Нимкакич. Платон Ламутский. Читать онлайн. Newlib. NEWLIB.NET

Автор: Платон Ламутский
Издательство: Айар
Серия:
Жанр произведения:
Год издания: 0
isbn: 978-5-7696-5963-8
Скачать книгу
олохсутан,

      Бултаах-астаах дойдуну

      Баһылаабытынан барбыта.

* * *

      Чибдэбил санаата син сиппэт:

      Аны Лами[5] обургу кытылын

      Өҥөйтөлүөн баҕарар;

      Маннык сүдү Ламига

      Туохтар тоҕуоруйбуттарын,

      Ойоҕостоһор ыал буолуон,

      Кимнээх баалларын билиэн

      Сүрдээҕин баҕарбыта.

* * *

      Бу поход айана дохсуна,

      Туох баарын тоҕо үктээн

      Лами кытылын булбута.

      Онно булчут уйгурдар

      Биирдии бултана сылдьалларын

      Селенга диэки кыйдаабыта.

      Ох саа бастакы тыаһа

      Эвэскэннэргэ уйгурдар

      Үйэлээх өстөрүн тэрийтэ.

* * *

      Чибдэбил бэйэтин дохсун күүһүгэр

      Бигэ эрэллээх буолан,

      Ол уйгур өс-сааһын

      Төрүт да билэ сатаабатаҕа.

      Кинилэр сирдэрин олоччу,

      Баай хара тыаны ботуччу

      Баһылаан ахан киирбитэ,

      Сырыыта мэнээх хаалбата±а.

* * *

      Хас да походтар дьалхааннара

      Чибдэбил күүһүн ылбыттара.

      Бүтэһик походун кэнниттэн

      Улаханнык илистибитэ.

      Кырдьардыын-ыарыылыын

      Кыаҕын былдьатан испитэ.

      Каган Чибдэбил бэйэтэ,

      Кырдьар кырыыс кэлэн,

      Түҥкүрэ кырдьыбыта.

      Ол эбиитигэр ыарыыта

      Сойууһун салайар кыаҕын

      Букатыннаахтык эһэн,

      Соҕурууттан, арҕааттан

      Суоһуур өстөөх алдьархайтан

      Эвэскэн аймаҕы көмүскүүр

      Кыаҕын букатын сүтэртэ.

* * *

      Оҕолоро алдьархай чугаһын

      Бэркэ дьиксинэ көөртөрө:

      Каган оннугар баһылык,

      Сяньби сойууһу иилиир,

      Хоһуун оннугар хоһуун,

      Норуотун бииргэ түмэр

      Эрэллээх тойон наадата.

      Ону Чибдэбил аҕа аныыр

      Киэҥ-дэлэй былаастааҕа.

* * *

      Бу иирсээн дириҥэ суох,

      Киэҥ айгыр улаҕата суох

      Мөккүөн дуола буолуоҕун

      Өйиндьэ туора түстэ,

      Сяньби сойууһун үрэйээри сорунна.

      Оччотооҕу дьиикэй дьон

      Санаалара улахан хабыра

      Маннааҕы иирсээҥҥэ тиэртэ.

      Ол хайдах силистэммитин

      Мин манна кэпсиим.

      Сөрөгэ:

      Аҕа баһылыкпыт,

      Кырыйда диэн атаҕастаабаппын,

      Быһыы-майгы күһэйдэ.

      Эн истэн сэргии түс эрэ.

      Биһи эмиэ соторунан

      Жуаннар кэптэрин кэтиэхпит.

      Ол иһин эрдэтинэ,

      Эн оннугар бу сойууһу

      Убайбыт баһылыыра

      Төһө-хачча буолуо этэй?

      Биһи хайдах буолабытый?

      Хайдах көмүскэнэбитий?

      Ону тобулар уолдьаста.

      Кырдьаҕас Чибдэбил тойон

      Халтаһатын тордуоҕунан

      Өрө тардан атытта.

      Уота өспөт хараҕынан

      Сөрөгэни көрөн ылла.

      Кэһиэхтээх куолаһынан

      Саҥаран киирэн барда,

      Тохтуу-тохтуу онолуйда.

      Чибдэбил:

      Сөбү этэҕин.

      Барыта бүттэ манан.

      Солуни убайыҥ арай

      Соргулаах


<p>5</p>

Лами – сахалыы Лаамы, Охотскай муора.