“Dan sal ek gaan blomme pluk in die park, sleutelblomme en narsings. Jy moet my wys waar die blomme groei, David. Maar wanneer sal dit wees?”
Arthur se vriende het vir die aandete gebly, en die kraffies het óm en óm gegaan in die kring rondom die tafel. Hulle het vroliker en luidrugtiger geword: hulle het planne beraam om te gaan perde koop in Cill Chainnigh, hulle het geswets oor die meisies wat hulle verower het en die jagavonture wat hulle meegemaak het, en dit was ná middernag toe hulle sing-sing vertrek het.
Die reën het verbygeruis en die lente het aangegroei: die nat bome en hegge het geskitter in die sonlig. Daagliks het Arthur na die boerdery gegaan om die perde te inspekteer. Met die mooi weer het ander besoekers ook langs die landspaaie aangekom, en heel eerste het die Cunninghams hul opwagting gemaak, lady Elizabeth met wuiwende vere aan haar hoed en haar bende giggelende dogters almal saamgeprop in die koets, en meneer Cunningham self gedwee agterna te perd, oorstem soos altyd deur die vroumense.
Eers toe die tee bedien is, het David hom by die geselskap gevoeg, want Alice het vir Toby gestuur om hom in die biblioteek te gaan soek, en onwillig het hy toegelaat dat lady Elizabeth hom oorweldig.
“David, uiteindelik! Wanneer laas het ons jou gesien? Jy moet hom onder hande neem, lady Alice; dis nou jare lank dat hy afgesonder hier leef. Daar is geen dans of jagbyeenkoms in die omtrek wat hy ooit bywoon nie – hy sonder homself net af met ’n klomp boeke. Dis onnatuurlik, al hierdie gelees! Wat word van die jongmense deesdae?” Speels gee sy hom ’n stampie. “Toe, jou vabond, jy kan hand bysit noudat jy opgedaag het. Fanny, Maria, laat David vir julle tee bring, en moenie dat hy weer verdwyn nie!”
Cunningham begroet David se koms met verligting waar hy voor die venster staan, ongemaklik by al die vroue.
“Goeiendag, David,” groet hy. “Weet jy miskien waar Arthur is?”
“Ek glo hy het gaan ry, meneer Cunningham – moontlik sal u hom nog by die boerdery vind.”
“Kom ons stap af soontoe en kyk of ons hom daar kry.”
Hy beweeg reeds na die deur, maar Fanny en Maria spring op van die rusbank om David beet te gryp, een aan elke kant, terwyl hulle moeder vertederd toekyk.
“Ag nee, Pappie, Pappie kan nie nou al weer vir meneer David wegsleep om na die perde te gaan kyk nie! Hy’t nog nie eers ’n koppie tee gekry nie.”
Hulle vader is egter nie te kere nie, en David gaan met hom saam. Toe hulle buite kom, is dit asof Cunningham weer asemhaal: hy is ’n klein mannetjie, maar dit is byna asof hy groter word, en hy stap meer selfversekerd, sy rysweep vasgeklem agter sy rug.
“Ek wou nog met Arthur kom gesels het oor daardie jagperd wat Ned Carey wil verkoop,” sê hy, “maar ek het nooit die kans gekry nie. Ek was toe laasweek by kolonel Gunning gewees en hy sê hy glo …” Hy gesels voort, vry om weer oor mannesake te kan praat, en David moet weinig meer doen as luister.
Hulle stap van die huis af weg oor die groot veld in die rigting van die boerdery toe hulle sien hoe Arthur na hulle aangery kom. Nooit ry hy padlangs nie, altyd in dolle vaart oor die velde, en sierlik styg sy perd oor hegge en slote totdat hy langs die twee mans stilhou.
“Mooi so, jong!” roep Cunningham uit. “Jy weet darem nog hoe om op ’n perd te sit, ten spyte van al die jare in Engeland.”
“Wat dink jy dan, kêrel? Ek het darem nie die hele tyd by bals en dobbelsale deurgebring nie. Ek het ’n paar deksels goeie jagte meegemaak.”
Saam draai hulle om en loop terug huis toe deur die lang gras van die veld.
“En toe, Arthur,” vra Cunningham, “is jy nou vir goed terug?”
“Ek hoop so. Ek het ’n vrou gekry, ek is getroud, en dit is al rede waarom ek ooit weggegaan het. Nou kan ek weer aandag gee aan Donore.”
“Die plek het ’n baas nodig.”
“Dit hét – alles is maar verwaarloos. Ek sou nie durf om te gaan jag met die ploegperde wat ons deesdae hier het nie.”
