Müstəntiqin mənə yaxınlaşdığını görüb çətinliklə də olsa daxili təlatümlərimdən ayrıla bildim. Yəqin yenə deyəcək ki, nə oldu, xəbər verə bildinmi? Amma o mənə heç ağlımdan keçirmədiyim və məni yenidən təlatümlər burulğanına salacaq sözlər dedi:
– Problem yaranıb, – əlini hürkə-hürkə qarajın yanında dayanmış ölü maşınına tərəf uzadaraq, – onları bir-birindən ayıra bilmirlər, – söylədi.
– Bəs nə olacaq?
– Elə bilirsiniz mən bilirəm. Ekspertlər deyirlər ki, onları yalnız morqa aparıb cərrahi yolla ayırmaq lazım gələcək. Amma yenə də tam şəkildə ayırmaq mümkün olmayacaq, başa düşürsünüz də?..
– Hə, əlbəttə, – mən dodağımın altında pıçıldadım.
Müstəntiq nə fikirləşdisə əlini cibinə salıb bir üzük çıxartdı:
– Tanış gəlir?
– Onun nişan üzüyüdü. “Moskva” univermağından almışdıq, yadımdadı. Cibindən tapdınız?
– Yox, barmağından çıxardıq, – deyib onu mənə sarı uzatdı.
– Qəribədi, o, heç vaxt nişan üzüyünü barmağına vurmazdı. Yalnız bircə dəfə toyunda taxmışdı, vəssalam.
– Nə bilirsiniz, bəlkə heç vaxt bəxt üzüyünü barmağına taxmağa ehtiyac duymayıbmış? Bəlkə özü belə istəyibmiş?..
Sözün açığı müstəntiqin məsələyə belə yanaşması mənə bir az qəribə gəldi. İndi o da soyuq başlı, normativlərlə hərəkət edən əməliyyat işçisi kimi yox, elə mənim kimi düşünürdü. Bəlkə də dilə gəlib danışsaydı bu anlaşılmaz ölümə haqq qazandırmaq üçün məndən də yaxşı arqumentlər tapa bilərdi. Amma o, çox danışmadı, sadəcə ikicə kəlmə deyib uzaqlaşdı.
– Onlar meyitdən çox sevgi heykəlinə oxşayırlar.
– Siz də elə düşünürsünüz?
– Əlbəttə, elə bilirsiniz mənim ürəyim yoxdu…
Yiyəsiz baş
Şəhərin kanalizasiyasının dənizə töküldüyü yerin yaxınlığında kəsilmiş insan başının tapılması xəbəri məni uzun məşəqqətdən sonra səhrada suya rast gəlmiş səyyah kimi sevindirdi. Yerimdən sıçrayıb “ura” qışqırmağa hazırlaşırdım ki, şef məni qabaqladı; adətən günün bu vədələrində mürgü vurmaqdan altı tuluqlanmış gözlərinin parıltısından anladım ki, o da məsələdən halidi və ən azından mənim kimi sevinməkdədi.
– Eşitdin də…
– Hə, hə, – tələm-tələsik əl çantamı yığa-yığa danışırdım, əslində danışmırdım, heç o da danışmırdı, eləcə qırıq-qırıq səslər çıxarırdıq. İllərdi birgə işlədiyimizdən maraqlı peşə vərdişlərimiz formalaşmışdı, onların içərisində şəxsən mənim ən çox xoşuma gələni “him-cim”lə bir-birimizi başa düşmək idi.
– Bilirsən də…
– Hə, hə…
– Yaxşı, yaxşı qazmaq lazımdı…
– Okey, okey.
– Çatdıracaqsan?
– Yes, yes!
– Di, davay!
– Davay, davay! – tapşırıq aydın idi, vaxt itirmədən hadisə yerinə birinci çatmalıydım. İnanılmazdı… insan başı kəsiblər… əsil insan başı… Yes! Bu “yes”i mən demədim, şefin səsiydi, sağ əlinin yumruğunu düyünləyib oyunun ikinci hissəsinin axırıncı dəqiqələrində hesabı açan futbolçular kimi çılğın bir ehtirasla qışqırırdı.
Hadisə yerində heç kimin gözə dəymədiyini görüb əsməyə başladım “vay, dədəm, vay, bəlkə gecikmişəm”. Handan-hana çoxdan tanıdığım sahə müvəkkilinin yorğun-yorğun mənə sarı gəldiyini görcək, gözlərimə işıq gəldi.
– Hanı baş? – sualın yox, səsimin vahiməsindən özüm də səksəndim.
– Salam-məlöyküm, – sahə müvəkkili elə arxayın salam verdi ki, sanki burda adam yox, heç toyuq başı da kəsməyiblər.
– Baş!
– Apardılar…
– Hara?
– Xaşxanaya… Hara aparacaqlar, morqa!
– Bizimkilərdən kimsə var idi?
– Yox, birinci özünü yetirən sənsən.
– Nə yaxşı! – artıq vaxt itirmədən morqa şığımaq lazım idi, lakin…
– Dayan görüm e, “yaxşı” nədi? Burda insan başı kəsilib sən “yaxşı” deyirsən? Sizin peşənizdən heç xoşum gəlmir də, evdə də uşaqlarınız deyir ki, dədəmiz gedib çörək qazanmağa…
– Yaxşı də, məni yubatma…
– Amma əntiqə baş idi, – sahə müvəkkilinin öz-özüylə danışırmış kimi dediyi sözləri eşitcək, ayağım yerə mıxlandı.
– A, sən özün görmüsən onu?
– Gördün nədi? Öz əllərimlə götürüb qoydum torbanın içinə…
– Necə idi?
– Manyaksan ki, sən!
– Sən Allah təsvir elə… yalvarıram… əntiqə olan nəydi?
– İşə düşmədik… Bizim tərəflərin adamının başı deyildi, hər halda mənim versiyam belədi. Bir az, necə deyim sənə, Marksın başına oxşayırdı. Bilirsən də Marks kimdi? Hə, canım sənə desin, çox ağıllı gözləri var idi, düzdü ölüydü, amma hər ölünün elə gözləri olmur axı? Alnında dörd dənə dərin qırış gedirdi, yəqin oxuyan adam olub də… Neynirsən, adə? – o, danışdıqca mən artıq dəftərçəmi