Гипноз тарихидан
Гипноз ва гипноз сўзлари иккаласи ҳам нейрогипноз (асабий уйқу) атамасидан келиб чиққан бўлиб, уларнинг барчаси 1820-йилларда Етиен Феликс дъҳенин де Кювилерс томонидан киритилган. гипноз атамаси юнонча "уйқу" гипнози ва- " уйқу "қўшимчасидан келиб чиққан. ухлаш учун " (аорист гипнозининг асоси -) ва қўшимчаси-бу. Ушбу сўзлар шотландиялик жарроҳ томонидан инглиз тилида оммалашган Жеймс Брад (улар баъзан хато билан боғлиқ) 1841 йил атрофида. Braid ўз амалиётини Франц Месмер ва унинг издошлари томонидан ишлаб чиқилган усулга асослаган (бу "месмеризм" ёки "ҳайвонлар магнетизми" деб номланган), аммо процедура қандай ишлаши ҳақидаги назариясида фарқ қилган. Қадимги Россияда гипноз "сеҳр" деб номланган ва гипноз қилинган одамларни "мафтункор" ёки "сеҳрланган"деб аташган.
Католик роҳиб Abbot Фария гипнозни илмий ўрганишнинг кашшофларидан бири бўлиб, Франц Месмер ишини давом еттирди. Гипноз "ҳайвонларнинг магнитланиши" воситачилигида деб даъво қилган Месмердан фарқли ўлароқ, Фария бу фақат таклиф кучи орқали ишлайди деб ишонган. Тез орада гипноз замонавий тиббиёт оламига йўл топа бошлади. Тиббиёт соҳасида гипноздан фойдаланиш еллиоцон ва Жеймс Есдейл каби жарроҳлар ва терапевтлар ва гипнознинг биологик ва жисмоний афзалликларини аниқлашга ёрдам берган Жеймс Брад каби тадқиқотчилар туфайли машҳур бўлди. Унинг ёзувларига кўра, Браде гипноз, Нейропнология бўйича биринчи нашри (1843) нашр етилганидан кўп ўтмай, турли хил Шарқ медитацияси амалиётлари ҳақидаги хабарларни ешитишни бошлади. Дастлаб у ушбу шарқона амалиётларнинг баъзиларини бир қатор мақолаларида муҳокама қилди сеҳр, месмеризм, гипноз ва бошқалар., тарихий ва физиологик нуқтаи назардан. У ўзининг гипноз амалиёти ва Ҳинд ёгик медитациясининг турли шакллари ва бошқа қадимий руҳий амалиётлар, айниқса ихтиёрий равишда дафн етиш ва одамнинг аниқ қиш уйқусига оид амалиётлар ўртасида ўхшашликларни келтириб чиқарди. Браденинг ушбу амалиётларга бўлган қизиқиши унинг ўрганишидан келиб чиқади Дабистан-И Мазаҳиб, "динлар мактаби", Шарқ диний маросимлари, еътиқодлари ва амалиётларининг кенг доирасини тавсифловчи қадимий форс матни. Гарчи у ушбу ҳодисаларга берилган транссендентал ёки метафизик талқинни бутунлай рад етган бўлса-да, Braid шарқона амалиётларнинг ушбу тавсифлари унинг гипноз таъсирини бошқа ҳеч кимнинг иштирокисиз ёлғиз ўзи ишлаб чиқариш мумкинлиги ҳақидаги фикрини тасдиқлашини тан олди (у аллақачон ўзини исботлаган еди)1841 йил ноябрда ўтказган тажрибалари билан қониқиш); ва у кўплаб "метафизик" Шарқ амалиётлари ва ўзининг "оқилона" нейрогипнотизми ўртасидаги боғлиқликни кўрди ва Месмеристларнинг барча суюқлик назариялари ва магнит амалиётларини бутунлай рад етди.
Форс