ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
ΓΙΑΤΙ ΟΙ ΔΙΑIΤΕΣ ΑΠΟΤΥΓΧΑΝΟΥΝ
ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΗ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ
Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΚΙΝΗΤΡΟΥ
Ο ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ
ΤΟ ΚΙΝΗΤΡΟ ΚΑΙ ΤΑ ΣΤΑΔΙΑ ΤΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ
ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ ΣΤΙΣ ΑΛΛΑΓΕΣ
ΚΙΝΗΤΡΟ ΑΛΛΑΓΗΣ
ΔΙΕΥΚΟΛΥΝΣΗ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ
Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ: ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΚΑΙ ΧΡΟΝΟΙ
ΕΝΣΥΝΑΙΣΘΗΣΗ
FEEDBACK
ΑΥΘΕΝΤΙΚΟΤΗΤΑ
ΜΗ ΕΠΙΚΡΙΤΙΚΗ ΣΤΑΣΗ
ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΑΚΡΟΑΣΗΣ
ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗ ΑΚΡΟΑΣΗ
ΑΝΟΙΧΤΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
Η ΕΠΙΣΚΕΨΗ
Η ΠΡΩΤΗ ΕΠΙΣΚΕΨΗ
ΘΕΜΑ ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΩΝ
ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑΣ
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Εισαγωγή
Πριν από τη δεκαετία του `80 στην Ιταλία η παροχή συμβουλών για την υγεία ήταν σχεδόν άγνωστη. Η ίδια η έννοια συμβουλευτική χρησιμοποιούνταν μόνο σε σχέση με πιο εμπεριστατωμένες περιπτώσεις κλινικής συμβουλευτικής σε πολύ συγκεκριμένα πεδία.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, τον Καναδά και την Αγγλία, αλλά και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, αντίθετα, διαδιδόταν η πεποίθηση ότι στον τομέα της υγείας ήταν αναγκαίες οι επονομαζόμενες «συμβουλευτικές δεξιότητες». Μάλιστα, άρχισαν να πιστεύουν ότι το να έχει ένα υψηλό επίπεδο επικοινωνιακών και διαπροσωπικών δεξιοτήτων, ήταν καθήκον του κάθε επαγγελματία υγείας.
Αυτός ο νέος τρόπος αντίληψης της υγειονομική περίθαλψης δεν έλαβε λίγες κριτικές ("Μα είναι πραγματικά απαραίτητο να ανταποκριθούν σε αυτές τις ανάγκες γιατροί, νοσοκόμες, βιολόγοι κλπ;", "Οι επαγγελματίες υγείας έχουν λίγο χρόνο, αυτό που έχει σημασία είναι να είναι αρμόδιοι σε κλινικό και τεχνικό επίπεδο, και ύστερα, δεν είναι και ψυχολόγοι", "Αν ο ασθενής θέλει να τον καταλάβουν, να τον ακούσουν, να τον βοηθήσουν να αντιμετωπίσει την κατάσταση, θα πάει σε ψυχολόγο" και ούτω καθεξής). Για να απαντήσει κανείς σε αυτές τις αντιρρήσεις, θα πρέπει πρώτα απ' όλα να διευκρινιστεί τι σημαίνει «συμβουλευτική στον τομέα της υγείας».
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας «Συμβουλευτική είναι μια διαδικασία που, μέσω του διαλόγου και της αλληλεπίδρασης, βοηθά τους ανθρώπους να λύσουν και να διαχειριστούν τα προβλήματά τους και να πάρουν αποφάσεις• περιλαμβάνει έναν "πελάτη" και "σύμβουλο". Ο πρώτος είναι ένα άτομο που αισθάνεται την ανάγκη να βοηθηθεί, ο δεύτερος είναι ένας άνθρωπος ειδικευμένος, αμερόληπτος, που δεν σχετίζεται με τον πελάτη, εκπαιδευμένος στο να ακούει, να υποστηρίζει και να καθοδηγεί».
Σύμφωνα με την Βρετανική Συμβουλευτική Εταιρία (British Association for Counseling) αντίθετα, συμβουλευτική νοείται ως: «η χρήση της ειδικευμένης και δομημένης σχέσης που αναπτύσσει την αυτογνωσία, την αποδοχή και ανάπτυξη των συναισθημάτων, και τους προσωπικούς πόρους. Η συμβουλευτική μπορεί να στοχεύει προς τον καθορισμό και την επίλυση συγκεκριμένων προβλημάτων, τη λήψη αποφάσεων, την αντιμετώπιση περιόδων κρίσης, το να έρθει κανείς αντιμέτωπος με τα συναισθήματα του και τις εσωτερικές του συγκρούσεις και στο να βελτιώσει τις σχέσεις με τους άλλους. Ο ρόλος του συμβούλου είναι να διευκολύνει το έργο του πελάτη με τρόπο που να σέβεται τις αξίες, τους προσωπικούς του πόρους και την ικανότητα αυτοπροσδιορισμού».
Σε γενικές γραμμές, λοιπόν, μπορούμε να πούμε ότι η συμβουλευτική είναι μια διαδικασία που φέρνει σε επαφή έναν επαγγελματία (τον σύμβουλο) με έναν άλλον άνθρωπο (τον πελάτη) ο οποίος νιώθει την ανάγκη υποστήριξης στο χειρισμό ενός προβλήματος ή μιας απόφασης. Είναι μια σχέση βοηθείας που σκοπό έχει να διευκολύνει τους ανθρώπους στη λήψη αποφάσεων για να βελτιώσουν την κατάσταση τους. Πρόκειται, ως εκ τούτου, για την ανάλυση, μαζί με τους πελάτες, του τρόπου ζωής τους, των πιθανών αλλαγών, των δυσκολιών στην εφαρμογή αυτών των αλλαγών και των πιο αποτελεσματικών τρόπων για την αντιμετώπισή τους.
Το έργο του “συμβούλου” δεν είναι ποτέ να παρέχει έτοιμες λύσεις στον συμβουλευόμενο, αλλά να τον βοηθήσει να εξερευνήσει τις πιθανές επιλογές. Ο σύμβουλος δεν πρέπει να προσφέρει συστάσεις, να υποδεικνύει λύσεις, πόσο μάλλον να αναπτύσσει τεχνικές ψυχοθεραπείας: το καθήκον του είναι να στηρίξει το πρόσωπο που ζητά βοήθεια στην εξεύρεση πιθανών τρόπων να αλλάξει καταστάσεις πλέον κουραστικές και πηγές δυσφορίας. Στόχος της παρέμβασης είναι να ενεργοποιήσει στον πελάτη μια πορεία αλλαγής προς την κατεύθυνση των στόχων που θεωρεί ότι είναι πιθανές και εφικτές.
Πρόκειται, λοιπόν, για μια επαγγελματική παρέμβαση, βασισμένη στις δεξιότητες επικοινωνίας και σχέσης, η οποία απαιτεί ένα άτομο, ένα ζευγάρι, μια οικογένεια ή μια ομάδα ανθρώπων που θα βοηθηθούν στην επίλυση ενός προβλήματος, στο ξεκίνημα μιας