Дәҗҗал, Яэҗүҗ, Мәэҗүҗ.
Май кап!..
Бәдбәхет.
Ха-ха-ха!..
Газазил.
Кара туфрактан яратып Адәм,
Кодрәт күрсәтеп масайган Тәңре.
Яңа мәгъбүдләр[41] ясап яңадан,
Көчәйтмәк була зәгыйфь тәкъдирен.
Судан, балчыктан туган Адәмгә
Сәҗдә кылдырып безне кимсетеп,
Нифак[42] салырга уйлый оҗмахта.
Мөстәбид Тәңре, мөстәбид тәхтен
Сакламак өчен, соңгы чарага
Керешеп тагын халык кылып, Адәм,
Сәҗдә кылырга шул бичарага
Мәҗбүр итмәкче, утлар күрсәтеп.
Ләкин ялгыша, Тәңре ялгыша!..
Һәммәсе.
Машалла! Машалла!
Шәйтан.
Ул шаша.
Яэҗүҗ, Мәэҗүҗ.
Саташа!
Дәҗҗал.
Чиктән аша!..
Газазил.
Тәңре ялгыша!..
Бәдбәхет.
Ха-ха-ха!..
Дәҗҗал.
Тукта!..
Газазил.
Миңамы бу?!
Кара йөрәктән чыккан бу әмер!
Миңамы бу?!
Миңа, саф нурдан яралган җанга!
Миңа?!
(Пауза.)
Нигә тындыгыз? Нигә куркыштыгыз?
Тынычланыгыз! Тыныч булыгыз!
Тәмугларым юк, мин Тәңре түгел!
Мин Тәңре түгел, мин Тәңре түгел!
Моннан болай һәм сезгә баш түгел!
Моннан болай мин һәм имам түгел!
Хәбәр итегез хәзер үзенә!
Язып куйсын ул кара утлардан
Ләүхелмәхфүзенә!
Ваз кичтем, китәм, дәргяһын ташлап.
Мин хәзер имам бер тик үземә,
Үз әмәлемә, якты фикеремә.
Моннан болай юк миңа Тәңре!
Юк аның миңа мөстәбид әмере!
Нурланган фикерем, утлы йөрәгем,
Минем үз «мин» ем минем чын Тәңрем.
Ишеткәнегез гуаһ булыгыз!
Бу булыр минем катгый теләгем!
Моннан болай юк, юк миңа Тәңре!
Нурланган фикерем, утлы йөрәгем,
Минем үз «мин» ем минем чын Тәңрем!..
Ирек, мәхәббәт, чын, саф матурлык –
Минем иманым, нык, чын иманым!
Мәңгегә дошман миңа тәңрелек.
Шул гади уйдан мәңге кайтмамын!..
Күк күкри. Исрафил быргы кычкырта. Буталу, тавыш.
Җәбраил.
Адәм!..
Нурлар эчендә Адәм күренә. Исрафил быргы кычкырта.
Җәбраил.
Аңар сәҗдә фарыз!..
Һәммәсе.
Мәрхәба-я-я, Адәм!.. Мәрхәба-я-я, Адәм!..
Сәҗдә кылалар.
Газазил (ялгыз басып калып).
Надан!..
Бәдбәхет.
Ха-ха-ха!..
Күк күкри. Быргылар кычкырталар. Шау-шу, нурлар уйный вә башкалар.
Пәрдә төшә.
Икенче пәрдә
Беренче пәрдәдәгечә.
I күренеш
Газазил, Мәхәббәт һәм Бәхет.
Газазил.
Каты ак мәрмәр буйсынды миңа;
Буйсынды миңа энҗе һәм җәүһәр;
Буйсынды миңа һәм кара төтен,
Тик