Öyrəndiklərimizin yaddan çıxması
Öyrəndikdən sonra məlumatların yaddan çıxması geniş yayılmışdır.
Öyrənmə mərhələsindən sonrakı bir saat ərzində beyin yeni məlumatlarla dolduğu üçün məlumatların xatırlanmasında az da olsa, irəliləyiş olur. İyirmi dörd saat sonra isə məlumatın 80-i unudulur.
Məlumatı əldə etmə müddətinin uzunluğundan asılı olmayaraq bu faiz eynidir. Buna görə də üç günlük kursun bitdiyi gündən etibarən əldə edilən məlumatlar iki və ya üç həftə sonra unudulur.
Bu dəhşətli rəqəmlərə baxın: əgər bir beynəlxalq şirkət təhsilə ildə əlli milyon paund xərcləsə və bu təhsillə əlaqədar uyğun bir nəzarət proqramı olmasa, bu o deməkdir ki, kurs bitdikdən bir neçə gün sonra xərclənən vəsaitin 40-i havaya sovrulacaq.
Yaddaşın ritmini tutmaqla həm bu məlumatların unudulmasının qarşısına keçmək, həm də yaddaşın miqdarını artırmaq olar.
Beyin hüceyrələri
Beyin hüceyrələri keçən beş il ərzində yeni bir elmi araşdırma sahəsinə çevrildi.
Hər kəsin beynində bir milyon hüceyrə var. Bu hüceyrələr arasındakı əlaqələr insanı heyrətə gətirəcək qədər model və yerdəyişmələr yaradır. Rus fizioloq Pyotr Kuzmiç Anoxin tərəfindən hesablanan hüceyrələrin sayı, standart ölçülü yazı ilə milyon kilometrlərlə uzanan sıfırlardan ibarətdir.
Beyin üzərində aparılan araşdırmalara görə, milyardlarla məlumatı bir yerə toplayan və onları həll edən hazırkı tutumumuzla, təbii kompüterimizin (beynimiz) uyğun bir şəkildə öyrədilməsi sayəsində problemləri aradan qaldırmaq, analiz etmək, yaratmaq və əlaqələndirmək bacarıqlarımız zamanla inanılmaz bir şəkildə sürətlənəcək və artacaqdır. (Kray kompüterlərinin bir saniyədə dörd yüz milyonluq hesablama sürətiylə yüz ildə edəcəyi hesablamanı beynimiz bir saniyə içində edir)
Zehni bacarıqlar və qocalma
“Qocaldıqca beyin hüceyrələrimizə nə olur?” sualına insanlar bir ağızdan qeyri-adi bir həvəslə “ölürlər” deyir.
Lakin Kaliforniya Universitetində işləyən Dr. Marion Daymondun beyin üzərində apardığı araşdırmaların nəticəsində məlum olduğu kimi normal, aktiv və sağlam beyin hüceyrələrinin insanın yaşlanma prosesi zamanı öldüyünə aid heç bir sübut yoxdur.
Əksinə, araşdırmalar göstərir ki, əgər beyin istifadə edilirsə, onun bir-biriylə əlaqəli qırışlarında bioloji artım əmələ gəlir. Yəni fərdin zəka səviyyəsi artır.
Statistika göstərir ki, altmış, yetmiş, səksən, doxsan yaşındakı insanların təlimlərə cəlb olunması sayəsində zehni performanslarında vacib və qalıcı proseslər baş verir.
Dünyanın əvvəllər heç bir zaman görmədiyi inqilabın astanasındayıq: insan beyninin inkişaf etdirilməsində çox vacib addımlar atılır.
Artıq laboratoriyalardan gələn məlumatlar qocalma müddətinin ayrılmaz hissəsi sayılan problemlərin həll edilməsində istifadə olunur.
Fərqinə varmışıq ki, beyinin ayrı-ayrı funksiyalarına aid məlumatlardan yararlanaraq, daxili proseslərimizi Zehin xəritəsi şəklində xaricə əks etdirərək yaddaşımızın yarandığı gündən indiyə qədər gəlib çıxan amillərdən, ritmindən faydalanaraq beyin hüceyrələri haqqındakı biliklərimizə və həyatımız boyunca daima zehni inkişaf imkanlarına baş vuraraq zəka müharibəsində qalib gələ bilərik.
********************************************************************
Saatı dayandırın
Müddət ........ dəqiqə
Sonra oxu sürətinizi və mətndəki söz sayını (bu nümunədə 1099 söz var) müddətə (dəqiqəyə) bölərək bir dəqiqədə neçə söz oxuduğunuzu hesablayın.
Oxu sürəti düsturu
1 dəqiqədə söz sayı (dss) = söz sayı × müddət
Hesabladıqdan sonra əldə etdiyiniz rəqəmi paraqrafın sonunda dss üçün ayrılmış yerə yaxud 305-ci səhifədəki İrəliləmə tablonuza və İrəliləmə qrafikinizə qeyd edin.
Oxuma sürəti ........
SINAQ İMTAHANI 1:
Anlama
Sualları cavablayarkən “Düz” və “Səhv”i dairə içinə alın, variantlarla verilən testlərdə isə doğru olduğunu düşündüyünüz cavabın qarşısına “” işarəsi qoyun.
1. Zirvəyə yüksəlmiş İngiltərə şirkətlərinin 10%-i təhsil üçün böyük miqdarda vəsait və zaman ayırır.
Düz/Səhv
2. Milli Olimpiya Komandaları zamanlarının
(a) 20 -i
(b) 30 -i
(c) 40 -i
(d) 50 -i
motivasiyaya, zehni müdafiə və canlandırmanın inkişafına ayırır.
3. Dövlət tərəfindən “Beyin Naziri” vəzifəsinə təyin edilən şəxs kimdir?
(a) Dr. Marion Daymond
(b) Dr. Luis Alberto Makado
(c) Dominik O’Brayn
(d) Plato
4. Rəqəmlərlə iş sol beyin yarımkürəsinin funksiyasına daxildir. Düz/Səhv
5. Albert Eynşteyn, İsaak Nyuton, Pol Sezan və Motsart uğur qazandılar, çünki onlar:
(a) saylarla məntiqi
(b) sözlərlə analizi
(c) rənglə ritmi
(d) analizlə simvolu
birləşdirdilər.
6. Zehin xəritəsində
(a) Ortaya bir obraz yerləşdirirsiniz
(b) Ortaya bir söz yerləşdirirsiniz
(c) Ortaya heç nə yerləşdirmirsiniz
(d) Ortaya hər zaman bir söz və obraz yerləşdirirsiniz
7. Yeni çox sürətli və əhatəli oxu texnikalarından istifadə edərək:
(a) dəqiqədə beş yüz sözdən
(b) dəqiqədə min sözdən
(c) dəqiqədə on min sözdən
(d) dəqiqədə yüz min sözdən
artıq normal oxu sürətinə çata bilərsiniz.
8. Kitab oxumaq üçün zehni iş birliyi yaradan iki şirkət
(a) IBM və Coca