1
© Copyright by Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2015
Wszystkie prawa zastrzeżone.
Reprodukcja w jakiejkolwiek postaci całości bądź części książki bez pisemnej zgody wydawcy są zabronione.
Autorka i Wydawnictwo dołożyli wszelkich starań, aby wybór i dawkowanie leków w tym opracowaniu były zgodne z aktualnymi wskazaniami i praktyką kliniczną. Mimo to, ze względu na stan wiedzy, zmiany regulacji prawnych i nieprzerwany napływ nowych wyników badań dotyczących podstawowych i niepożądanych działań leków, Czytelnik musi brać pod uwagę informacje zawarte w ulotce dołączonej do każdego opakowania, aby nie przeoczyć ewentualnych zmian we wskazaniach i dawkowaniu. Dotyczy to także specjalnych ostrzeżeń i środków ostrożności. Należy o tym pamiętać, zwłaszcza w przypadku nowych lub rzadko stosowanych substancji.
Recenzent: prof. dr. hab. n. med. Leszek Brongel
Wydawca: Stella Nowośnicka-Pawlitko
Redaktor prowadzący: Ewa Jaworska
Redaktor merytoryczny: Zespół
Redaktor techniczny: Maria Czekaj
Korekta: Barbara Staśkiewicz
Projekt okładki i stron tytułowych: Michał Bator
Źródła rycin
Archiwum prywatne autorki: 3.3, 3.9, 3.10, 3.15, 3.16, 4.1, 4.2, 4.18, 4.23, 5.1–5.4, 7.1, 12.2, 12.3, 15.1, 16.2; PKW Afganistan: 6.1–6.4, 14.2, 14.5; źródło – WCKMed: 13.1–13.7, 14.1, 16.1, 18.1; zdjęcia wykonane w Ośrodku Symulacji Medycznej Pola Walki WCKMed: 2.1–2.13, 3.1, 3.2, 3.4–3.8, 3.11–3.14, 4.4–4.17, 4.19–4.22, 5.5–5.10, 7.2–7.5, 7.8–7.12, 8.2–8.5, 10.2–10.4, 11.1–11.6, 14.3, 14.4.
Archiwum prywatne Moniki Trajdos: PKW Afganistan: 4.3, 14.6; PKW Irak: 7.6, 7.7, 9.1, 10.1.
Archiwum prywatne Przemysława Osińskiego: 8.1, 12.1.
Zdjęcia instruktażowe w Ośrodku Symulacji Medycznej Pola Walki wykonali:
Monika Trajdos, Katarzyna Pękal, Przemysław Osiński
Skład wersji elektronicznej na zlecenie Wydawnictwa Lekarskiego PZWL: Tomasz Szymański / konwersja.virtualo.pl
eBook został przygotowany na podstawie wydania papierowego z 2016 r., (wyd. I)
Warszawa 2016
ISBN 978-83-200-5110-0
Wydawnictwo Lekarskie PZWL
02-460 Warszawa, ul. Gottlieba Daimlera 2
tel. 22 695-43-21
Księgarnia wysyłkowa:
tel. 42 680-44-88; infolinia: 801 33 33 88
e-mail: [email protected]
© Copyright by Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2015
Reprodukcja w jakiejkolwiek postaci całości bądź części książki bez pisemnej zgody wydawcy są zabronione.
Autorka i Wydawnictwo dołożyli wszelkich starań, aby wybór i dawkowanie leków w tym opracowaniu były zgodne z aktualnymi wskazaniami i praktyką kliniczną. Mimo to, ze względu na stan wiedzy, zmiany regulacji prawnych i nieprzerwany napływ nowych wyników badań dotyczących podstawowych i niepożądanych działań leków, Czytelnik musi brać pod uwagę informacje zawarte w ulotce dołączonej do każdego opakowania, aby nie przeoczyć ewentualnych zmian we wskazaniach i dawkowaniu. Dotyczy to także specjalnych ostrzeżeń i środków ostrożności. Należy o tym pamiętać, zwłaszcza w przypadku nowych lub rzadko stosowanych substancji.
