Zatrzymanie komór serca przez 8–10 sekund powoduje utratę przytomności z drgawkami, rzadziej z bezwiednym oddaniem moczu, z reguły bez przygryzienia języka – są to pełne zespoły MAS. Napady występują nagle, nie są zwykle poprzedzone zwiastunami.
Ryc. 4.22
4.8. LEKI PRZECIWARYTMICZNE
Klasa I – leki o działaniu stabilizującym błony komórkowe. Ich podstawowym działaniem elektrofizjologicznym jest zmniejszenie szybkości powstawania potencjału czynnościowego.
■ chinidyna,
■ prokainamid,
■ ajmalina,
■ dizopiramid,
■ propafenon.
■ lidokaina,
■ fenytoina,
■ meksyletyna,
■ tokainid,
■ apryndyna.
■ enkainid,
■ flekainid,
■ lorkainid.
Klasa II – leki β-adrenolityczne, które zmniejszają czas depolaryzacji diastolicznej. Dodatkowym ich działaniem jest przedłużanie czasu trwania potencjału czynnościowego.
Klasa III – leki, których działanie przeciwarytmiczne zależy od przedłużenia czasu trwania potencjału czynnościowego, a w konsekwencji wydłużenia czasu refrakcji mięśnia sercowego:
■ amiodaron,
■ bretylium,
■ sotalol.
Klasa IV – leki hamujące wolny napływ jonów wapniowych do wnętrza komórek sercowych, a więc drugą fazę potencjału czynnościowego:
■ werapamil,
■ diltiazem.
LIDOKAINA
Działanie
■ Tłumienie ektopii komorowej.
■ Osłabienie automatyzmu rozruszników komorowych (bez wpływu na przewodnictwo przedsionkowo-komorowe).
Wskazania
■ Komorowe skurcze przedwczesne.
■ Tachykardia komorowa.
■ Migotanie komór.
Przeciwwskazania
■ Blok węzła przedsionkowo-komorowego III stopnia z poszerzeniem zespołów komorowych.
■ Miastenia.
■ Ciężkie uszkodzenie wątroby.
■ Skłonność do drgawek.
■ Nadwrażliwość na lidokainę.
Reakcje niepożądane – częściej u chorych z niewydolnością serca i toksycznym uszkodzeniem wątroby (co wymaga zmniejszenia dawek lub wydłużenia odstępu ich podawania).
■ Drgawki.
■ Blok serca
■ Niedociśnienie.
■ Porażenie ośrodka oddechowego.
Dawkowanie
■ 1 mg/kg mc. w jednorazowym wstrzyknięciu dożylnym; dawkę można powtórzyć po 5–10 min. Następnie we wlewie 1–4 mg/min.
AMIODARON
Działanie
■ Upośledza czynność węzła zatokowo-przedsionkowego.
■ Zwalnia przewodzenie w węźle przedsionkowo-komorowym.
■ Zwalnia częstość rytmu zatokowego.
Wskazania
■ Zagrażające życiu arytmie nadkomorowe i komorowe.
Przeciwwskazania
■ Choroba węzła zatokowego powodująca znaczną bradykardię.
■ Blok A-V stopnia II lub III.
■ Bradykardia z utratą przytomności.
■ Udokumentowana nadwrażliwość na amiodaron.
Reakcje niepożądane – często u osób leczonych dużymi dawkami, szczególnie przewlekle.
■ Toksyczne uszkodzenie tkanki płucnej (alergiczne śródmiąższowe zapalenie płuc u pacjentów leczonych doustnie).
■ Nasilenie istniejących zaburzeń rytmu.
■ Zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych w surowicy.
■ Objawy neurologiczne (drżenie kończyn, ruchy mimowolne, polineuropatia obwodowa).
■ Objawy ze strony przewodu pokarmowego.
■ Objawy dermatologiczne.
Dawkowanie
■ Dożylnie 5 mg/kg mc. wciągu 20 minut do 2 godzin.
■ W stanach zagrażających życiu 150–300 mg dożylnie w ciągu 1–2 minut.
■ Jeśli powraca VF/VT, można dodatkowo podać dawkę 150 mg.
Uwaga: Amiodaron rozcieńcza się w 5% roztworze glukozy (300 mg w 20 ml).
AJMALINA
Działanie
■ Upośledza przewodzenie we wszystkich częściach układu przewodzenia przedsionkowo-komorowego.
■ Zwalnia rytm zatokowy.
■ Pogarsza przewodzenie śródkomorowe.
■ Wydłuża okres skutecznej refrakcji – także w drogach dodatkowych w zespole WPW (Wolffa, Parkinsona i White’a), co może hamować przedwczesne pobudzenia.
Wskazania
■ Migotanie przedsionków z szybką czynnością komór w zespole WPW.
■ Częstoskurcze komorowe i tachyarytmie nadkomorowe oprócz trzepotania przedsionków.
Przeciwwskazania
■ Blok przedsionkowo-komorowy II i III stopnia.
■ Napadowy blok A-V.
■ Choroba