47
Цит. по Heller, Labour, 180.
48
See e.g. Troitzsch, Ansätze technologischer Denkens.
49
Parker, Military revolution, Landers, Field and forge, esp. part II.
50
Eisenstein, Printing press, 552 – 557.
51
Long, Openness, secrecy, authorship, 5 – 15, 92 – 93, 244 – 250.
52
Popplow, ‘Verwendung’, passim, idem, ‘Erfindungsschutz und Maschinenbücher’ passim, idem, Neu, nützlich und erfindungsreich, esp. Einleitung.
53
Goodman, Power and penury, Garcia Tapia, Tecnica y poder, Heller, Labour, chapters 4 and 6, esp. p. 118.
54
Wrigley, Continuity, chapters 1 and 2, Landers, Field and forge, 1 – 3, 47 – 71, Radkau, Technik in Deutschland, 59 – 73.
55
Wrigley, Continuity, 50 – 67, 103 – 104, 113 – 114, idem, ‘The Dutch triumph’, esp. pp. 284 – 285, cf. also Landers, Field and forge, 1 – 2, 119 – 122.
56
Van der Wee, ‘Continuiteit en discontinuiteit’, 275 – 280, idem, ‘Industrial dynamics’.
57
Van Zanden, Rise and decline, 4.
58
Idem, 29 – 41, 171 – 172, idem, ‘Taking the measure’, esp. 133 – 140 and 149 – 157; некоторые гипотезы об обстоятельствах изменений между 1350 и 1500 гг. изложены в Van Bavel and Van Zanden, ‘Jump start’.
59
Торговое поселение. – Прим. ред.
60
Israel, Dutch primacy, 6 – 11, 383, 389, 408 – 415.
61
De Vries and Vander Woude, First modern economy, 693.
62
De Vries and Van der Woude, First modern economy, 665 – 666.
63
De Vries and Van der Woude, First modern economy, 687 – 693, 720.
64
De Vries and Van der Woude, First modern economy, 698 – 699.
65
De Vries and Van der Woude, First modern economy, 676, 699. Landers, Field and forge, 121; Van Zanden, Rise and decline, 172 признает важность технического прогресса для возникновения масштабной промышленности, но не обсуждает этот вопрос в своей работе о расцвете и упадке торгового капитализма в Нидерландах.
66
Jacob, Cultural meaning, chapters 5, 6 and 7, idem, ‘Radicalism’, 235 – 239.
67
Jacob, Cultural meaning, chapters 5, 6 and 7, idem, ‘Radicalism’, 235 – 239.
68
Jansen, ‘Scheepvaart’, 90.
69
Jansen, Welvaart in wording, 96, 126 – 133, 294 – 296, Winchers, ‘Bijdrage’, 62 – 69, Zeiler, ‘Textielnijverheid Kampen’.
70
Blockmans et al., ‘Tussen crisis en welvaart’, 44 – 45, Prevenier and Blockmans, Bourgondische Nederlanden, 30 – 34, 391.
71
Blockmans et al., ‘Tussen crisis en welvaart’, 46 – 47, Prevenier and Blockmans, Bourgondische Nederlanden, 34, 391.
72
De Boer, Graaf en grafiek, passim, Jansen, Hollands voorsprong, Lesger, Hoorn, 65 – 74, Van Zanden, Rise and decline, 29 – 35.
73
Brünner, Order buitennering, passim, Van Zanden, Rise and decline, 29 – 35.
74
Blockmans, ‘Economic expansion’, 44 – 45.
75
Jansen, ‘Handel en nijverheid’, 156 – 161, 169 – 171, Verhulst, ‘Occupatiegeschiedenis’, 83 – 92, 95, 99, Van Uytven, 191 – 195, Nicholas, ‘Poverty’, 33 – 37, Thoen, Landbouwekonomie, 836 – 837, 1041 – 1042.
76
Van der Wee, ‘Industrial dynamics’, 323 – 333, 335 – 336.
77
Thoen, Landbouwekonomie, 980 – 1021, Mertens, ‘Landbouw’, 24 – 34, 41.
78
Van Houtte and Van Uytven, ‘Nijverheid en handel’, 108 – 109, Jansen, ‘Handel en nijverheid’, 175 – 176, Mertens, ‘Landbouw’, 28 – 29, Nicholas, ‘Poverty’, 27 – 28, Van der Wee, ‘Industrial dynamics’, 322.
79
Jansen, Welvaart in wording, 197 – 202, Jansma, ‘Betekenis van Dordrecht’.
80
Enthoven, Zeeland, 1 – 18, Van Tielhof, Hollandse graanhandel, 60 – 63, Jansen, Welvaart in wording, 115 – 116, Van Zanden, ‘Holland en de Zuidelijke Nederlanden’, 360 – 363.
81
Blockmans, ‘Economic expansion’, 50 – 58, Van Tielhof, Hollandse graanhandel, 169 – 184, 228 – 230, Jansen, Welvaart in wording, 248, Lesger, Handel in Amsterdam, 23 –