Recenzent: prof. dr. hab. n. med. Leszek Brongel
Wydawca: Stella Nowośnicka-Pawlitko
Redaktor prowadzący: Ewa Jaworska
Redaktor merytoryczny: Zespół
Redaktor techniczny: Maria Czekaj
Korekta: Barbara Staśkiewicz
Projekt okładki i stron tytułowych: Michał Bator
Źródła rycin
Archiwum prywatne autorki: 3.3, 3.9, 3.10, 3.15, 3.16, 4.1, 4.2, 4.18, 4.23, 5.1–5.4, 7.1, 12.2, 12.3, 15.1, 16.2; PKW Afganistan: 6.1–6.4, 14.2, 14.5; źródło – WCKMed: 13.1–13.7, 14.1, 16.1, 18.1; zdjęcia wykonane w Ośrodku Symulacji Medycznej Pola Walki WCKMed: 2.1–2.13, 3.1, 3.2, 3.4–3.8, 3.11–3.14, 4.4–4.17, 4.19–4.22, 5.5–5.10, 7.2–7.5, 7.8–7.12, 8.2–8.5, 10.2–10.4, 11.1–11.6, 14.3, 14.4.
Archiwum prywatne Moniki Trajdos: PKW Afganistan: 4.3, 14.6; PKW Irak: 7.6, 7.7, 9.1, 10.1.
Archiwum prywatne Przemysława Osińskiego: 8.1, 12.1.
Zdjęcia instruktażowe w Ośrodku Symulacji Medycznej Pola Walki wykonali:
Monika Trajdos, Katarzyna Pękal, Przemysław Osiński
Skład wersji elektronicznej na zlecenie Wydawnictwa Lekarskiego PZWL: Tomasz Szymański / konwersja.virtualo.pl
eBook został przygotowany na podstawie wydania papierowego z 2016 r., (wyd. I)
Warszawa 2016
ISBN 978-83-200-5110-0
Wydawnictwo Lekarskie PZWL
02-460 Warszawa, ul. Gottlieba Daimlera 2
tel. 22 695-43-21
Księgarnia wysyłkowa:
tel. 42 680-44-88; infolinia: 801 33 33 88
e-mail: [email protected]
Przedmowa
Polskie Siły Zbrojne od ponad dekady uczestniczą w misjach poza granicami kraju. Operacje w Iraku i Afganistanie wymusiły wiele zmian w systemie dowodzenia, wyposażenia i taktyce operacyjnej. Specyfika pola walki stanowiła nie lada wyzwanie również dla personelu medycznego. W rzeczywistości wojennej musiała odnaleźć się stosunkowo nowa grupa zawodowa, jaką są ratownicy medyczni.
Po ponad dekadzie uczestnictwa w misjach odrodziła się medycyna wojenna – specyficzna, nie zawsze łatwa, niejednokrotnie odbiegająca od standardów cywilnych. Niestety do tej pory brakuje polskich opracowań poświęconych ratownictwu pola walki, w związku z tym adepci tej dziedziny medycyny zmuszeni są do korzystania z literatury anglojęzycznej. Do powstania niniejszej publikacji doprowadziły moje doświadczenia nabyte w pracy ratownika medycznego, instruktora ratownictwa taktycznego oraz uczestnika XII zmiany Polskiego Kontyngentu Wojskowego w Republice Afganistanu.
Książka powstała z myślą o ratownikach medycznych, żołnierzach, którzy chcieliby zapoznać się z tematyką ratownictwa pola walki, a także o pracownikach systemu ratownictwa medycznego, dla których zagadnienia udzielania pomocy w warunkach wysokiego zagrożenia stanowią pewnego rodzaju novum.
Poszczególne rozdziały traktują o zasadach udzielania pomocy w warunkach taktycznych. Opisano w nich postępowanie w stanach zagrożenia życia z uwzględnieniem specyfiki pola walki. Z przykrością przyznaję, że w publikacji znajdują się procedury, których – z powodu braku uregulowań prawnych, związanych z udzielaniem pomocy w warunkach taktycznych – ratownik medyczny nie może wykonywać na terenie Rzeczypospolitej Polskiej, jednakże ze względu na istotę problemu procedury te zostały przeze mnie opisane.
Praca nie powstałaby,