jakby wyprawiała mężczyznę na lofockie łowiska, potem go obudziła i szeptem kazała mu się ubrać.

      Spojrzał na nią zdziwiony.

      Przewiozła ich przez cieśninę i dalej do rozpadliny na Gęsiej Wyspie. Poszli na górę i razem leżeli w sianie, aż niebo wzniosło się wysoko. Obiecała, że będzie przypływać co wieczór, dostarczy jedzenie, wodę i siebie, potem się pożegnała, a gdy wreszcie wiosłowała z powrotem, morze poczynało z nią sobie jak nigdy dotąd.

      Na Barrøy zabrała się do sprzątania i zacierania śladów po nich obojgu. Przejrzała się w lustrze i pomazała twarz sadzą. Chodziła od jednego okna do drugiego, wyglądała na północ i na wschód, lecz nikt nie przypływał. Zrobiło jej się głupio, więc umyła twarz, posprzątała, pobawiła się z kotem Koszką, ale nie potrafiła położyć się w Sali Północnej. Przyniosła z nowej przystani lunetę i leżąc na łóżku rodziców w Sali Południowej, wpatrywała się przez ów zdradliwy przyrząd w Gęsią Wyspę, niczego nie widząc, a oczy zamknęła dopiero, gdy oślepiła ją noc.

      Również następnego dnia rano wyspy wyglądały jak plamy rdzy na gładkim lustrze, poczuła się więc jeszcze głupiej. Powiosłowała na południe i zabrała Aleksandra na morze, żeby fale wyhuśtały go aż do mdłości i żeby mieli się z czego śmiać. Wysadziła go na brzeg, zaczekała, aż odzyska równowagę, i znów wypłynęli. Łowili ryby i oprawili połów, Ingrid odwiozła go na ląd, powiosłowała do domu, ale zawróciła, przycumowała do pnia i leżała z Aleksandrem w szopie aż do zapadnięcia ciemności. I chociaż nowy wiatr był jedynie lekką bryzą, zdecydowała, że morze jest zbyt niespokojne, i została tam do świtu, aż wstał jeszcze jeden dzień, dopiero wtedy, płynąc wśród zadymki i marznącego deszczu, po raz drugi wróciła do wyziębionego domu, na którego oswojenie musiała poświęcić ten dzień już do końca, na szczęście kosztowało ją to wszystkie siły, jakie miała.

      Naciągnęła zegar i przesunęła wskazówki, pobawiła się z kotem, przygotowała jedzenie, chciała gręplować i prząść, ale się nie dało.

      Ułożyła się z lunetą w Sali Południowej i patrzyła, jak nad Gęsią Wyspą znika dzień, na szare morze, na ruchy ptaków tu i ówdzie, aż one również zniknęły.

      Wstała, ubrała się, obeszła wyspę w nagłej zamieci śnieżnej, niczego nie znalazła, więc wróciła do domu z postanowieniem, że ugotuje kawę. Potknęła się na równej podłodze, podniosła się, opadła na bujany fotel, zasnęła i przyśniła jej się sosnowa szyszka, którą jako dziecko rysowała w szkole. Obudziła się wypoczęta, z gęsią skórką, jakby ktoś na nią dmuchał, weszła na poddasze i znalazła stary blok do rysowania i ołówki. Wspomniała przy tym nauczyciela – kiedyś z triumfalną miną ustawił na katedrze wielką szyszkę, olbrzymi pojemnik nasion, jakiego żadne z nich nigdy wcześniej nie widziało, i kazał dzieciom ją rysować. Szyszka Ingrid zmieniła się w muszlę ślimaka, z której nauczyciel się śmiał. Ale potem okazało się, że szyszki wszystkich dzieci mniej lub bardziej przypominają muszle, domki ślimaków, konchy. Ingrid poszła na górę i położyła się, powziąwszy mocne postanowienie, że nakłoni Aleksandra do napisania czegoś przed odejściem, bo odejść musiał, taki był sens tego wszystkiego i nie miało znaczenia, że nie będzie potrafiła tego teraz przeczytać – któregoś dnia i tak zrozumie.

      11

      Nadeszła pora roku, kiedy wszystko, co żyje, chce umrzeć, kiedy zwierzęta i ludzie chowają się w sobie i stają się jeszcze mniejsi, niż już są, kiedy przyroda niemieje i nie wydaje innych odgłosów aniżeli dźwięki morza, i żadne modlitwy nie potrafią rozświetlić czegokolwiek.

      Ingrid już wcześniej zdjęła z rusztowania podarte łachmany i ułożyła je w skrzynkach na ryby w szopie. Teraz zorientowała się, że stoi z jeszcze jednym kłębkiem wełny drzewnej w rękach, z tą granicą między mrozem a ciepłem, między latem a zimą, życiem a śmiercią, gdy usłyszała warkot motoru, niebędący biciem jej własnego serca, i ogarnął ją spokój, który – jak sądziła – opuścił ją już na dobre.

      Zawróciła do domu, zmierzwiła włosy, znów poczerniła sadzą twarz, na głowie zawiązała dodatkową chustkę i wyszła ze skrzynką na torf; zobaczyła, że stara frachtowa łódź ze składu rybackiego okrąża cypel i cumuje przy nowej kei.

      Odstawiła skrzynkę, spokojnie ruszyła na brzeg, jej oczy szukały śladów na śniegu, ale żadnych nie znalazły, przesunęły się na krawędź kei i zobaczyły oficera, tego od łyżki i jajka – obserwował ją, stojąc przy relingu. Szyper rzucił cumy, Ingrid założyła pętle na pachołki. Za oficerem stało czterech szeregowych w mundurach, a jeszcze dalej lensman Henriksen, który nie był ludzki już przed wojną, a od udziału w niej wcale nie stał się lepszy, ale nie było psów.

      Oficer zszedł na keję, złożył obciągnięte rękawiczkami dłonie na brzuchu i zatrząsł się z zimna, czerwona blizna u nasady nosa jeszcze bardziej sczerwieniała, dobroduszne oczy pozostały tak samo dobroduszne. Przedstawił się, podał nazwisko: „Hargel, porucznik Hargel” i zaczął się przechadzać, raz w jedną, raz w drugą stronę, kiedy Ingrid otwierała wrota do szopy i wpuszczała zimowe światło, żeby oświetliło trupy. Zajrzał do środka, wykrztusił: „Mein Gott”, odwrócił się i krzyknął coś do żołnierzy, którzy jeden po drugim zeszli na ląd z maseczkami na ustach i dwiema parami noszy, po czym powynosili zwłoki.