Królowa Wieszczek. Edmund Spenser

>Edmund Spenser

Królowa Wieszczek

przełożył Jan Kasprowicz

Armoryka

Sandomierz

      Projekt okładki: Juliusz Susak

      Na okładce: Gerrit van Honthorst (1592–1656), Pokłon pasterzy (1622),

      licencja public domain, źródło: Abby Sage Richardson (1837–1900), Perdita, Plate 1, Stories from Old English Poetry (1899),

      https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Perdita-Stories_Old_English_Poetry-1899-0008-1.jpg

      This file has been identified as being free of known restrictions under copyright law,

      including all related and neighboring rights.

      Tekst wg edycji:

      Edmund Spenser

      Królowa Wieszczek

      Warszawa 1907

      Zachowano oryginalną pisownię.

      © Wydawnictwo Armoryka

      Wydawnictwo Armoryka

      ul. Krucza 16

      27-600 Sandomierz

      http://www.armoryka.pl/

      ISBN 978-83-7950-987-4

      KRÓLOWA WIESZCZEK

      W obszernym tym poemacie, niewykończonym zresztą w całości, przedstawia autor cały szereg dzieł bohaterskich, jakich się podjęli rycerze dworu Gloryany (która, prócz allegorycznego swego znaczenia: «Sława», ma zarazem być wcieleniem królowej angielskiej Elżbiety) na jej życzenie. Były to przygody takież, o jakich mówią romanse rycerskie wieków średnich: walki ze smokami, czarownikami, furyami, wdzierania się do jaskiń, w których demony więżą pochwyconą przez siebie dziewicę – a to wszystko ku czci lub obronie piękności, ubóstwianej przez bohatera. Z licznych tych przygód wybieramy jedną z księgi I.

      Rycerz Czerwonego Krzyża (królewicz Artur, potomek królów saksońskich, ale po urodzeniu zamieniony przez elfa i uprowadzony do kraju wieszczek) poznaje na dworze królowej wieszczek, Gloryany («Sławy») damę, nazwiskiem Una («Prawda»), córę królewską, która go prosi, aby od potwornego smoka («Grzechu») wybawił jej rodziców. Otrzymawszy w tym celu od Gloryany zbroję, odpowiednią dla chrześcijańskiego rycerza, udaje się w towarzystwie Uny na ową wyprawę:

      Szlachetny rycerz pomyka po błoni,

      Z srebrnym puklerzem i w pancerz odziany,

      Na którym ślady wojennych pogoni

      Niby głębokie pozostały rany —

      Lecz on w tę zbroję pierwszy raz ubrany.

      Rumak wędzidło gryzie niecierpliwie,

      Jakby go ciężkie więziły kajdany.

      Rycerz to piękny, stworzony prawdziwie,

      By z wrogiem się spotykać na najkrwawszej niwie.

      Na piersiach, w pamięć onej śmierci świętej

      Naszego Zbawcy, krzyż mu się czerwieni:

      Nosi to godło, czcią k’ Niemu przejęty —

      W czci dla spraw jego nigdy się nie leni.

      I na puklerzu takiż znak się mieni,

      Bo w jego pomoc przednią ma nadzieję.

      Z czynem i słowem zawsze prawdę żeni,

      Surowa godność w twarzy mu widnieje,

      Drżą przed nim, on przed niczem w świecie nie truchleje.

      Na wielką spieszy on wyprawę ninie

      Dla Gloryany: wszystko spełni dla niej,

      Dla tej królowej we wieszczek krainie;

      Z tego, co tylko świat nam niesie w dani,

      Najpożądańsze mu względy tej pani;

      Jedzie, a żądzy powstrzymać nie może,

      Aby spróbować sił swych jak najraniej —

      W potężnym boju, w jak najprędszej porze —

      Na wrogu jej, na smoku, straszliwym potworze.

      Przy nim niewiasta słodka, a nadobna;

      Oślica pod nią niby śnieżek biały,

      A nawet bielsza. Ją samą żałobna

      Kryje zasłona i z postaci całej

      Czarnej się sukni fałdy pozwieszały.

      Na swem zwierzęciu siedzi, jak w żałobie

      Jakiej najcięższej, widać, że niemały

      Trapi ją smutek i troska w tej dobie.

      Na sznurku mleczne jagnię prowadzi przy sobie.

      Dziewka, by jagnię, czysta i niewinna,

      W każdym żywota swojego zawodzie,