэҥэ-Хаҥаластан төрүттээх-уустаах эбит, манна эмиэ учууталынан ананан кэлэн баран кэргэн тахсан олохсуйан хаалбыт. Улахан сир сонунун-нуомаһын ирэ-хоро ыйыталаспыта.
– Төһө да дойдубун аҕыннарбын, оҕолорум төрөөбүт сирдэрин иккис дойду оҥостон олоробун. Мантан барар санаа да суох, – диэн мичээрдээн кэбиспитэ хаһаайка.
Олохтоох сонуну кэпсээн, билиһиннэрэ түһэн баран: “Уопсайынан, бу дойду дьоно оҕолуу судургу, ыраас майгылаахтар. Кыраттан үөрэллэр, хомойоллор. Онон иллээхтик олоруохха сөп”, – диэн санаатын түмүктээбитэ кини.
Надя сарсыарда эрдэ туран хомунан, саҥа көстүүмүн кэтэн оскуолатыгар тиийбитэ. Кинини бэһис кылаастарга салайааччынан анаабыттара. Куоракка практикатын барарыгар кылааска отуттуу оҕо олорор буоллаҕына, манна баара-суоҕа уонтан тахса үөрэнээччилээх. “Хата, хас биирдиилэрин кытта тус-туһунан үлэлиир кыах баар буолсу”, – диэн эдэр учуутал үөрэ санаабыта.
…Надежда Михайловна сотору бастыҥ учууталлар ахсааннарыгар киирбитэ. Кини ордук нуучча литературатын айымньылаахтык биэрэрин кэпсээн гыммыттара. ¥өрэх управлениетын араас бэрэбиэркэлэрэ эдэр учуутал үрдүк таһымын бэлиэтээн бараллара. Надя идэтигэр таба тайаммытыттан, үтүө дойдуга кэлбититтэн үөрэ саныыр. Арай ардыгар эдьиийин, аҕатын санаан ылан, улаханнык хараастар. Кини биирдэ ийэтин дьүөгэтигэр эрийэн сонунун үллэстибитэ, куоракка туох уларыйыы буолбутун туоһуласпыта.
– Надя,