“Julle’t goeie perde gehad toe jou vader nog geleef het.”
“Almal verkoop toe ek die geld moes hê om Engeland toe te gaan. Onthou jy nog daardie sweetvos wat my vader in Durlas gekoop het? Maar ek gaan die stoet weer opbou, dat ons ordentlike perde kan hê vóór die jagseisoen begin. Hoe sê jy, sal jy met my oorry Killboy toe om te gaan kyk …”
Onder die kastaiingbome gaan hulle op die draad leun om te gesels oor Ned Carey se jagperd, en David verlaat hulle sonder dat hulle hom selfs sien gaan. Hy het sy lewe lank maar min met hulle te doen gekry – selfs as kind is hy aan homself oorgelaat terwyl Arthur en sy vader dag na dag gejag het of besig was met tuie en gewere. Hy het buite die kring gestaan, sy moeder vroeg reeds oorlede, sy grootmoeder teruggetrokke in haar kamer met al haar vae kwale, en niemand het op hom ag geslaan nie. Alleen het hy in die biblioteek gesit en lees, alleen het hy rondgedwaal deur die landgoed, oor die velde en heuwels van die omgewing. Toe het sir Frederick van sy perd geval, een glashelder wintersdag toe die grond glad was van die ryp, en is hy dood huis toe gedra; en Arthur het Engeland toe gegaan om ’n ryk vrou te soek met wie se geld hulle die landgoed aan die gang sou kan hou. Dié taak is ook verrig, en met sy bruid het hy teruggekeer na Donore om David se lewe te verander.
“Die Cunninghams gaan ’n bal gee,” vertel Alice een aand aan tafel. “Lady Elizabeth het vanmiddag ’n bediende oorgestuur met die uitnodiging.”
“Die ou vrou sal elke dag van die week ’n bal gee as sy die kans kry,” mompel Arthur.
“Sy sê dit is sodat ek die kans sal kry om al die bure te ontmoet. Kan ons gaan, Arthur?”
“Dis jý wat ’n bal behoort te gee, Arthur,” val lady Harriet haar in die rede; saans het sy nou weer te voorskyn getree uit die kamer waar sy haar so lank ingemessel het, en hulle vier het aan die lang, leë tafel gesit, oneindig ver van mekaar rondom die gloed van die kerse. “Die laaste keer dat hierdie huis vol mense was, was met jou vader se begrafnis.”
“Ag Ouma, hoe kan ek dan nou ’n bal gee? Dit kos musikante, en ’n kok uit Dublin …”
“Dit is deel van jou verpligting teenoor die bure. Toe jou grootvader nog geleef het, het ons byna elke week gaste gehad en gedans in die lang galery. Die mense …”
“Toe Oupa geleef het, was die lang galery nie vol vlermuise nie. Dit staan al jare lank gesluit.”
“En kan jy dan niemand kry om dit te verf en skoon te maak nie? Is daar dan nie genoeg bediendes in die huis nie?”
Toby, wat agter hulle stoele gedraai het, sit die skaal wat hy vashou neer om deel te neem aan die gesprek. “Lady Harriet,” sê hy, “met hierdie bende is daar letterlik geen huis te houe nie. Sou ek die galery nie lankal laat regmaak het nie as ek kon? Maar dit is heeltemal verniel, die reën het ingewaai en die behangsel is klaar. Die kandelare het ons afgehaal toe sir Arthur weg is en op die solder gebêre, en nou weet geen mens waar hulle is nie.”
“Ja, mag die duiwel jou daarvoor beloon!” roep Arthur. “Ek kon daardie kandelare laat verkoop het, en weet jy hoeveel sou ek daarvoor gekry het?”
“Jou grootvader het hulle spesiaal uit Frankryk uit bestel toe die huis gebou is,” voeg sy grootmoeder daaraan toe.
“Ons sal nuwes moet kry as ons die galery weer wil gebruik, lady Harriet. En ek het nou die dag vir lady Alice gesê, nuwe behangsel en nuwe gordyne ook.”
“Jy het my al van soveel dinge vertel wat ons nodig het, Toby,” antwoord Alice. “Maar eers moet my eie kamers regkom.”
Alice het ’n stel kamers aan die suidekant op die eerste verdieping vir haar gebruik oorgeneem, en dae lank is die huis nou vol werksmense wat die stoele en rusbanke moet oortrek en die Sjinese muurpapier plak met sy takke en drywende blomme. Een oggend toe Alice vir David op die trap teëkom, sleep sy hom na binne om dit alles te bewonder.