Tədbirdə süstəmü səbükray,
Sən bir mədəd etməsən mənə, vay!
Ey məş'əleyi-təriqi-tarik,
Vey rahnümayi-rahi-barik!
Ehsanını hadiyi-təriq et,
Bir feyzi-nəzər mənə rəfiq et,
K'alayişi17 -ixtilafdan pak,
Peyrəvliyin eyləyim tərəbnak.
Gülzari-vücudum edə sirab,
Barani-riyazi-alü əshab!
QƏSİDƏ
Ya mənbəül-məkarimi və ya mə'dənül-vəfa,
Ya məcməül-məhasini və ya mənbəül-əta.
Əntəl-ləzi büistə ileyna mübəşşirən,
Vəxtarəkəl-ilahə ənil xəlqi vəstəfa.
İt'əl-ləzi təfəzzələhül-qürbə vəl qəbul,
Vəntəl-ləzi təfərrədəhül-izzü vəl-üla.
Mən irtica bilütfikə maxabə vəntəfi,
Mən iqtəda bişər'ikə mazaə vəhtəda.
Ya övnə mən təfəqqədəhü ində şiddətin,
Ya kəhfə mən təbəssənə fizzəri vənnəca.
İsa nəmirəsəd beto dər qədrü mənzələt,
Bər çərx əgər nəhəd zisəri-iqtidar pa.
Me'rac yafti to vü bər Tur şod Kəlim,
Fərq əz to ta Kəlim ziərşəstü ta səma.
Abi-to bud k'atəşi-Nəmrudra nişand,
Ruzi ke, kərde bud dər atəşi-Xəlil ca.
İqrari-kaferist zişər'i-to inhiraf,
Bürhani-gümrəhist beğeyri-to iqtida.
Ta münqətə' nə gərdəd əz asibi-ixtilaf,
Şod bəste bər to silsileyi-silki-ənbiya.
Ba ənbiyast nesbəti-zati-to çun əlif,
Həm ibtida toi behəqiqət, həm intəha.
Təqdir coz rizayi-to kari nəmikonəd,
Peyvəste taəti-to əda mikonəd qəza.18
Ey afitabi-zatinə hər zərrə bir nəbi,
Min şər' din diyarinə hər zərrədən ziya.
Sən qayəti-vücudsənü özgələr tüfeyl,
Sən padişahi-mülksənü özgələr gəda.
Carubi-gərdi-rəhgüzərin bali-Cəbrəil,
Taqi-rəvaqü dərgahin eyvani-kibriya.
Darüşşəfayi-həşrdə bimari-mə'siyət
Şəhdi-şəfaətindən umar şərbəti-şəfa.
Ey çaryari-kamilin ə'yani-mülki-din,
Ərbabi-sidqü mə'dələtü rif'ətü həya.
Dövrün bu dörd fəsl ilə bir mö'tədil zaman,
Şər'in bu dörd rükn ilə bir mö'təbər bina.
Ya Mustəfa, Füzuliyi-möhtacə rəhm edüb,
İzhari-iltifat ilə qıl hacətin rəva.
BU, ƏRZİ-ƏDƏMİ-QÜDRƏTDİR VƏ ÜZRİ-FİQDİ-QÜVVƏTDİR19
Arayişi-söhbət eylə, saqi!
Ver badə, mürüvvət eylə, saqi!
Bir cam ilə qıl dimağımı tər,
Lütf eylə, bir iltifat göstər!
Qəm mərhələsində qalmışam fərd,
Nə yar, nə həmnişin, nə həmdərd.
Həmcinslərim təmam getmiş.
Söz mülkündən nizam getmiş,
Bu bəzmdə sən qalıbsənü mən,
Bu bəzmi gəl edəlim müzəyyən!
Sən ver badə, mən eyləyim nuş,
Mən nəzm oxuyum, sən ona tut guş!
Bir dövrdəyəm ki, nəzm olub xar,
Əş'ar bulub kəsadi-əs'ar.
Ol rütbədə qədri-nəzmdir dun
Kim, küfr oxunur kəlami-mövzun.
Bir mülkdəyəm ki, gər udub qan,
Məzmuni-ibarətə çəkib can,
Min riştəyə türfə lə'l çəksəm,
Min rövzəyə nazənin gül əksəm,
Qılmaz ona hiç kim nəzarə,
Derlər gülə xar, lə'lə xarə.
Ancaq deməzəm ki, xaki-Bağdad
Alayişi-nəzmdəndir azad.
Yoxdur bir mülk bu zamanda
Kim, nəzm rəvacı ola onda:
Nə Hind, nə Fars, nə Xorasan,
Nə Rumü Əcəm, nə Şamü Şirvan.
Olsaydı birində bir süxənsənc,
Əlbəttə, əyan olurdu ol gənc.
Gəncineyi-nəzm gizli qalmaz,
Sanmın20 günəş olsa, nur salmaz.
Kanı necə kim nihan tutar daş,
Eylər onu lə'l aləmə faş.
Hala məgər iqtizayi-dövran
Oldur ki, ola o gənc pünhan.
Dövran ilə mən nəqiz seyrəm,
Dövr əhlindən məgər ki, qeyrəm.
Dövran istər ki, xar ola nəzm,
Biizzətü e'tibar ola nəzm,
Mən müntəzirəm verəm rəvacın,
Bimar isə, eyləyəm əlacın.
Ol nəfyi-kəmali-hikmət eylər,
Lazım bilirəm xəsarət eylər.
Tə'miri-xərabə talibəm mən,
İnşəallah ki, qalibəm mən.
SAQİNAMƏ
Saqi, mədəd et ki, dərdməndəm!
Qəm silsiləsinə paybəndəm.
Qəm dəf'inə cami-mey dəvadır,
Tədbiri-qəm eyləmək rəvadır.
Səndən nə inayət olsa vaqe,
Fikr etmə ki, məndə ola zaye.
Mən bir sədəfəm, sən əbri-niysan,
Ver qətrəvü al dürri-qəltan.
Sənsən xurşidü mən siyəh xak,
Ver atəşü al cəvahiri-pak.
Rəhm