• Znajdź osoby, które Cię zrozumieją – Choć ta rada brzmi błaho, to jednak warto jest mieć w swojej przestrzeni zaufane osoby, z którymi będziesz mógł porozmawiać – może będzie to ktoś, kto również cierpi na tę przypadłość?
RZS to trudna choroba, która wiąże się z dużym obciążeniem psychicznym. Warto więc razem z przyjacielem wybrać się na kawę czy do kina, porozmawiać o trudnościach. Może razem zapiszecie się na basen lub na kurs języka? Pozwoli Ci się to oderwać od Twoich problemów, a osoba, która jest blisko Ciebie z pewnością jako pierwsza zauważy spadek Twojej formy. I może uchroni Cię przed kolejnym trudnym tematem w RZS, jakim jest depresja.
Diagnostyka zapalnych chorób reumatycznych
Wczesne rozpoznanie zapalnych chorób reumatycznych – zwłaszcza w przypadku RZS – jest bardzo istotne, patrząc na to, jak szybko choroba może postępować, i jakie są konsekwencje zdrowotne dla osoby dotkniętej tą przypadłością. Wczesne rozpoczęcie leczenia może wpłynąć pozytywnie na przebieg choroby i doprowadzić ją do stanu remisji, zapobiegając w ten sposób powstaniu nieodwracalnej niepełnosprawności.
Samo rozpoznanie choroby, bez typowo obrazowo zmienionych stawów, wcale nie jest takie proste.
W celu zdiagnozowania choroby należy skupić się na następujących kwestiach:
1 1. Wywiad lekarski jest to jeden z podstawowych elementów diagnostycznych.
Co jest ważne, abyś powiedział lekarzowi:
• które stawy Cię bolą?
• czy występują obrzęki?
• czy występuje i jak długo trwa poranna sztywność?
Objawy zapalenia stawów, które występowały przez krótki czas (mniej więcej 6 tygodni) mogą świadczyć np. o ostrym wirusowym zapaleniu stawów.
Im dłużej utrzymują się objawy, tym bardziej prawdopodobne staje się rozpoznanie RZS.
Warto przed wizytą u lekarza przygotować się, przeanalizować, jakie objawy i jak często się u Ciebie pojawiają.
1 2. Konieczne będzie wykonanie badań laboratoryjnych, które będą pomocne w stawianiu diagnozy. W surowicy osób chorych na RZS można stwierdzić występowanie różnych autoprzeciwciał, w tym:
• czynnik reumatoidalny (RF),
• przeciwciała przeciwko cyklicznym cytrulinowanym peptydom (przeciwciała anty-CCP).
RF i przeciwciała anty-CCP mają charakter informacyjny, ponieważ dodatni wynik zwiększa szanse na potwierdzenie diagnozy, jednak ujemny wynik dalej nie wyklucza możliwości rozpoznania RZS. Obecność RF nie jest swoista dla RZS.
Podczas diagnozy i w trakcie leczenia RZS można pokusić się o wykonanie dodatkowych badań takich jak:
1 3. Badania obrazowe
W diagnostyce zapalnych chorób reumatycznych pomocne będą badania obrazowe. Może pojawić się sytuacja, w której badania laboratoryjne nie dają nam żadnej informacji na temat choroby, a dopiero badania obrazowe pokazują toczący się stan zapalny w stawach. Dlatego z pewnością Twój lekarz może zalecić wykonanie badań takich jak:
Młodzieńcze Idiopatyczne Zapalenie Stawów (MIZS)
MIZS jest chorobą układową tkanki łącznej dzieci i nastolatków (pojawia się przed 16 rokiem życia), uszkadzającą chrząstkę stawową, nasady kostne. Jej istotą jest przewlekły proces zapalny o podłożu autoimmunologicznym. Oznacza to, jak już wcześniej wspomniałyśmy, iż w wyniku nieznanego defektu układ immunologiczny atakuje tkanki własnego organizmu. Przebieg choroby jest różnorodny. Dziecko może skarżyć się na bóle nóg po dłuższym spacerze, bardzo szybko się męczy podczas wykonywania prostych czynności, mogą pojawiać się stany podgorączkowe nieznanego pochodzenia oraz powiększenie węzłów chłonnych. Nasilenie objawów ma miejsce w godzinach porannych (tzw. sztywność poranna). Może pojawić się osłabienie, zmniejszenie masy ciała, brak łaknienia. Może pojawić się także wysypka koloru łososiowego (różowatego) zlokalizowana głównie na tułowiu lub kończynach.
Charakterystyczne dla MIZS jest w większości zajęcie niesymetryczne dużych stawów, (np. kolano) i rzadko obecność czynnika reumatoidalnego w klasie IgM (RF). Dziewczynki chorują na MIZS częściej niż chłopcy. Aby zdiagnozować MIZS, choroba musi występować nieprzerwanie co najmniej 6 tygodni.
Powikłania długotrwałego procesu zapalnego:
• zapalenie błony naczyniowej oka,
• zahamowanie wzrostu,
• wydłużenie kończyny z powodu przyspieszenia wzrostu kości przez proces zapalny,
• zmiany w sposobie poruszania się dziecka np. utykanie,
• ciężkie infekcje,
• zaburzenia dojrzewania płciowego,
• depresja, lęk, izolacja społeczna.
Choroba atakuje nie tylko stawy, może zaatakować również narządy wewnętrzne: wątrobę, śledzionę, nerki, a przede wszystkim serce. Dlatego regularne badania i monitorowanie stanu zdrowia dziecka jest tutaj szczególnie ważne.
Jeśli w twojej rodzinie pojawił się problem z MIZS, to musicie pamiętać o następujących kwestiach:
Aktywność fizyczna
Prawidłowa i regularna rehabilitacja uzupełnia i poprawia efekty kuracji farmakologicznej. Należy jednak unikać ryzykownych sportów kontaktowych, obciążających nadmiernie układ ruchu. Bezpiecznymi, nieobciążającymi stawów sportami są jazda na rowerze czy pływanie. Są to dobre ćwiczenia, które uruchamiają duże grupy mięśni do pracy.
Jak najwięcej całą rodziną korzystajcie z ruchu na świeżym powietrzu.
Dieta
• Powinna być oparta na warzywach, owocach, białku roślinnym i zwierzęcym, rybach. Dobrym przykładem jest dieta śródziemnomorska (bogata w ryby, oliwę, owoce i warzywa), która może istotnie hamować aktywność choroby.
• Zawarty w żywności pochodzenia zwierzęcego kwas arachidonowy może zaostrzyć, czy ponowić stany zapalne. Dlatego zaleca się spożywanie chudego mięsa 2-3 razy w tygodniu oraz zachęcanie dziecka do spożywania potraw bezmięsnych. Nie podawaj dziecku oleju kukurydzianego i słonecznikowego, margaryn roślinnych, które mogą