Satyn
OMNIBUS 6
Om minder lief te hê – Ettie Bierman • Margot en die meerman – Anita du Preez • Hartstog in Malawi – Lizet Engelbrecht
Jasmyn
1
Arabel pak ’n laaste paar vuil koppies in die eersteklaskajuit weg, dan tel sy die mikrofoon op.
“Dames en here, ons nader Johannesburg-lughawe, waar die weer gunstig is, met ’n matige noordewind. Maak asseblief seker dat u sitplekgordels vas is. Namens kaptein Du Plessis en sy bemanning, dankie dat u met Jakaranda-lugdiens gevlieg het. Ons hoop om u in die nabye toekoms weer aan boord te verwelkom.” Sy herhaal die aankondiging in Engels en Duits, en gaan sit dan langs een van die ander lugwaardinne om haarself vas te gord.
“Dankie, Tess, dis altyd lekker om ’n vlug saam met jou te doen,” bedank sy haar kollega.
“Ek stem. Gaaf om te dink ons gaan nog drie maande saam vlieg. Ons twee sien mekaar te min. Altyd net haai of koebaai op Heathrow of Schiphol. Ek wens ons kon hierdie bemanning ook drie maande lank gehou het. Net toe ek Doep mooi na my hand geleer het, verander die vlugrooster.”
“Seker om vir die nuwe aanstellings voorsiening te maak.”
“Drie nuwe kapteins … iets om na uit te sien. Ek wonder hoe die ouens gaan wees? In die begin seker vreeslik korrek, en sal presies volgens die boek vlieg. Vir die geringste wolkie die gordelligte aansit en elke vyf minute die klokkie lui vir koffie, tee of Eno’s.”
“Coffee, tea or me,” spot Arabel.
“As hulle mooi is, kla ek nie. Dan gaan hou ek graag sy hand vas.”
“Alle mans is vir jou mooi.”
Tess lag. “Party net mooier as ander, veral dié wat ongetroud is. Ek hoop darem een uit die drie het blou oë. Ek is deesdae, soos Van Gogh, in my blou periode. Kobaltblou, Houtbaaiblou, kom-hierso-blou … Fluit net, en ek’s daar!”
“Van Gogh was nooit in ’n blou periode nie, dit was Picasso.”
“Wie ook al … Dis goed dat Jakaranda nuwe bloed inkry. Ek sien uit daarna om nuwe hunks te bearbei.”
“Oppas dat hulle vrouens nie daarvan hoor nie,” waarsku Arabel. Tess is altyd vol grappe en stories oor haar verowerings, daarop gemik om haarself as modern en wêreldwys voor te doen. Maar ’n mens weet nooit wanneer sy dalk ernstig is nie. Arabel is lief vir dié blonde maltrap en is bang dis nie net praatjies in die wind nie. Netnou stamp Tess haar kop en kry seer.
Tess is verontwaardig. “Vriendin, hoe ken jy my?”
“Té goed. Daarom sê ek: pasop vir die getroude ouens.”
“Ek pasop, Bella-bel. Ek hou van ’n lekker jol, soos enige normale meisie. Maar nie ten koste van ’n vrou en kinders nie. Dis taboe. Eerste waarna ek altyd kyk, is ’n ou se hande. Sy vingers. Selfs al lyk dit veilig, moet mens seker maak daar’s nie ’n wit kringetjie om sy ringvinger nie. Weet jy hoeveel ouens doen dit?”
“Doen wat?”
“Haal hulle trouring af en doen hulle voor as ’n loslappie.”
“Nee, ek weet nie, en ek sorg ook dat ek nie in ’n posisie kom om uit te vind nie.”
“Dis hoekom ek bly is oor die nuwe aanstellings. Op gemiddeld sal al drie tog sekerlik nie oud en getroud wees nie. Ek hoor twee kom uit Zimbabwe. Die ander een uit Australië – glo ’n oud-Suid-Afrikaner wat ’n paar jaar vir Qantas gevlieg het. Hopelik ’n tipiese Crocodile Dundee, met sy hemp tot op sy naeltjie oopgeknoop. Arms wat ’n meisie kan vasvat, sodat sy dit dae later nog sal wéét en vóél …”
“Tess! Hou op nonsens praat,” keer Arabel, haar stem skerper as wat sy bedoel het, terwyl sy die skielike hol gevoel op haar maag ontken. Australië het duisende vlieëniers, maan sy haarself. Net so volop soos wallabies en bloekombome. Sy moenie paranoïes raak elke keer as Qantas ter sprake kom nie. Hy is al ses jaar weg en sal nie nou meer terugkom nie. Dalk het hy lankal bedank en sit in Moskou of Ysland. Soos sy het hy ook altyd wanderlust gehad vir ver plekke. “Vergeet hom. Aussies maak net moeilikheid. Kyk hoe gaan dit met ons rugby en krieket.”
