Natiq Məmmədli. Qəhrəmanım sənsən.
Bakı, “Köhlən” nəşriyyatı, 2020.
© Natiq Məmmədli / 2020
© Köhlən Nəşriyyatı / 2020
İSBN: 978-9952-8360-8-0
facebook.com/kohlanpress
instagram.com/kohlanpress
twitter.com/kohlanpress
kohlanpress.az
(+994 55) 359-99-23
Qəhrəmanım sənsən
Əziz oxucum, səni bu kitabı oxumağa və ümumiyyətlə oxumağa inandırmaq üçün sözlər fikirləşirəm. Mənim sözlərim sehrli və ya həyatını dəyişəcək qədər qeyri-adi gücə malik deyil, hər gün eşitdiyin, hər gün söylədiyin adicə sözlərdir. Yalnız bizim birgə inamımız sadə kəlmələri möcüzəyə çevirib bizi başqalarından fərqli və daha güclü edə bilər.
Kitabı tək özümə yox, həm də sənə inanaraq yazıram. Bütün əsərlərimin qəhrəmanı sənsən – sənin duyğuların, təklənməyin, özünü ifadə eləmək üçün gündəlik mübarizən, ürəyinin döyüntüləri, tarıma çəkilmiş əsəblərin və nəhayət sabaha inamın. Oxumağa başlasan görəcəksən ki, sətirlərin arasında gizlənmiş Səni tapmaq elə də çətin olmayacaq. Həyatının bütün rəngləriylə birgə özünlə tanış olmağa hazırsansa, özündən ehtiyat eləmirsənsə, onda buyura bilərsən, bu, sənin kitabındır!
Qəhrəmanlar təkcə müharibələrdə yetişmir. Adi həyatlarını yaşayan elə səssiz, elə təvazökar qəhrəmanlar var ki, bəlkə də hər gün yanımızdan ötüb keçirlər, amma biz onların fərqinə varmırıq. Heç özlərinin də öz hünərindən xəbərləri olmur. Onların qəhrəmanlığı qəfil bir anın içərisinə sığmayan, ömür boyu davam edən şücaətdir. Onlar qeyri-adi heç nə etmirlər, sadəcə oxuyurlar və mənəvi dünyamızdan gurultulu sözlər danışmağı sevməzlər, lakin onun sərhədlərini qoruyarlar. Onlar məsləhət vermir, öz şəxsiyyətləriylə nümunə yaradırlar. Mən səssiz qəhrəmanların yazıçısıyam.
MƏNİM OXUCUM MƏNİM QƏHRƏMANIMDIR!
Sevgi məbədində qətl
Canlarını qarajda, elə avtomobilin içindəcə məhəbbətlə məşğul olarkən tapşırmışdılar. Çox qəribə ölüm idi. Bir-birilərinə sarmaşıq kimi sarılıb, qol-boyun olub ölmüşdülər. Ölüm mələyi qızğın ehtirasın ən yüksək nöqtəsində, əzaların gərilib, gözlərin qığılcım saçdığı məqamında başlarının üstünü haqlamışdı. Elə bil şəkil çəkdirirdilər. Yox, yox, daha çox məhəbbət heykəlinə oxşayırdılar. Heç bir heykəltəraşın təfəkkürünün hüdudlarına belə sığmayan, hətta düzəltməyə cəhd etsə belə, alınmayacaq möhtəşəm, canlı və soyuq heykələ dönmüşdülər.
Sanki məhəbbətsiz boz günlərinin yerini doldurmaq, sevgisiz keçən anlarının qisasını almaq üçün bir-birlərinə möhkəmcə sarılmışdılar. Evli kişi, ərli arvad, görən olsa nə deyərdi?
Kimsənin ağlının ucundan belə keçirmədiyi soyuq məkanda, qaranlıq qarajın divarları arasında pünhan sevgidən məhəbbət abidəsini bütün coşğusu, bütün təntənəsiylə yalnız ölüm mələyi yarada bilərdi. Bu abidənin qarşısına gül qoyan olacaqdımı? Heç qoymasınlar… Ölənin arvadı, o birisinin kişisi bu biabırçı heykələ bəraət qazandıra biləcəkdilərmi? Bu ölülərə yiyə duran tapılacaqdımı?
Onlarınsa heç nə vecinə deyildi; bütün sevənlərə yandıq verirmişlər kimi sarmanmışdılar, dünyaya meydan oxuyurmuş kimi bir-birinə sığınmışdılar. Onları ayırmaq, ayrı-ayrı qəbirlərə qoyub, ayrı-ayrı yerlərdə dəfn eləmək bu dünyada heç kimin öhdəsindən gəlmədiyi, ümumiyyətlə rastlaşmadığı iş olacaqdı.
Mən hadisə yerinə çatanda yalnız bu haqda düşünürdüm. İnsanların nə fikirləşməsi, şəhərdə hansı şayiələrin dolaşması, xəbər saytlarının ağızlarına gələni yazması, müxtəlif fərziyyələr, yozumlar heç eynimə deyildi. Məni yalnız bir məsələ düşündürürdü: onları bir-birindən ayırmaq mümkün olacaqdımı?
