Die naaimasjien en ander stories. Rachelle Greeff

weet ek self nie.”

      Sy moes gesien het ek verstaan nie. “Ek weet nie, tot ek amper klaar is,” sê sy toe.

      “En is jy amper klaar?”

      “Miskien.”

      “Dis goed. Dan gaan jy seker weer terug?”

      “Dan gaan ek weer terug.”

      “Dis jammer.”

      “Alles is jammer.”

      Ek staan weer op, verskoon my, stoot die stoel terug en draai om.

      Sy praat met my rug: “Die een mens in my boek, die een karakter, ly aan demensie.”

      Wat is dimensie nou weer, dink ek, dink ek baie hard, maar weet nie en kyk net vir goeie maniere terug en glimlag en vra niks en wil net aanstap terug na my werk toe sy met een vinger tik teen haar kop: “Dit maak toe,” sê sy en dit laat my helemal omdraai terug na haar, maar ek bly waar ek bly. “Die groot fabriek hier bo dank almal af. Kanselleer die krag. Stop die water. Maar dis nie soos ’n kas, hierdie verstand van ’n fabriek en fabriek van ’n verstand, wat jy leegmaak en dis gedoen nie. Daar’s derhonderde papiere en pypies, ontelbare dinge, onsigbare goed, wat alles een vir een stukkie vir stukkie eers moet af voor dit kan weg. In die een deel van die fabriek hang die vlermuise en langbeenspinnekoppe al en kom nes die kransduiwe, dan’s ander dele nog aan die gang. Langsamerhand raak dit al meer skemer, maar nie salmrooi soos hier by julle nie.”

      Eers dink ek sy praat oor haarself – haar eie kop – maar as die vlermuise in jou kop hang, kan jy seker nie so praat nie. Ek weet nie wat om te sê nie, Lucky, jy’s altyd so bekkig, wat nou? Ek draai weg, loop agtertoe en kry ’n glas koel water en ’n skyfie suurlemoen en sommer ’n peppermentblaar ook al moet mens nie al twee gelyk doen nie, en vier blokkies ys, twee te veel seker, en neem dit vir haar, ek vergeet skoon van die piering en die servet.

      “Thank you.” Dis al wat sy sê: thank you.

      Ek weet wat are in Engels is: veins, reg? Maar kalk? Chalk? Wat’s kalk tog in Engels? Mr D’Oliviera, help my. Antie Yvette se are in haar kop in het ook so verkalk wanneer ek gaan kuier, en sy praat kwaai met Chardonnay, haar dogter en my niggie, hier’s ’n man wat sy nie ken nie, wie’s dié man? Bel die boere voor hy my rape – nie dat die boere sou worry nie. Chardonnay kom sê: “Askies, Lucky, Ma se kop raas mos deesdae. Sies, Ma, dis jou eie suster se kind, kan jy nie sien nie, onthou jy dan vir Lucky nie, Lucky van antie Marta?”

      Maar antie Yvette, wat nou ruik na pie en koolbredie, kyk net na my en haar oë wat bruin was, is so vaal soos die stofpad deur die chiffongordyne vóór sy dit vir Krismis gewas het.

      En toe vra ek vir Scarlett, voor ek myself kan keer, want as ek dit vergeet, vergeet ek een van die vernaamste parte van myself en my lewe en my alles of ek nie asseblief kan kom kyk, net kyk, na Erik se ma se tiensitplektafel nie. “Before it happens, the lime in my mind.”

      “Natuurlik,” antwoord sy.

      Toe ek die aand stap na die huis wat ek ken soos die palm van my hand wens ek ek kon vir Mr D’Oliviera sê, kyk, Mr D’Oliveria, kyk wie gaan nou kuier by ’n blankevrou van Engeland wat Shakespeare praat. En hy sal sê mens moet heinings maak om jouself en jou goete hier binne, maar hoe daai heinings lyk en wanneer jy dit wil verskuiwe, weet net jy, Lucky Marais, jy begryp?

      Is so, Mr D’Oliviera, is so. Maar vir eers, vir hierdie louwarm vroegaand, vir hierdie dag en datum, hoop ek jy merk my, ek, my ma se suiwere komafkind, in my Levis en nuwe Nikes padlangs in Bougainvillea in die rigting van Erik & Eddy se hoekhuis op die uitnodiging van Scarlett-Rose – so staan dit op haar kaartjie – Darcy Ridding. ’n Mondvol, sou my ma gesê, ja, Ma, maar ’n mooi mondvol, wat dink Ma?