“Rugby en krieket?” herhaal Tess. “Ek het nie eintlik dáái soort sports met die man in gedagte gehad nie.”
Arabel is nie geamuseer nie. “Jy het net een ding op jou brein!”
Tess kyk ondersoekend na haar. “Ek terg sommer … Kyk, ek weet een of ander simpel vent het jou destyds kwaad gemaak, sodat jy ’n gly gevang het in mans. Dis verstaanbaar. Ons het almal gesimpatiseer en ons tonge op al die regte plekke geklik. Maar magtag, Arabel, dit was jare gelede, lank voor jy lugwaardin geword het. Dis tyd dat jy die stukke optel en aangaan, anders gaan jy ’n ou suurpruim op die rak word.”
“Hy was nie simpel nie. En ek is nie kwaad of suur nie.”
“Wat is jy dan?”
Arabel aarsel. Sy weet self nie. “Net versigtig …”
“Waarvoor?”
“Om nie ’n tweede keer uit dieselfde bus te val nie.”
Dis die eerste keer dat Arabel effens oopmaak. “Hierdie … e … bus,” waag Tess dit. “Wat het hy gedoen om jou so versigtig te maak?”
“By die verkeerde halte gestop,” antwoord Arabel kortaf.
“Hoe bedoel jy?”
“Die terminus. Die einde van die pad.”
“Hoekom?”
“Want die wiele het afgeval en die battery was pap.”
“En jy wou nie afklim nie?”
“Nee. Maar ek moes … Hy het gerem, my uitgegooi en weggery.”
“Blessit drip!”
“Nee, hy was nie. Dit was my eie skuld …”
Arabel vee met ’n moeë hand oor haar oë en laat rus haar kop teen die kajuitwand. Dit was ’n lang deurnagvlug: Frankfurt – Windhoek – Johannesburg. En die Boeing 747 was vol. Vol klagtes en moeilike passasiers, huilende babatjies en veeleisende tieners.
Net so moeilik en veeleisend soos sy destyds … Sy was jonk, maar dis nie ’n verskoning vir selfsug nie. Natuurlik was Henning nie ’n engel nie. Hy kon ook maar goed dwars wees as hy wou. Boonop was hy oorwerk, gestres en self ook onder druk. Maar dis sý wat die meeste skuld vir die fiasko moet dra, weet Arabel. Sy moes minder behep met haarself gewees het en hom meer ondersteun het.
“Hoe rym dit?” vra Tess. “Hy smyt jou uit, maar hy is nie ’n drip nie en jy is nie kwaad vir hom nie?”
“Ek wás kwaad. Ek wou hom vermoor! Sy keel met ’n stomp mes afsny. Gelukkig was hy ver weg en kon ek hom nie bykom nie.”
“Het jy ’n foto van die skurk?” wil Tess weet.
“Iewers in ’n boks bo in ’n kas, seker al opgevreet deur die vismotte.”
“Dit sal hom leer, as sy neus weg is. Haal sy foto uit.” Tess keer toe Arabel protesteer. “Nee, dis nie wat jy dink nie. Nie om oor te treur of hom in jou dagboek te plak nie. Plak hom buite teen ’n boom op. Of slaat hom met spykers vas. Dan koop jy vir jou veerpyltjies. En dan gaan staan jy voor sy bakkies en gooi hom vol gate, tot hy voos en flenters van die boom afval. Dan tel jy die stukke op en spoel hulle in die toilet af. Jy sal verbaas wees hoeveel beter jy daarná sal voel.”
Goeie terapie, dink Arabel wrang en kyk deur die venster. Dit lyk soos Isando se fabrieke onder die bakboordvlerk. Sy wens kaptein Doep wil die enjins ooptrek sodat hulle gouer kan land. Tess bedoel dit goed, maar die getorring werk op haar senuwees.
“Dan kan jy aangaan met die res van jou lewe,” las Tess by.
“Ek leef darem nie soos ’n kluisenaar wat op ’n hopie sit en huil nie,” skerm Arabel.
“Nee, nie ’n kluisenaar nie. Eerder ’n