Fikrimdə yanılmamışdım, elə qarajın ətrafına toplaşmış adamlar da bu haqda danışırdılar. Məni görən kimi söhbətin yönünü dəyişmək istəsələr də, artıq gec idi, həm də buna ehtiyac da yox idi. Olan olmuşdu, necə deyərlər, görünən dağa bələdçi lazım deyildi.
Ağzımı açan kimi hansı sualı verəcəyimi göydə qapan adamlardan biri dərhal danışmağa başladı:
– Pişiklər qarajın qapısının ağzına yığışmışdılar. Deyim sənə, bizim məhələdə heç vaxt bu qədər pişik olmayıb. Elə hey miyoldaşır, cırmaqlaşır, anası süddən kəsilən bəbəklər kimi civildəyib qışqırışırdılar. Gəlib onları qovlayanda gördüm qapı açıqdı. İçəri keçmədim, heç əlimi də vurmadım. Tez rəhmətliyin telefonuna zəng elədim. Gördüm səs içəridən gəlir, dalağım sancdı. Polisə xəbər verdim, gəlib qapını açdılar.
– Bəs sonra…
– Sonra deyəndə ki, sonrası da belə… Lüt-bülbül sarılıblar bir-birlərinə ölüblər… Ekspertlər gəlmişdilər, deyirlər ki, üç gün olar…
– Vəssalam? Bir-birinə sarılıb ölüblər?..
– Dəm qazı, qardaşım, dəm qazı, – adamlardan biri dilləndi, – dəm qazından boğulublar. Qarajda köhnə bir qaz sobası var idi. Yandırıblar qızışsınlar… o da belə…
Mən onların son nəfəslərini necə təhvil-təslim etdiklərini, həyatın başa çatdığı ən axırıncı məqamda nə barədə düşündüklərini beynimdə çək-çevir etmək istəyirdim. Çox güman ki, ölüm anidən gəlib. Gözlərinin xumarlanmasını, beyinlərinin dumanlanmasını coşğun ehtirasın həzin təamı zənn ediblər. Ölüm onları iş başında, kimsəylə bölüşmədikləri duyğularının qanadlanıb pərvazlandığı məqamında namərdcəsinə yaxalayıbmış. Çox urvatsız, çox məzmunsuz ölüm olub… Nə evli kişiyə, nə ərli qadına yaraşan, dilə-dişə düşsə adamı hörmətsiz edən bir ölüm. Bəlkə də belə yaxşıdı. Sevdiyinin qolları arasında, əbədi məhəbbətin ən ləziz məqamında ölümdən xəbərsiz qəflətən öləsən. Bəlkə xoşbəxtlik belə olur…
– Siz onun dostusunuz? İcazə verin özümü təqdim edim, kapitan Həsənov. – Polis zabiti harasa tələsən adamlar kimi tez-tez danışırdı, – bilirsiniz, işi mən aparıram. Sizə sualım yoxdu, ancaq məsləhətləşmək istəyirəm.
– Buyurun.
– Bilirsiniz, mənim praktikamda belə hal birinci dəfədi. Belə götürəndə hər şey göz qabağındadı, amma məsələnin o biri tərəfi də var. Bu ölülərə kim yiyə duracaq?
Müstəntiq sürətlə verdiyi sualın qarşısında duruxacağımı gözləyirmiş kimi dayandı. Dostumun şəxsiyyət vərəqəsini, bir də qarajın açarını mənə uzatdı.
– Bunları da götürün. Cəsədləri isə… cəsədləri isə hələlik morqa aparırıq. Proseduru bilirsiniz də. Amma sonra ölülərə yiyə duran olmalıdır axı.
– Bəs ailələrinin xəbəri varmı?
– Qadının ailəsinə şəxsən özüm xəbər vermişəm. Heç ərini tapa bilmədim, dəqiq bilmirəm, deyəsən Rusiyadadı. Deyirlər, ildə bir-iki dəfə arvadına baş çəkir ya yox. Mən qardaşlarına dedim.
– Qardaşlarına?! Nə dediniz?
– Yox, təfsilatıyla danışmadım. Eləcə bacınız ölüb dedim. Mən də sizin kimi düşünürdüm, amma onlar çox soyuq qarşıladılar. Rayonda yaşayırlar, yəqin sabaha-biri günə gəlib morqdan apararlar. Yaxın dost olmusunuz, bəlkə kişinin ailəsinə də siz deyəsiniz?
Mən müstəntiqi başa düşürdüm. Dağdan ağır yükü mənim çiynimə qoymasına görə onu heç qınamırdım da. Biz doğrudan da dost idik. İllərdən keçən sadiq, möhkəm dostluğumuz var idi. Belə ölümü adam heç düşməninə arzulamasa da, mən yenə ona haqq qazandırmaq üçün nələrsə düşünə bilərdim və düşünürdüm də. O,